Dersim’in tohumları toprakla buluşuyor

Kemal ÖZER
Dersim

Zazaca Tiyatro Grubu Areye Kay (Oyun Değirmeni) yönetmen ve oyuncuları Dersim’in yerli tohumlarını yıllar sonra toprakla buluşturdu.
Türkiye’de Zazaca tiyatro yapan ilk gruplardan olan Areye Kay (Oyun Değirmeni)’nin Genel Sanat Yönetmeni Yılmazcan Şare ile oyuncular, uzun yıllardır oyuncularından biri tarafından toplanıp özel tüplerde saklanan Dersim’in yerli tohumlarını Nazimiye ilçesine bağlı Hanköy’de toprakla buluşturdu. Grup, Hanköy’ü geçtiğimiz yıl ev yaptırırken ceviz ağacını kesmemek için evini ceviz ağacına göre yapan Gülüzar Uçan’ın yaşadığı köy olması sebebiyle tercih etti. 20 yıl sonra iki çocuğuyla köye dönerek ev yaptıran Gülüzar Uçan’a Dersim’in yerli tohumlarından salatalık, domates, biber, karpuz, kavun, fasulye tohumlarını teslim eden grup üyeleri daha sonra Uçan’la birlikte ekim de gerçekleştirdi.
Yılmazcan Şare, ülke genelinde olduğu gibi Dersim’de de organik tohum genetiğiyle oynandığını ifade etti. Bunun farkına varılmamasından dolayı insanların göç ettiğini anlatan Şare, “Organik tohuma sahip çıkamaz, toprağı işleyemez hale geldiler” dedi. Türkiye’nin ciddi bir tohum politikasının olmadığını anlatan Şare, organik tohumun tekrar toprağı işleyen köylüye dağıtılmasının önemli olduğunu kaydetti.

‘TOHUM BANKASI OLUŞTURULABİLİR’
Sağlıklı bir gelecek için organik tohumun önemine değinen Şare, tiyatro grubu olarak organik tohuma dikkat çekmek istediklerini ve buna dair çalışmalar yaptıklarını dile getirdi. İlk olarak Yalova’da organik tohumların ekimini gerçekleştirdiklerini anlatan Şare, “Sonrasında da Dersim’de iki ya da üç yerde bunun ekimini yapalım dedik. Buna öncülük yapmak için buraya geldik” dedi.
Tohumların özel olduğunu belirten grup oyuncularından Veli Kişioğlu, “Tohum bankası oluşturulabilir. Bunu Dersim Belediyesi’yle de görüştük. Onlar da bu konuda bir çalışma yapmak istiyorlar. Bunu devam ettirmemiz gerekiyor. Bu tohumlar bizim kültürümüzün bir parçası” diye konuştu.

‘TOHUMLARI ÇOCUKLARIMA TESLİM EDECEĞİM’
Tohumları grup üyelerinden teslim alan 65 yaşındaki Gülüzar Uçan da, bağ, bahçe işleriyle uğraşmaktan zevk aldığını ifade ederek, “Bu tohumları benden sonra çocuklarıma teslim edeceğim, kaybolmayacak eski tohumlarımız. Köyüme 20 sene sonra döndüm. Doğasıyla, havasıyla, suyuyla güzel bir yer. Öleceksek burada ölelim” şeklinde konuştu.