Gezegenin kahramanları
4.54 MİLYAR yıl önce oluştuğu varsayılan dünyada ilk insansı canlının 2-3 milyon yıllık bir geçmişi var. Alg ve radilaria adı verilen ilk canlıların ortaya çıkışı ise 54 milyon yıl öncesine dayanıyor. İlk canlılardan günümüze kadar dünyaya en çok zarar veren canlı türü insan ırkından başkası değil.
Özer AKDEMİR
İzmir
4.54 MİLYAR yıl önce oluştuğu varsayılan dünyada ilk insansı canlının 2-3 milyon yıllık bir geçmişi var. Alg ve radilaria adı verilen ilk canlıların ortaya çıkışı ise 54 milyon yıl öncesine dayanıyor. İlk canlılardan günümüze kadar dünyaya en çok zarar veren canlı türü insan ırkından başkası değil. Dünyanın son 200 yılına hakim olan kapitalist sistemden kaynaklandığı artık bilimsel olarak da ortaya konan; küresel ısınma, binlerce türün yok olması gibi gerçekler, tüm bunlara karşı mücadele edenlerin yaşam öykülerinin bilinmesini öne çıkarıyor.
Gazeteci Kevin Desmond imzasını taşıyan “Planet Savers, 301 Extraordinary Environmentals” adlı kitap, yaşadığımız gezegeni kendi ırkından (insanlıktan) koruyabilmek için ünlerini, hatta yaşamlarını tehlikeye atmaktan çekinmeyen “kahramanları” konu ediniyor. Charles Darwin’den, Gandhi’ye, Budha’dan Kaptan Costeau’ya kadar dört kıtadan 301 bilim insanı, sanatçı, aktivist, avukat, şair, politikacıyı bir araya getiren kitabı The Environmentalist dergisi “Yüzyıllar boyunca çevre bilincine adanmışlık konusunda en ilginç ve ufuk açıcı yapıtlardan biri” olarak nitelemiş.
KİTAPTAKİ TEK TÜRKİYELİ
Üç yılda yazımı tamamlanan kitapta adları bulunan isimlerin bazıları Alternatif Nobel Ödülü alan kişiler. 301 kişi içerisinde Türkiyeli tek isim, işte bu Alternatif Nobel ödülünün de sahibi bir kadın; Birsel Lemke. Balıkesir Ören’de yaşayan bir turizmci Lemke. Kitapta Lemke’den “1990ların başında çokuluslu Eurogold şirketi tarafından Ege kıyılarında başlatılan yüzlerce maden arama projesine karşı çıkmak amacı ile bölge halkını örgütleyerek “Hayır!” girişimini başlatmıştır” diye bahsediliyor. Tarihin garip bir cilvesi olsa gerek, kızlık soyadı Altın olan Birsel Lemke, ülkemize altın madencilerinin ilk girmeye çalıştığı yer olan Küçükdere’de altın madeni karşıtı direniş kıvılcımını yakan isimlerden birisi.
YAŞAMI SAVUNMAKTA ISRAR
Kendisine 2000 yılında Alternatif Nobel’in verilmesi ve “301 gezegen kahramanı” arasında adı geçen tek Türkiyeli olması altın madenlerine karşı direnişlerdeki rolü ile ilişkilendirilse de, Lemke’nin yaşam savunusu mücadelesindeki rolü bunlarla sınırlı değil. Yaşam alanları Havran Barajının suları altında kalan yarasa kolonilerinin kurtarılması mücadelesinde, Yortanlı Barajına gömülen 2000 yıllık sağlık yurdu Allianoi’nin yok olmasının engellenmesi kampanyasında, Kışladağ’da, Kozak Yaylalarında, Kaz Dağlarında altın madeni karşıtı direniş örgütlenmelerinde ve Ören’de, Işıklar Sahilindeki Posediana çayırlarına taş dökülmesine karşı açılan davalarda Lemke’nin adı, emekleri vardır. Lemke, iktidarların ve sermaye kesiminin hiç de hoşuna gitmeyen bu çabaları yüzünden geçmişten günümüze hedefe konan, hakkında çok çeşitli karalama kampanyaları düzenlenen bir kişi olmasına rağmen düşüncesinden, eyleminden geri adım atmaması ile de tanınan bir isim. Adının, insanlık tarihinden günümüze gezegenin korunması için yaşamlarını bile tehlikeye atan 301 insanın arasında geçmesinin ana nedenlerinden birisi de inandıklarından geri adım atmayan, tüm olumsuzluklara rağmen yaşamı savunmaya ısrarla devam eden kişiliği ve tavrı olsa gerek.