Uyar işçilerinin tazminatı ne olacak?

Emine UYAR
İzmir

Soma’da 30 Kasım’da Eynez maden ocağından atılan 2831 işçinin tazminat alacakları için önceki gün Meclis’te yasal düzenleme yapıldı. Ancak bu düzenleme, Uyar Madencilik işçilerini kapsamıyor. Sık sık iş kazaları ile gündeme geldiği için 2011 yılında kapatılan Uyar Madencilik’ten çıkarılan 743 işçinin tazminat alacakları halen ödenmedi. En son aynı aileye ait Ermenek’teki ocakta 18 işçi yaşamını yitirmişti. 

Uyar işçileri düzenlemenin kendilerinin kapsamamasına tepkili. O dönem işten çıkarılırken ellerine senet tutuşturulmuş işçilerden biri de 54 yaşındaki Fevzi Dönmez. Uyar Madencilik’te 2.5 yıl çalışan Dönmez, “Kimimize senet verdi, bizden sonra çıkanlara senet de vermedi. 20-25 bin lira alacağı olanlar var” diyor. Termik santralde geçici olarak çalışan Dönmez, “4 bin lira aldım, 11 bin lira daha alacağım var. Senetler bankada. İki ayda bir verecekti ve Mayıs’ta bitecekti. 6 senet daha var. Senetleri verirken de alırken de para veriyoruz. Bankadakilerle tartıştık. Almıyorum dedim nereden koparsa kopsun. 300 küsur lira tutuyordu” diye konuştu. 

BİRİLERİ ENGELLİYOR

İdris Sarıkaya ve Ali Kandemir’in durumları ise daha farklı. İki işçi 2007 yılında Uyar madencilikte hatalı dinamit patlatılması sonucu sakat kaldı. Ali Kandemir iki gözünden, İdris Sarıkaya ise kol ve bacaklarında meydana gelen çoklu kırıklar nedeniyle yüzde 48 engelli hale geldi. Sarıkaya geçirdiği kaza ile ilgili olarak açtığı mahkeme ile 125 bin lira tazminat almaya hak kazandı ancak, elindeki mahkeme kararına rağmen o tarihten bu yana tazminatını alamadı. Başvurmadık yetkili bırakmayan Sarıkaya, son yapılan düzenlemede kendilerinin kapsam dışı bırakılmasına tepkili.   

Sarıkaya, Uyar Madencilik’le ilgili düzenlemenin AKP’li vekiller tarafından reddedildiğini belirterek, “Azmi Uyar’ı kolladıklarını, ortaklıklarının olduğunu düşünüyorum. Bize üvey evlat gözüyle bakıyorlar” diye konuştu. Uyar’lara ait olan Soma’daki ocağın Torku’ya satıldığı bilgisini veren Satıkaya, “Baca sürmeye başlamışlar, yeniden açacaklar” dedi. 

Azmi Uyar’ın üzerinde mal varlığı görünmüyor ancak kardeş, amca çocuğu olmak üzere aile fertlerine ait Aydın Söke, Muğla ve Balıkesir Dursunbey’de faaliyette olan ocaklar var. Sarıkaya, “Neden bizim işimiz çözülmedi? Birilerinin engellediğini düşünüyorum” diye konuştu.  

AKP HEP REDDETTİ

301 madencinin can verdiği Soma’daki maden faciasında, 48 işçi Uyar Madencilikten alacaklı olarak yaşamını yitirdi. Uyar Madencilik işçilerinin ödenmeyen tazminatlarını Mecliste gündeme getirerek Uyarlara ait 12 sayfalık mal varlığı dökümü sunan CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, konuyla ilgili olarak gazetemize şunları anlattı: “Bizim önerimiz devletin ödemesi ve sonrasında kamu alacağı olarak şirketten tahsil etmesi yönünde idi. AKP bunu hep reddetti. Çok sayıda sorun var örnek teşkil eder dediler. Fonu bu yüzden getirmek istediklerini söylediler ancak biz bu fon düzenlemesi ile de ne kadar çok hak gaspı olacağını biliyoruz. Soma AŞ için çözdüler. Uyar’ın TMSF’de malı olmadığı için malları kaçırdığı için kapsama girmedi. Ancak biz şunu söylüyoruz, devlet ödesin sonra şirketten alsın diyoruz.” 

TEKRAR TEKRAR AÇILDI

2003 yılından itibaren Soma’da faaliyette bulunan Uyar Madencilik yeraltı kömür ocakları içinde en fazla iş kazasının yaşandığı maden ocağı oldu. 4.09.2012 tarihli kazada bir mühendis hayatını kaybetti. 4.10.2012’de ayak arkasındaki yangına bağlı olarak meydana gelen kazada 8 kişi yaralandı. 10.11.2012’de meydana gelen kazada iki kişi hayatını kaybetti. Kaza sonrası Çalışma Bakanlığı tarafından kapatıldı. Ancak gerekli önlemler alınmadan terkar açıldı. 25.02.2013 tarihinde meydana gelen göçükte iki işçi öldü. 

Nisan 2013’te yapılan denetimler sonucu Darkale Maden Ocağı tekrar kapatılmış ancak denetime gelen başka müfettişler tarafından tekrar açıldı. 20 Ekim 2013’te meydana gelen kazada 1 işçi yaşamını yitirdi 26 işçi yaralandı. Yaklaşık 800 işçinin çalıştığı ocak tespit edilen 66 eksiklik nedeniyle kapatıldı.