Yeşilçam masalı-tamirci çırağı gerçeği

Orkan SANCARBARLAZ
Ankara

“Bu plak, sizlere, bugüne dek hep belli bir mutlu son masalıyla biten yoksul erkek zengin kız ilişkisini değişik bir yaklaşımla sergiliyor. Gerçekçi olduğu için katı belki. Ama gerçeklerin kendi acılığı bu. Yapıtı tüm Ulus emekçilerine adıyoruz.” 

Cem Karaca’nın 8 Şubattaki ölüm yıldönümü vasıtasıyla karıştırdım eski plakları. Dervişan albümünün iç kapağında, ingiliz anahtarı görselinin hemen yanında bu metin bulunuyordu. Bu anlatımın armonileştiği parça ise plağın A1 parçası olan “Tamirci Çırağı” şarkısıydı. Tamirci Çırağı bize o güne değin anlatılan, ‘zengin kız fakir çocuğa âşık olur, sonunda mutlu mesut yaşarlar’ masalını ‘işçisin sen işçi kal; giy dedi tulumları’ gerçekliğiyle dövüyordu. Masallar güzeldi. Gerçekler ise çirkin. Hem de günümüz photoshop programlarıyla bile kapatılamayacak derecede çirkin. Gerçeği, masalı, güzeli, çirkini, Tamirci Çırağı parçasının kahramanlarından biriyle; 
Ostim’de bir otomobil tamirhanesinde çıraklık yapan Baran’la konuştuk…

STAJ YAPARKEN OKUYOR

Baran, Ostim Meslek Lisesi’nin motor bölümünde okurken bir taraftan da LPG montajı yapan bir atölyede çırak olarak staj yapıyor. Aslında haftanın dört günü staj yaptığını düşünürsek okurken staj yapıyor değil de ‘staj yaparken okuyor’ cümlesi sanki gerçeğe daha uygun.

Yanına vardığımızda Baran’ı benzin fiyatlarından yılmış bir ağabeyin arabasına LPG tankı takarken buluyoruz. Hoş geldin, nasılsın gibi hal hatır sorma fasıllarından sonra Tamirci Çırağı parçasını duydun mu diye bir soru yöneltmiş bulunuyoruz. Tamirci çırağına sorulacak en gereksiz soruyu sorduğumuzu fark ettiğimizde ise iş işten geçmiş oluyor; gülüyoruz. On dakikalık maytap geçme faslından sonra konumuza ancak geri dönebildik. Baran’a şarkıdakine benzer bir olay yaşayıp yaşamadığını sorduğumuzda, öyle bir şeyin çok mümkün olamadığını, motor meslekte okuduğu için okulunda hiç kız olmadığını, haftanın dört günü atölyede geçirdiğini, herhangi bir sosyal ortamda bulunamadığını zaten LPG tüpünü de garibanların taktırdığını, şarkıdaki gibi zengin kızların değil de emekli ağabeylerin geldiğini anlattı. 

İŞÇİSİN SEN İŞÇİ KAL!

Şarkının en çok hangi kısmını kendine yakın hissediyorsun diye sorduğumuzda ise “İşçisin sen işçi kal” sözünün kendini anlattığını belirtti. Aslında anlattığından çıkardığımız sonuç sadece kendisinin değil motor meslek gibi bölümlerde okuyan herkesin durumunun böyle olduğuydu. Baran hiç matematik, Türkçe gibi dersleri görmediklerini, haftanın bir günü okula gittiklerini onda da motorla ilgili dersler gördüklerini söyleyerek hal böyle olunca da üniversitenin hayal olduğunu, kendisinin bu şartlarda işçilikten öteye geçemeyeceğinden bahsetti. 

‘KAÇTI ULAN MÜŞTERİ!’

Baran’a göre şarkının en saçma yeri ise ustanın, arabanın egzozuna yüklenip giden müşterinin ardından sırt sıvazlayıp tulumları giy haydi demesi. Gerçek yaşamda ustalar “ Kaçtı ulan müşteri” deyip iki tokat vurur gönderir diye ekledi Baran.
Gerçi Baran’ın söylemesine gerek kalmadan, ustasının biz konuşurken sürekli kesik atmasından, Baran’ın ustasının şarkıdaki babacan tavırlı Hulusi Kentmen gibi bir patron olmadığını anladık ve konuşmamızı sonlandırdık. 

ARKASI KUŞLU AYNA

Atölyeden ayrılırken Baran arkamızdan “Ağabey yalnız sen şarkıyı yanlış biliyorsun ha”  diye seslendi. Nasıl yani dediğimizde “ Arkası puslu ayna değil, arkası kuşlu ayna olacak o” dedi. Yanıldığımıza çok ihtimal vermeden vedalaşıp ayrıldık. Eve gelip internetten baktığımızda ciddi ciddi  “Arkası kuşlu ayna” derken haklı olduğunu gördük. Zaten arkası değil önü puslu olur aynanın! Ezberci eğitimin kurbanıydık gene. Neyseki genç bir işçi bize doğrusunu söylemişti.