TEKLAS’ta ölmek serbest, konuşmak yasak

Gebze’de kurulu TEKLAS fabrikasında yaklaşık 3 yıldır çalışan, evli, 2 çocuk annesiyim. Eşim de çalışıyor. Çalıştığım fabrika otomotiv sektörüne yedek parça üreten bir fabrika ve tüm otomotiv markalarına ürün veriyor. İşyerimizde fren debriyaj, araç silecekleri, yağ yakıt sistemlerine ait parçalar üretiliyor. TEKLAS’ın bir fabrikası Gebze Organize’de diğeri Muallim köyünde bulunuyor. Bunun yanı sıra Bartın’da bir fabrikası, Bulgaristan, Rusya ve Çin’de de üretim tesisleri var.
TEKLAS’ın tüm fabrikalarında toplam 2800 çalışanı var. Benim çalıştığım fabrikada yaklaşık 450 işçiyiz. Üç vardiyalı, sendikasız olarak çalışıyorum. Benim vardiyamda 80 işçi çalışıyor ve bunların 25’i kadın.
1400 derece sıcaklık altında 15 metre uzunluğunda iki adet fırın var. Kışın fırının karşısında 37 derecede, yazın ise 50-60 derece sıcaklık içerisinde çalışıyoruz. Fırının karşısında yedek parça olan brezil kaynak yapıyoruz. Yazın bu sıcaklıktan ve aşırı terden vücutlarımız yara içinde kalıyor.
8 saat iş, çay molası yok. Yarım saatlik bir yemek molamız var. Yemekhane fabrikanın arka tarafında, bayağı uzak yerde. Kışın yağmurda karda, terli vücudumuzla o halde yemeğe gidiyoruz. Yemekler kalitesiz ve çok kötü. Yemeklerden dolayı birçok gıda zehirlenmesi yaşadık. İçeride bir şey yemek, içmek yasak. Elimizde yiyecek içecek yakaladıklarında hemen savunma alıyorlar.
Tek bir tuvalet, lavabo var. 25 kadın işçi bir tuvalet, bir lavaboyu kullanıyor. Tuvaletler bu yüzden temiz ve yeterli değil. Hepimizde kadın hastalıkları ve enfeksiyonlar başladı. Sadece bir soyunma odası var, herkes üst üste giyiniyor.
Samimi olduğun işçilerle öğlen yemeklerine çıkartmıyorlar. Kesinlikle kimseyle konuşamıyorsun. Birbirimizle konuşmak yasak. Burada “Sendika lafı bile etmeyeceksiniz” diyor, ona göre işe alıyorlar.
Eski TEKLAS işçisi bir arkadaşımdan öğrendiğim kadarıyla 2009’da bir iş cinayeti yaşanmış. Gece vardiyasında çalışan 25 yaşında gencecik bir kadın işçi, eğitimini almadığı bir makineye verilmiş. Makine önce saçlarından yakalamış, daha sonra kolunu, çenesini ve göğsüne kadar olan kısmını kapmış. Yardıma koşan arkadaşlar tüm uğraşlara rağmen makineyi kapatamamışlar. Yaklaşık yarım saat kadın arkadaşımız makinenin içinde kalmış. İki gün yoğun bakımda kaldıktan sonra yaşamını yitirmiş. Eğitim kayıtlarında o makinede çalışma izni görülmeyen kadın arkadaşımızın, olaydan bir gün sonra “Makine eğitimi vardır” diye listeye kaydı yapılmış.
Şu anda TEKLAS fabrikalarında sendika yok. Geçen ay pres bölümünde sendika getirme girişimi olmuş, işten çıkarmışlar. Sosyal hak olarak 3 ayda bir ikramiye veriyorlar, o da aylara bölünerek ücretlere ekleniyor. Bu da ortalama olarak iki yıllık bir işçi için 1400 lira civarına denk geliyor.
Bugün TEKLAS’ta kadın işçiler eğitim verilmeden çalıştırılıyor. Yaşanan bu ağır çalışma koşullarına ve düşük ücretlere karşı mücadele etmek, bunun için birleşmek gerektiğini düşünüyorum.
TEKLAS’ta çalışan bir kadın işçi
Gebze/KOCAELİ