Kıdemli anne, vasıfsız işgücü

Sultan SAYGILI

Eğitim Sen Ankara 1 No’lu Şube Başkanı 
Sağlık Bakanı’nın “Annelik en önemli kariyerdir” sözü, hükümetin aile ve nüfusun korunmasıyla ilgili programının en özlü ifadesi aslında. Program çocuk bakım işini kadınların asli işi, ücretli çalışma seçeneğini ise tali ‘görev’ olarak tanımlıyor. Bu tali seçenek de aslında annelikten arta kalan zamanlarda düşük ücretli, eksik primle yarı zamanlı ve niteliksiz işlerde, vasıfsız olarak çalışma seçeneğidir. 
Paketin, kamuda çalışan kadınlar açısından, yarı zamanlı çalışmada ücret ve prim açısından hak kaybı yaşanmaması, ücretsiz doğum izninde geçen sürelerin borçlanmaksızın derece ve kademe ilerlemesinde sayılması bakımından avantaj sağladığı söylenebilir. Ancak kadınlar uzun vadede kıdem alma ve görevde yükselme imkanını kaybedecekler. Zira yönetici pozisyonundaki kadınlar başta olmak üzere, işin denetim ve yürütülmesinden sorumlu kadınların yarı zamanlı çalışması söz konusu değildir. Sonuçta kadınlar hem yarı zamanlı çalışma bahanesiyle yoğunlaştırılmış bir çalışma programı ile karşı karşıya kalacaklar, hem de niteliksiz işlerde ve yükselme imkânı tanınmadan, düşük ücretlerle,  başta sendika hakkı olmak üzere en temel haklardan mahrum biçimde, kayıt dışı çalışmaya itilecektir.  

HEDEF SADECE KADINLAR DEĞİL 
Kamusal eğitim alanında ücretli öğretmenlik sistemi, kadrosuz düşük ücretli çalışma gittikçe yaygınlaşıyor. Paket yarı zamanlı kadrolu çalışanın işlerinin ücretli ve güvencesiz çalışanla tamamlanmasının da önünü açacak, böylece kamuda güvencesiz çalışma artacaktır. 
Özel sektörde, patronlar doğum sonrası yükümlülüklerle uğraşmak istemediğinden ve kadın istihdamı bir zorunluluk olmadığı için sonuç; kadın işçinin tercih edilmemesi olacaktır. Annelik gerekçesiyle kısmi ve yarı zamanlı çalışma kadınlara bir tercih olarak sunulsa da, bu durum bir süre sonra önce kadınlar için bir zorunluluğa dönüşecek, ardından da sınıfın tüm bileşenlerinin genel çalışma koşullarını aşağı çekecek sonuçlar doğuracaktır. Kısmi-esnek zamanlı çalışmayı kural haline getiren bu düzenleme ile öncelikle kadınlar ve sonuçta tüm çalışanlar için emeklilik hayal olacaktır.

KABUL EDİLEMEZ
AKP Hükümeti’nin ‘Ailenin ve Dinamik Nüfusun Korunması Programı’ adı altında sunduğu ama kadın emeği sömürüsüne dayanan; kadını düzenli, güvenceli işler yerine, anneliğe ve ev kadınlığına hapseden; kısmi zamanlı düşük ücretli çalışmaya zorlayan bu düzenleme kabul edilemez. Kapatılan tüm kamu kreşleri açılmalıdır. En az 50 işçi çalıştıran kamu-özel tüm işyerlerinde ücretsiz, nitelikli bakım evleri ve kreşler açılması zorunlu olmalıdır. Kadınlara tam zamanlı ve tam güvenceli istihdam olanakları artırılmalıdır.