Müjdeler olsun (!)
Sözümüzü söylediğimiz sürece var, adımlarımızı sıklaştırdığımız sürece gerçeğiz. Gelin birlikte çözüm yolları arayalım…
Müjde SEVİL
Cansu ERTAŞ
Burcu YILDIRIM
Hacettepe Üniversitesi
Kadın Çalışmaları Topluluğu
Sevgili arkadaşlar size bir müjdemiz var(!) ‘Ailenin ve Dinamik Nüfus Yapısının Korunması’ yasası ile karşı karşıyayız. Başbakanın ‘’kadınlara getireceğimiz kolaylık ve destekler’’diye sunduğu 25 Ocak 2015 tarihli yasa tasarısı kadınlar için gerçekten neyi ifade ediyor?
KAZAN DOĞURDU AMA BİR SOR NASIL DOĞURDU?
Hali hazırda kayıtlı olan 2 milyon memur 13 milyon sigortalı işçi varken sigortalı olmayan çalışanların %35’ini nasıl değerlendireceğiz? Bu %35’lik sigortasız işçiler otomatik olarak yasa dışı kalacak. Ve kısmi süreli olarak da çalışanların 2-4-6 ayda tam maaş alabilmesi en az 600 günlük sigorta priminin yatırılması gibi bir gerekçe de var. Bugünün koşullarında zaten taşeron olarak çalışan birçok işçinin bu haktan yararlanması da manidar. Ayrıca insanların kıdem tazminatlarının elinden alınmasıyla patronların üzerinden yük alınacak hem de çalışanlardan aldığı parayı tekrar çalışanlara verecek. Yani Nasrettin hocanın ‘Kazan Doğurdu’ hikayesi gibi. Ne yazık ki bu yasalar efsanevi nüveleri aratmıyor ama bir o kadar da güldürmüyor.
Gelelim kadınların kaçınılmaz kaderlerine… Çocuk ve aile bakımı. Kısmi süreli çalıştığı süre boyunca bu yaklaşık 6 saat ediyor. ‘Yeterli denetimin olmadığı ve esnek çalışmanın model olduğu günümüz çalışma koşullarında’ çocuk ya da yaşlı bakımını kim yapacak? Akla direkt kreş ve bakımevleri geliyor. Peki bunun maddi koşulları kim tarafından sağlanacak?
Kazanılan parayla bu hizmetlerin tutarı karşılaştığında kadınların ekonomik olarak ellerinde kalan ne olacak? Sonucu görür gibiyiz; kadınlar yine aza niyet çoğa kısmet ya da evinin kadını çocuklarının anası! Bir de bu koşullarda emekli olmayı öbür dünyada bekleyen ‘çalışan insanlar’... İstihdam yaratan ve bunu müjdeyle açıklayan bir hükümetin kreş ya da bakım evlerinin kamu kuruluşlarıyla açılmasını sağlayıp nitelikli ve ücretsiz hizmet vermesi beklenmez mi? Peki ya iş güvenliği bu maddelerin neresinde? Üstelik de yakın zamanda birçok işçiyi kaybetmişken!
GELİNİN HÜKÜMETİNDEN BİR ADET FITRAT
Gelelim çeyiz meselesine… Evleniyorum ben hem de allı pullu bir geleceğe çıkıyorum, güvencem tam. Eğer çeyiz hesabı açar ve 27 yaşıma kadar evlenirsem devletim bana hesabımda biriken paranın %15’i kadar katkı sunacak(!) Biz üniversiteli genç kadınlar bu uygulamanın neresinden tutalım? Öğrenciyken evlensek yeterli sigorta primimiz yok; üstelik harçlar, ev kirası, faturalar derken çeyiz hesabı da gitti. Has bel kader bilimsel ve akademik alanda çalışma yürütülen üniversitelerimizde yasayı kendisine madde olarak gören kaç kadın arkadaşımız var? Ekonomik, psikoloji ve fiziksel şiddetin adeta ben geliyorum dediği bu maddeler hangi hakla bizlere sunulabilir?
Sözümüzü söylediğimiz sürece var, adımlarımızı sıklaştırdığımız sürece gerçeğiz. Gelin birlikte çözüm yolları
arayalım…
YASANIN GETİRDİĞİ
Bu yasayla gelecek olan maddeleri inceleyecek olursak bizlere şunlar sunuluyor:
-Doğum izni sonrası ilk çocuk için 2, ikinci 4, üç ve üzeri çocuklarda 6 ay yarı zamanlı çalışma imkanı tanınacak. Yarı zamanlı çalışılan sürede ücret tam ödenecek. Özel sektördeki kadının ücretinin yarısı ve sigorta pirimi işsizlik fonundan karşılanacak.
-Çocuğun okula başlama yaşına kadar kadın isterse kısmi süreli çalışabilecek; 2-4-6 aylık yarı zamanlı çalışabilmesi için kadın işçinin doğumdan önceki 3 yıl içinde en az kesintisiz 600 gün işsizlik sigortası pirimi bildirmiş olması gerekiyor. Özel istihdam bürolarının açılmasıyla işçi kiralama uygulanmasının yasalaşması.
-Kreşleri yaygınlaştırmak amacıyla belediyelere kreş ve gündüz bakım evi kurma yükümlülüğü getirilecek. Aile Bakanlığı izniyle açılan kreşler 5 yıl vergiden muaf tutulacak.
-Doğurganlık oranını arttırmak , kadınlardaki işsizlik oranını düşürmek vb.
-Doğum sonrası ‘çeyiz hesabı’ açan ailelere çocuğu evlenirken devlet katkı sunacak. Katkı çeyiz hesabında biriken paranın %15’i olacak. Yardımdan yararlanabilmek için 27 yaşını geçmemiş olmak ve evlilik nüfusunu ibraz etmek gerekecek.