Selahattin Demirtaş kimdir?

Selahattin Demirtaş siyasetçi ve avukat. 10 Nisan 1973’te Elâzığ’ın palu ilçesinde doğan Demirtaş, Türkiye Büyük Millet Meclisi 26. dönem’de İstanbul milletvekili olarak görev yaptı. Halkların Demokratik Partisi eş genel başkanlığını 11 Şubat 2018 tarihine kadar yürüttü.

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olan Demirtaş, siyaset öncesi serbest avukatlık ve İHD (İnsan Hakları Derneği) Diyarbakır şubesinde yöneticilik yapmıştır. Uluslararası Af Örgütü Diyarbakır şubesi ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın kurucuları arasındadır.

2007'de DTP'de Grup Başkanvekilliği yaptıktan sonra DTP'nin kapatılması sürecinde yeni kurulan BDP (Barış ve Demokrasi Partisi)'ye geçerek partinin 1 Şubat 2010 tarihinde yapılan olağanüstü kongresinde Genel Başkan seçildi. BDP'nin Halkların Demokratik Partisi'ne (HDP) katılması sürecinde 2014 yılında yapılan 2. Olağanüstü kongrede Figen Yüksekdağ ile birlikte HDP eş genel başkanlığına seçilmiştir.

2007 Türkiye genel seçimlerinde Diyarbakır, 2011 genel seçimlerinde Hakkâri ve Haziran 2015 genel seçimlerinde İstanbul milletvekili olarak meclise girdi.

4 Kasım 2016'da HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ ve dokuz HDP'li milletvekili ile birlikte Türkiye Anayasası'na göre “suç işlemek amacıyla örgüt kurmak”, “terör örgütü üyesi olmak”, “silahlı terör örgütüne üye olmak”, “örgüt adına suç işlemek” iddialarıyla gözaltına alındıktan sonra tutuklanarak Edirne F Tipi Cezaevi'ne götürüldü.

21 Şubat 2017 tarihinde Doğubayazıt 2. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından "Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini ve devletin kurum ve organlarını aşağıladığı" gerekçesiyle 5 ay hapse çarptırıldı.

Cezaevine girdiğinden beri öykü, şiir, resim ve sanatın diğer boyutlarıyla ilgilenen Demirtaş'ın ilk kitabı Seher 16 Eylül 2017 yılında yayımlanmıştır.

GENÇLİK DÖNEMİ VE EĞİTİMİ

Demirtaş, gençliğinde babası Tahir Demirtaş'a ait tesisatçı dükkanında çalışmıştır. 1990 yılında liseden mezun olduktan sonra 1991 yılı üniversite sınavında İzmir 9 Eylül Üniversitesi Denizcilik İşletmeleri Yönetimi bölümünü kazanmış ancak 1993 yılında tekrar üniversite sınavına girmiş ve bu kez Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni kazanmıştır. Hukuk okumaktaki motivasyonunun Diyarbakır'da kaybolan HEP İl Başkanı Vedat Aydın'ın 3 gün sonra cesedinin bulunması ertesinde çıkan olaylar ve bu süreç sonrasında Muğla'da üniversitede okuyan abisinin PKK'nin gençlik örgüt sorumlusu olarak gözaltına alınıp 22 yıl hapse mahkûm edilmesi ve ailesinin içinde bulunduğu yoksulluk sebebi ile avukat dahi tutamamaktan oluşan sahipsizlik duygusu olduğunu belirtmiştir.

İNSAN HAKLARI DERNEĞİ YÖNETİCİLİĞİ

Hukuk fakültesinden mezuniyetinin ardından 2000 yılında Osman Baydemir'in İHD Diyarbakır Şube Başkanı olmasıyla İHD Diyarbakır yönetimine girdi. Bu dönemde pek çok insan hakları ihlali davasında çalıştı. O dönemde kendisini en çok etkileyen olayın HADEP Silopi İlçe Başkanı Serdar Tanış ve Yardımcısı Ebubekir Deniz’in kaybolması olduğunu belirtmiş, Silopi ve Şırnak'taki araştırmaların olumsuz sonuçlanması sonrası Diyarbakır'a dönüş yolunda yol kenarında cesetlerini bulma korkusuyla aracını yavaş sürdüğünü hatırladığını anlatmıştır.

2004 yılında Osman Baydemir'in belediye başkanı seçilmesinin ardından İHD Diyarbakır Şube Başkanı oldu.

2006 yılında yaptığı bir konuşmada Roj TV’de bir tartışma programına telefonla katılan Demirtaş, hapiste bulunan PKK lideri Abdullah Öcalan için “Kürt sorununun çözümünde rolünün değerlendirilmesi gerekir” dediğinden ötürü hakkında Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘terör örgütü propagandası yapmak’ suçlamasıyla soruşturma açıldı. 2010 yılında sonuçlanan davada kendisi 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı ancak mahkeme ‘Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına’ karar vererek, Demirtaş’ın 5 yıl boyunca denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasını kararlaştırdı.

2007 yılından alınan erken seçim kararı ve kapatılan DEP'in eski Milletvekili Hatip Dicle'nin siyasi yasağından dolayı milletvekili adaylığının kabul edilmemesi ile Selahattin Demirtaş çevresinin de telkini ile DTP ve EMEP, ÖDP ve SDP’nin katıldığı "Bin Umut Adayları" hareketinin desteklediği Diyarbakır bağımsız milletvekili adayı oldu ve seçilerek meclise girdi.

