Termikel'de emek beleş, tuvalet parayla!

Gökhan ÇELİK
Ankara

İşçi ücretlerini zamanında ödemeyen Termikel patronu, işçilerin mesai saatleri içinde tuvalete 5 dakikadan fazla gitmesini yasakladı. Patron 5 dakikayı geçen süreyi ücretlerden keseceğini duyururken, işçiler yaşanan bu rezalet nedeniyle patrona ve bu duruma sessiz kalan sendikaları Çelik-İş’e tepkili.

Termikel fabrikasında daha önce çeşitli bölümlerin üretimi durdurması gazetemize haber olmuştu. Termikel Patronu Ahmet Kaya işçilere yaptığı konuşmada son olarak nisan ayı içinde ücretlerin düzenli ödenmeye başlanacağını taahhüt etmişti. Ancak nisanda ödenen mart ücreti gecikmeli ödenmişti. Daha sonra nisan ücretini de 3 taksitte alan işçiler öfkeli.

Bu arada ücretlerin ödendiği banka yönetim tarafından değiştirildi. İşçilere yeni bankamatik kartlarının dağıtılmasının ardından bir kez daha “Ücretler düzelecek” sözleri duyulmaya başlandı. Ancak haziran ayının ortası geçtiği halde mayıs ayı ücretleri bir kez daha ödenmedi. Bu hafta da ücretlerin ödenmeyeceği ya da yarım ödeneceği söylentileri yayılmaya başlamış durumda.

İşçiler neredeyse bir yıla yakındır düzendi ücret alamamaktan öfkeli. Öte yandan gelecek ay ücretlerin yine böyle gecikmesi halinde bayrama parasız girmekten de korkuyor. Ancak ne Patron Ahmet Kaya’dan ne de fabrikanın diğer yöneticilerinden tek bir açıklama yapılıyor.

ÜCRETSİZ ZORUNLU FAZLA MESAİ İDDİASI

Konuştuğumuz işçiler yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte işlerin açıldığına dikkat çekti. “Kışın hadi işler daraldı diyorduk, idare ediyorduk. Daha doğrusu elimizden başka bir şey de gelmiyordu. Ama şimdi her gün yükleme var, sevkiyat var. Bu kadar işten sonra neden hâlâ ücretler ödenmiyor?” diyen işçiler zorunlu mesailerden de dertli. Patronun, paydos saatini keyfi olarak 15 dakika ile 2 buçuk saat arasında ertelediğini söyleyen işçiler mesai ücretlerinin ödenmeyeceğinden endişe ediyor. Eski bir işçi “20.30’a kadar zorunlu çalıştık. Servis yok çalışacaksınız dediler. Ev uzak. Servis olmadan nasıl gidelim. Hadi 20.30 mesaisinin parası ödenir. Ama ben Ahmet Kaya’yı tanıyorsam 15 dakikalık yarım saatlik fazla çalışmaları kesinlikle ödemez” dedi.

Bir kadın işçi ise çıkış saatini bilememenin zorluğuna dikkat çekti. “Evde yemek var mı yok mu, çocuklar okuldan gelecek, kim karşılayacak diye soran yok. İş bitmek üzere, ortalığı temizliyoruz, hoop çıkış 7 oldu diyorlar. Delirmemek mümkün değil” diyen kadın işçi, ev yakın olsa yürümeyi göze alacağını ama yine de zorunlu mesaiye kalmayacağını dile getirdi.

RAMAZANDA YEMEK DE YOK YEMEK PARASI DA!

Termikel işçilerinin ramazan aylarında alışık olduğu bir uygulama bu yıl da devam ediyor. Öğle yemeği çıkarmayan fabrika oruç tutmayan işçilere yalnızca küçük bir ekmek arası peynir ve meyve suyu veriyor. Bununla birlikte hem oruç tutan hem de tutmayan işçilere yemedikleri yemeğin parası da ödenmiyor.

Hemen hemen bütün işçiler bu uygulamadan rahatsız. “Termikel’de yeni sayılırım” diyen genç bir işçi oruç tuttuğunu ama tutmayan arkadaşlarına peynir ekmek verilmesinin ayıp olduğunu söylüyor. “Zaten yemediğimiz yemeğin parasını da vermesi gerekirmiş, burada öğrendim. O da yok. Ne parasını veriyorlar ne de oruç tutmayanlara yemek veriyorlar” dedi.

Bir başka kadın işçi ise su sebillerinin kapatılması nedeniyle oldukça öfkeli. Fabrikanın zaten çok sıcak olduğunu söyleyen kadın işçi şunları söyledi: “Milleti kantine muhtaç ettiler. Para ile su alıp içiyoruz. Bu kadarı artık rezillik. Yıl boyu kullanılan sebilleri neden kapatıyorsun? Niyetli olanlar içmez olmayanlar içer. Sana ne arkadaş.” Kadın işçi ilaç içmesi gerektiğini ama su bulamadığını söyledi.

Bir başka kadın işçi ise ramazan erzak paketlerinin bu yıl geçen yıla göre küçülmesiyle alay etti: “Millete yemek vermiyorsun bari erzak paketini düzgün ver. Geçen yıl 10 kilo olan un bu yıl 1 kilo. Demek ki patron çok ekmek yapacak, una ihtiyacı var.”

TUVALETLERE 5 DAKİKADAN FAZLA GİTMEK YASAK!

Öte yandan fabrika yönetimi işçilere yönelik insanlık dışı bir uygulama daha başlattı. Termikel yönetimi işçilerin mesai saatleri içerisinde tuvaletlere 5 dakikadan fazla gitmesini yasakladı. Tuvaletlerin kapılarına koyulan kart okuyuculu turnikeler ile işçilerin gün içinde tuvaletlere ne kadar süre gittikleri kaydediliyor.  Tuvalet kapılarına konan yazılarla 5 dakikanın üzerindeki süreler hesaplanarak ücretlerden kesileceği duyuruldu.

Turnikeler sadece tuvalet kapılarında da değil. Yemekhane ve fabrika giriş kapılarına da kartlı kilit sistemi takıldı. Fabrika bu haliyle bir cezaevine benzedi. İşçiler, patronun atılan her adımdan haberdar olmak istediğini düşünüyor. Hem tepkililer hem de alay ediyorlar.

Bir kadın işçi mola saatlerinde kart okutmak için tuvalet önünde kuyruk oluştuğunu belirtti. Bir başka kadın işçi ise işe girdiğinden beri Termikel’de hiç iyi bir şey olmadığını söyledi. Yıllar geçtikçe şartlar işçiler için daha da kötüye gitmiş. Son olarak tuvalet yasağı nedeniyle artık işten iyice soğuduğunu söyleyen kadın işçi “Ben mesai saatleri içinde tuvalete gidiyor muyum? Hayır. 6 ayda bir belki, o da çok zorda kalırsam. Ama yine de insanın zoruna gidiyor böyle, küfür eder gibi” diye konuştu.