4 Yılın Kısa Özeti!

Fırat Ün
KATEM

Sistemin tanımı olarak şunları söyleyebiliriz: 4 yıllık eğitim süreci boyunca mesleğe yönelik eğitim verilen orta öğretim kurumlarıdır. Dalları ise anadolu meslek, anadolu teknik, endüstri meslek olarak 3'e ayrılır.
Kısaca özetlersek; anadolu meslek lisesi 4 yıllık fakültelere, anadolu teknik lise 2 yıllık meslek yüksek okullara, endüstri meslek lisesi ise doğrudan piyasaya eleman yetiştirmek amaçlı kurulmuş dallardır.
Peki meslek lisesi öğrencileri bu 4 yıllık öğretim dönemi içinde neler yaparlar?
Asıl mesele burada başlıyor zaten. 9. sınıfta müfredat gereği tüm diğer 9. sınıflarla aynı eğitim meslek dersleri gösterilmeden öğretilir. 10. sınıfa ise öğrencinin zorluklara köleliğe alıştırma evresi denebilir. Endüstri meslek lisesi dalında haftada 16 saat meslek, 15-20 saat arası ise kültür dersleri görmektedir. Dediğim gibi öğrenci bu süre zarfında bir şeylere mecbur edilmeye, alıştırılmaya çalışılıyor.

'İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ'

11. sınıfa gelindiğinde ise arttırılan ders saatleri öğrencinin öğrenmesinden, temiz iş çıkarmayı amaçlamaktan daha çok nasıl hızlı ve sisteme katkı da bulundurtma çabasına bürünülmüştür. Ahşap, metal, motor, makine, elektrik teknolojileri öğrencilerinin ağır koşullarda yaptığı zorlu eğitimler buna açık örnektir. Diğer okullardan sipariş alınarak 'döner sermayeye katkı' amacıyla yapılan sıralar, masalar, öğrencinin daha öğrencilik hayatında sömürülmesi de buna en önemli örneklerdendir. Geçtiğimiz süreçte metal grevinin başladığı fabrikalardan Ejot Tezmak'ta çalışan işçilerin pek çoğunun eski adıyla Küçükköy Anadolu Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi yeni adıyla Gazi Osman Paşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi mezunları olduğunu gördük. Meslek liselerinin önemini doğrudan bu piyasadaki etkilerden de anlayabiliriz. 12. sınıfa gelindiğinde ise durumlar bir hayli içinden çıkılmaz hale geliyor. Haftanın 2 günü süresince okuldaki 13-14 saatlik ders eğitimi, 3 gün süren 36 ders, 24 saat süren 'İşletmelerde Beceri Eğitimi' diğer bir adıyla 'Staj' sömürüsü başlıyor. Resmi olarak haftalık çalışma saati 36 ders, 24 saat olan staj, işletme yetkilisinin inisiyatifine göre değişebiliyor, hafta sonu çalışmak gibi mesela.

%15'TEN AZ OLMAMAK ÜZERE

Sözde öğrencinin nitelikli eğitimini piyasa ile pekiştirmesini amaçlayan, zorluklarına ufaktan alıştırılmaya çalışan, özetle 'mezun olup işçi olduğunda seni sömüreceğiz, şimdiden 3 günlük antremanlarla başlayalım' diyen bir uygulamadır. Ayak işlerinden tutun da temizlik işlerine kadar yaptırıldığı, olağan yükün sırtında hissettirildiği bir sistem. Çoğu stajyerin ücretsiz çalıştığı, ücret alanların ise asgari ücretin net tutarının %15'inden az olmamak üzere ücret aldığı bir öğretme anlayışı. Samimiyetsizliklerini '%15'ten az olmamak üzere' sözünün içinde anlamak çok da güç olmasa gerek