DEMOKRATİK TOPLUM PARTİSİ DÖNEMİ

Selahattin Demirtaş henüz daha 34 yaşında iken DTP Grup Başkanvekilliğine getirildi. Boşalan DTP genel başkanlığına Mayıs 2008'de Emine Ayna getirildi. Anayasa Mahkemesinin 2009 yılında DTP'yi "eylemleri yanında, terör örgütüyle olan bağlantıları da değerlendirildiğinde, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı nitelikteki fiillerin işlendiği bir odak haline geldiği" gerekçesi ile kapatmasının ardından bu davanın sürdüğü süreçte kurulan BDP'ye katıldı.

BARIŞ VE DEMOKRASİ PARTİSİ DÖNEMİ

DTP'nin kurucuları ve önde gelen isimlerine uygulanan 5 yıllık siyaset yasağının da etkisi ile BDP'ye geçtikten sonra yapılan ilk olağanüstü genel kurulda 289 oyun 288'ini alarak 1 Şubat 2010'da genel başkanlığa seçildi. BDP'de Genel Başkan olarak DTP'ye göre daha aktif bir siyaset izleyen Selahattin Demirtaş, başlangıcı 2009 yılı Oslo görüşmeleri olarak kabul edilen Çözüm Süreci'nde en başından itibaren aktif rol aldı. Roboski Katliamı ve KCK davalarına aktif şekilde katıldı. Kürtçe savunmanın serbest bırakılması, uzun tutukluluk sürelerinin kısaltılması gibi konularda KCK davalarının sürdüğü 5 yıl boyunca önde gelen seslerden oldu. 2011 seçimlerinde partisi ve Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku tarafından desteklenen bağımsız aday olarak Hakkâri'den aday oldu ve milletvekili seçildi.

HALKLARIN DEMOKRATİK PARTİSİ DÖNEMİ

2012 yılında daha geniş tabalı bir siyasi oluşum amacını güden HDP'ye geçen BDP kadroları ile birlikte hareket etti. 22 Haziran 2014'te Figen Yüksekdağ ile birlikte HDP eş genel başkanlığına seçildi. HDP eş genel başkanı iken Cumhurbaşkanlığı için partisi tarafından aday gösterildi. 7 Haziran 2015 Türkiye Genel Seçimleri için partisi tarafından İstanbul milletvekili adayı gösterildi.

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ

2014 yılının ağustos ayında ilk defa referandum yoluyla yapılan cumhurbaşkanlığı seçimine katılan 3 adaydan biri olan Selahattin Demirtaş yüzde 9,76 oy alarak 3. sırada kaldı.

Seçim kampanyası süresinde devlet kanalı olan TRT'nin kendisine yeterli süre ayırmadığı yönünde eleştiriler yönelten Demirtaş bu konuda seçim kampanyasının sürdüğü dönemde TRT Haber , TRT 1, TRT Türk, TRT Avaz ve TRT ile RTÜK hakkında suç duyurusunda bulundu. Seçim kampanyası süresince TRT'nin adaylara ayırdığı süreye ilişkin eleştirisini Başbakan Tayyip Erdoğan'a yönelik “TRT senin kölendir, gece gündüz çalışsın” sözüyle ifade etti ve kendisi ile TV'de canlı yayına çıkma önerisine cevap vermeyen Başbakan'a bu konuda “Sen daha bizimle el sıkışmayı, bizimle selamlaşmayı zulüm sayıyorsan, sen herkesin Cumhurbaşkanı nasıl olacaksın?” eleştirisinde bulundu. Seçim boyunca kadın nüfusun daha etkin rol oynaması üzerine yaptığı ve yüzde 50 kadın oyunun tümünü hedeflediği yöndeki açıklamalarından özellikle “Seçmenlerin yarısı kadın. Yüzde 50 artı 1 alan kazanacak. 1 erkeğe ihtiyacımız var. Ben de kendime oy veririm” cümlesi kampanyasının en ünlü sözlerinden oldu.

HAKKINDA AÇILAN SORUŞTURMALAR VE YARGI KARARLARI

Selahattin Demirtaş hakkında sokağa çıkma yasağının sürdüğü Sur için yaptığı yürüyüş çağrısı nedeniyle soruşturma başlatıldı.

93 kez PKK propagandası yapmakla suçlanan Demirtaş hakkında 2013 yılında İstanbul'da yapılan nevruz kutlamasında yaptığı konuşmada PKK'yi ve örgütün kurucusu Abdullah Öcalan’ı övdüğü gerekçesiyle “Terör örgütü propagandası” suçundan 5 yıl hapis istemiyle iddianame hazırlandı. 7 Eylül 2018'de Selahattin Demirtaş'a “terör örgütü propagandası yapmak” suçundan 4 yıl 8 ay hapis cezası verildi.

42 YIL HAPİS CEZASI 

IŞİD’in Kobanê’ye yönelik saldırılarına karşı 6-8 Ekim 2014’te gerçekleşen protestolar gerekçe gösterilerek açılan Kobanê Davası'nda karar duruşması Sincan Cezaevi Kampüsü’nde görüldü. Davada karar açıklandı.

Selahattin Demirtaş hakkında "Devletin birliği ve bütünlüğünü bozmaya yardım" iddiasıyla 20 yıl, "suç işlemeye tahrik" iddiasıyla 4 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Newroz etkinliğinde yaptığı konuşma gerekçesiyle 2 yıl 6 ay ceza verildi. Farklı tarihlerdeki açıklamaları gerekçe gösterilerek "örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla 1 yıl 6 ay, 2 yıl 30 ay, 3 yıl, 1 yıl 6 ay, 1 yıl, 1 yıl 6 ay, 2 yıl ceza verildi. Demirtaş'a verilen toplam ceza 42 yıl oldu. Tutukluluk halinin devamına karar verildi. (HABER MERKEZİ)

* Bu metin Vikipedi'de yayınlanan Selahattin Demirtaş başlıklı sayfadan kısaltılarak alınmıştır.