Bingo, işçinin ciğerini söndürüyor

Arzu ERKAN
Kocaeli

Bir reklam filminde ürün deterjan, hedef kitle de kadınlar olunca kadın oyuncular ve çocuklar filmin ana kahramanları. Eline mikrofon alan bir kadının “Benim çamaşırlarım mis gibi parfüm kokmalı” demesiyle başlıyor film. Ardından işin ehli oldukları her hallerinden belli iki kadın oyuncu “Senin çamaşırların koksun da bu çocuk ne yapsın? Yahu, onun bünyesi parfüme hassas. Hadi test edelim” diyerek en fazla 8 yaşında, gözlüklü, şirin mi şirin bir erkek çocuğunu işaret ediyor. Devam eden karede çocuk çamaşırları kokluyor ve ağzından “Güzel, parfümsüz artık hapşırmam şimdi” sözleri dökülüyor. Film, Bingo deterjan markasının yenilikçi yönüne yapılan vurgu ile biterken bizler de öğreniyoruz ki, marka hipoalerjenik parfümsüz deterjanlar üretmiş. 

Reklam filmini izlerken insanın aklına tüketicinin ihtiyaçlarını gözeterek, ürün yelpazesini bu oranda zenginleştiren bir markanın, o ürünleri üreten işçilerine ne denli özenli davrandığı geliyor. İşçilerin anlattıkları hiç de iç açıcı değil. 

1 LİRALIK TOZ MASKESİ KANSER OLAN İŞÇİLER

Çalışma koşullarını son derece ağır ve çalışma ortamını ise son derece sağlıksız olarak tanımlayan 11 yıllık bir Bingo işçisi “Deterjan bölümü sağlık açısından son derece riskli bir bölüm. İçeri girince nefes dahi alamıyorsunuz. Koruyucu ekipman olarak verilen de 1 liralık bir toz maskesi. 8 saat bu ortamda çalışıyoruz. Birçok işçide nefes darlığı, göbek şişmesi gibi rahatsızlıklar var. Sürekli kimyasalın içinde olmanın bir sonucu olarak kendini sürekli bitkin ve de yorgun hissediyorsun” diye konuştu. 

Üretim sahasında havalandırma olmadığını, kullanılan fanların da filtresiz olduğu için işe yaramadığını anlatan Bingo işçisi şöyle devam ediyor: “Daha önce de akciğerlerinde lekeler çıkan arkadaşlarımız oldu. Astım olan işçiler var. İki arkadaşımız kan kanserine yakalandı, biri yaşamını yitirdi. Reklamlarında hassas bünyeleri düşünerek parfümsüz deterjanlar ürettiklerini söylüyorlar ama onları üretenlerin ciğerlerini söndürüyorlar. Birileri bu kötü koşullara bir dur demeli ve burada denetimler yapılmalı.”

DÜŞÜK ÜCRET ADALETSİZ ZAM

Çalışma koşullarının ağırlığına karşılık Bingo’da işçi ücretlerinin son derece düşük. Başka bir işçi alıyor sözü: “Maaşlar asgari ücretin biraz üzerinde ve ücretler arasında ciddi bir adaletsizlik var. Ocak ayında zam yapıldı. 30 lira zam alan işçi de var, 1200 lira zam alanda. Şeflerle aran iyi ise işçi de olsan bir çırpıca 1200 lira zam alabilirsin. Adam ayırmaca çok. Bunun nedeni de kesinlikle fabrika yönetimi. 13 yıldır çalışıp 1180 lira para alan arkadaş var.” 

Ücretler düşük olduğu için işçilerin geçinebilmek için fazla mesaiye kaldığını belirten Bingo işçisi “Fazla mesailer yoğunlaştığında günde 12 saat çalışıyorsun. Çünkü yetmiyor aldığın ücret ay sonunu getiremiyorsun. İkramiyen yok, gece yıpranma payın yok, yıllık izin paran yok, yok da yok. Bir kuru maaşla nasıl geçineceksin. 7 yıl boyunca böyle çalıştım ben” dedi.

SENDİKALAŞMAYI KIRDILAR

2005 yılında Bingo işçilerinin bu koşulları değiştirebilmek için Petrol-iş Sendikası’nda örgütlenme çalışması yürüttüğünü anlatan 11 yıllık Bingo işçisi “Patron üye olan arkadaşlarımızı, o dönem ki AKP’li belediyelerle işbirliği içerisinde sendikadan istifa ettirdi ve bu işe öncülük eden işçileri işten attı. Sonrasında ise sendikanın önüne geçmek için fabrikayı taşeronlara böldü. İçerde kaç taşeron var bilmiyoruz” dedi.