Versus’dan Shakespeare yorumu

Eylem AYDOĞDU
İstanbul

“Çürümüş Bir şey Var Danimarka Krallığında Tiyatroyu Bir Kapan Gibi Koyup Kralın Önüne,  Hapsedeceğim Onu İçine,
Kötü İşler Gömülse De Yerin Dibine, Çıkar Birgün İnsanların Önüne…”

Shakespeare’in her bir kelimesinin alt metni olan, geçmişin büyüleyiciliğini barındıran diyalogları ile izleyiciyi kendi dünyasına alan Hamlet, ekim ayından bu zamana kadar Versus tiyatro topluluğu tarafından Talimhane Tiyatrosunda sahneleniyor. 

Versus, 2013’de LAU Theatre Festival’de sahne almak üzere Beyrut’ta bulunan Harold Pinter’ın yazdığı “Bi Tek Daha’’ oyununun  yönetmeni Metin Balay, “Victor’’ rolünü oynayan Kubilay Çamlıdağ ve “Nicolas’’ rolünü oynayan Kayhan Berkin’in oyun çıkışı “Rabbit Hole” adlı mekanda yaptıkları sohbet esnasında deneysel çalışmalar yapmak için bir tiyatro grubu kurulması konusundaki heyecanlarından doğmuştur. 

Shakespeare, Hamlet’in  gerçeği gösterme savaşını öne çıkarır. Hamlet metninde krallar, olayları kendi çıkarları doğrultusunda yeniden kurgulayan diktatör karakterlerdir. Diktatörlüğün yanı sıra, rakiplerinin sahip oldukları her şeyi ele geçirip, zaferlerine gölge düşürecek her oluşumu ortadan kaldırmayı ihmal etmeyen bir yapıya sahiptirler. İktidara gelirken ve sonrasında da yaptıkları akılcı politik davranışlar ve kararlar sayesinde hiç kimsenin fark etmediği şekilde kendi “zaferlerine” kavuşurlar. 

İZLEYİCİ BİR HAMLET OYUNCUSU OLUYOR!

Hamlet oyununda  kralların hayatlarına ve hırslarına kurban olan oğullar, yapılan yanlışların zararlarını gören karakterlerdir. Bir yandan oğulların kurban olarak seçilmiş olmalarının trajedisi, bir yandan da Kraliçe Gertrude, ele geçirilmesi gerekilen bir “madde” olarak görülmesi… Kraliçe Gertrude, kendisine biçilen bu dünyaya ayak uydurmaktan başka çaresi olmadığını düşünür ve politik güce olan aşkın devamlılığı için olanları kabullenerek yaşamaya devam eder.  

Shakespeare’in klasik metnini Metin Balay yönetiyor. Reji, oyunun sahnelenme kısmında izleyiciyi de oyunun içine alıyor. İzleyici, belki her hangi bir söz veya eylemle oyunun içine dahil olmuyor, fakat  biliyor ki “izleniyor.” Seyircilerin oyun esnasında birçok sahnede kendisini de içinde hissettiği durumları öne çıkaran reji, bazen bir düellonun içinde olan Hamlet’in acısını, kılıcın keskinliğinden nasiplenme korkusunu, gözyaşlarından boğulan Hamlet’in  öç alma duygusunu izleyiciye yaşatıyor. 

Bir gösteri platformu şeklinde kurulan uzun bir koridor şeklindeki yapı, karşılıklı iki farklı sahneye birbirine bağlayan geçiş görevi görüyor. İzleyicinin izlenme duygusunu Metin Balay, uzun sahnenin etrafına kurduğu seyirci köşeleri ile gerçekleştiriyor. Bazen izleyici, arkasında dolaşan Ophelia’nın  hıçkırıklarını duyuyor, bazen bir askerin nefesiyle tedirgin oluyor, bazen de kralın adamı Polonios’un adımlarındaki endişeyi hissediyor. Modernize çizgilere de yer verilen Hamlet’de  VTR gösterisiyle günümüze yakınlaşan bir duygu yakalanıyor.  

Shakespeare’in  Hamlet oyunundaki kostüm seçimlerinde topluluk,  yoruma açık bir durumu ortaya çıkarıp, izleyicide soru işaretleri uyandırıyor. Sabahattin Eyüboğlu çevirisiyle sahnelenen Hamlet’in oyuncu kadrosu ise şöyle; Arda Öztürk, Arzu Akın, Cenk Hakan Köksal, Efsun Kaygusuz, Fatih Demir, Gökhan Gürün, Hiba Öztürk, Kayhan Berkin, Kerim Urun, Kubilay Çamlıdağ, Nihan Aypolat,  Olcay Yusufoğlu, Şevket Süha Tezel, Tolga Bayraklı, Tarık Gündüz, Ufuk Özdemir, Yaşar, Mıchael Kontny, VTR Oyuncusu Tarık Ündüz… Şişli’de bulunan Talimhane Tiyatrosu ile Versus topluluğu, Shakespeare sevenlerle buluşmaya devam ediyor.