Işıksız cumalar

Avize Ağacı, nam-ı diğer Joshua Ağacı, Amerika’nın, özellikle de Mojave çölünün (Şimdiki adıyla Joshua Ağacı Ulusal Parkı) her yanına yayılmış doğal bir bitki örtüsüdür. Çöl, bu nedenle Joshua Ağacı Parkı ismini almıştır.
Senarist-Yönetmen Matthew Mishory’nin biyografik filmi Joshua Ağacı: Bir James Dean Portresi, ismini bu ulusal parktan almaktadır. Elia Kazan’ın John Steinbeck uyarlaması Cennetin Doğusu (1955) filminin de çekildiği mekan olan bu çöl, Indiana’lı James Dean’in hayran olduğu bir yermiş. Mishory’nin biyografisindeki dış sesinin de belirttiği üzere Dean, burayı çok dikkatli bakılması gereken, dünyanın merkezi, Küçük Prens’in (Antoine de Saint-Exupéry’nin romanı) dünyaya düşüp yok olduğu yer” olarak görüyormuş. Mishory’nin filmi, Seattle, Rio, Montreal ve Frameline festivallerinden sonra, !f kapsamında İstanbul seyircisiyle de buluştu. Dünya çapındaki “James Dean eşcinsel miydi?​” tartışmalarını yeniden tetikleyen film, uzun zaman konuşulacak gibi görünüyor. Filmin hatrı sayılır bir bölümünü kaplayan eşcinsel ilişki/seks sahneleri, yönetmenin Elizabeth Taylor’ın ateşlediği tartışmayı devam ettirip izlenme oranını arttırma kaygısından mı kaynaklanıyor? Ya da dünyaca ünlü idolün geldiği noktaya ulaşmak için büyük tavizler verdiğine mi işaret edilmek isteniyor? Mishory’nin, Dean’in kariyer basamaklarını atlamak için “ilişkilerini” kullandığı varsayımı doğru sayılırsa, Hollywood’un insanları köleleştiren kastvari sistemini eleştirdiği de düşünülebilir.
Görüntü Yönetmeni Michael Marius Pessah’ın Fuji Color ile çektiği siyah-beyaz sahneler, bol kontrastlı ve parlak bir görünüm elde etmek için yeniden renklendirilmiş. Mishory, video ile çalışmayı (16 mm) seviyormuş, ancak bu filmin mutlaka 35 mm ile (film kamerası) ile çekilmesi gerektiğine karar vermiş. Klasik Hollywood filmi etkisi yaratmak için de eski tip lensler kullanılmış. James Preston, neredeyse Dean’in kendisi gibi görünüyor ve hareket ediyor. Aktörün kendisi oynuyormuş illüzyonunu yaratacak kadar başarılı. Dan Glenn, Dalilah Rain de yardımcı rollerde harikalar yaratıyor. Aktörün bir zamanlar oda arkadaşı ile geçirmeye söz verdiği mum ışıklı sohbet geceleri, beraberlerken o ana kadar her nevi “birleşmeyi” göstermekten çekinmeyen kameranın “özel anı” bozmamak adına  perdeye doğru kayması, birbirlerine aşklarını açıkladıklarında birden renklenen planlar, ikili arasındaki ilişkinin önemini vurguluyor. Çölün sembolik ve duygusal bir coğrafyaya dönüşmesi, Joshua Ağacı’nın filmde neredeyse başlı başına bir karakter olarak algılanmasını sağlıyor.  
Joshua Ağacı, fırtınalı bir ruhun, asla ulaşamadığı huzura ve yüzeyin altında sakladığı bitmek tükenmek bilmeyen güce, kendi içinde sığındığı limana yakılan bir ağıt.  

Joshua Ağacı
Yönetmen: Matthew Mishory
Oyuncular: James Preston, Dan Glenn, Dalilah Rain
94 dakika

[email protected]