Guardian: Erdoğan eleştirene zulmediyor

Türkiye’de genel seçimler yaklaştıkça yabancı basında Türkiye analizlerinin sayısı da artmaya başladı. İngiliz Guardian gazetesi bugünkü baş yazısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın anayasayı tek başına değiştirebilecek kadar oy alma ve başkanlık sistemi getirme arzusunu ele alarak, “Erdoğan’ın daha fazla güç kazanmaması gerektiğini” dedi.

ÖLÇÜSÜZLEŞEN ÖFKE VE ETKİ KAYBI

“İstikrarlı bir Türkiye Avrupa ve Ortadoğu için hayati. Cumhurbaşkanının daha fazla güç kazanması faydalı olmayacak” başlığıyla çıkan yazı, Türkiye’yi “Otoriterleşmeye doğru son zamanlardaki kayışına, lideri Recep Tayyip Edoğan’ın giderek ölçüsüzleşen öfkesine ve hükümetinin bir zamanlar sahip olduğu dış siyasetteki belirgin etkisini kaybetmesine rağmen; bir sorunlar denizi olan bugünün Ortadoğu’sunda halen bir kaya” olarak tanımlıyor.

‘ERDOĞAN’IN KİŞİLİĞİ SORUN’

Erdoğan’ın başkanlık sistemi de dahil olmak üzere bir takım değişiklikler getirebilmek için anayasayı değiştirebilecek çoğunluğa sahip olmak istediğini hatırlatan Guardian, bu değişikliklerin aslında kötü olmadığını, anayasanın şu halinin zaten “mükemmellikten uzak” olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Ancak (bu değişiklikler) Erdoğan’ın kişiliği söz konusu olduğunda sorunlu olarak görülmeli. Türkiye Cumhurbaşkanı içgüdüsel bir şekilde otoriter, çoğu kez öfke dolu bir şekilde aksi ve giderek artan şekilde yurt içinde ve dışında kendisini eleştirenlere zulmediyor”

‘GÜÇ KAYBETMELİ’

Guardian Gaziantep’te kendisine fahri vatandaşlık verilmesinden son anda Erdoğan aleyhinde yazdığı bir yazı nedeniyle vazgeçilen eski New York Times İstanbul Büro Şefi Stephen Kinzer’i de  hatırlatarak şöyle devam ediyor: “Denge duygusu Erdoğan’ı terk etmiş. Öyleyse (Erdoğan) daha çok güce sahip olması gereken biri mi yoksa daha az güce sahip olması gereken biri mi? Cevap net bir şekilde daha az güç; eğer kendisi değişemiyorsa ya da meslektaşları ve danışmanları onu kontrol altına alıp rehberlik edemiyorsa”

‘PARTİ İÇİ MUHALEFET’

Erdoğan’ın anayasa için diğer partilerle pazarlık etmesini gerektirecek bir çoğunluk kazanmasının daha iyi olacağını yazan gazete başyazısını şu şekilde sonlandırıyor: “Güçlü bir muhalefet bir yana (Erdoğan’ın) kötü içgüdülerini ve öfke nöbetlerini kontrol altına alabilecek, kendi partisi içinden çıkacak daha ılımlı bir kanadın büyümesi hoş karşılanacaktır. Türkiye anayasası reforma ihtiyaç duyuyor olabilir, Erdoğan da öyle”

TIMES: ERDOĞAN ANAYASASI İHTİMALİ UZAK

TIMES gazetesi de cumartesi günü yapılan İstanbul’un Fethi’nin yıl dönümü törenleriyle ilgili haberinde, kamuoyu araştırmalarına göre Erdoğan’ın 13 yıllık iktidarı boyunca ilk kez koalisyon ya da azınlık hükümeti ihtimaliyle karşı karşıya kaldığını yazdı. Alexander Christie-Miller imzasıyla çıkan analiz ve haberde Erdoğan “Teflon lidere” benzetildi.
2013 yılındaki Gezi eylemlerinde “3.5 milyon kişi istifasını isteyerek sokağa döküldü” yazan gazete, bir sonraki yıl Erdoğan’ın yolsuzluk soruşturmasını bastırdığını, Soma maden kazasında ise bir protestocuyu tokatlarken görüntülendiğini yazdı. Gazeteye göre Erdoğan’a olan desteğin azalmasına neden olan faktörlerden biri ülkenin misafir ettiği Suriyeli göçmenler, bir diğeri ise yavaşlayan ekonomi ve Selahattin Demirtaş’ın “karizmatik liderliğinde” öne çıkan HDP.
Times, Erdoğan’ın Mecliste çoğunluğu elde edip, referandumla kendisine daha geniş yetkiler verecek olan anayasa değişikliği hedefini “uzak” olarak tanımlıyor.

FT: SEÇİMDE ‘LAİK TÜRKLER’ KRİTERİ

Financial Times gazetesi ise Daniel Dombey imzasıyla yayımladığı haberde Halkların Demokratik Partisinin (HDP) Meclise girebilmek ve başkanlık sisteminin önüne geçebilmek için “ya hep ya hiç” niteliğinde bir savaş yürüttüğü ileri sürdü.  HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş’ı merkeze alan ve “solcu lider” olarak tanımlayan haberde, Demirtaş için potansiyel sempatizan olan iki grubun yüzde 10 seçim barajı konusunda hayati önemde olduğunu yazıyor:
“Erdoğan’ın parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçiş planına karşı olduğunu vurgulayarak sempatisini kazanmaya çalıştığı laik Türkler ve AK Parti’yi destekleme geleneği olan dindar Kürtler”
‘Laik Türkler’in HDP’ye sempati ile baksa da halen güven duymadıklarını yazan gazete, Öcalan faktörünün ve hükümetle yürütülen müzakerelerde başkanlık sisteminin Kürtlere geniş özerklik tanınması koşuluyla kabul edileceğine dair inancın önemli rol oynadığını yazıyor.
Gazete, pazar günü yapılacak genel seçimlerde karşılaşılacak sonucu, “laik” seçmenin kimden daha çok nefret ettiğinin belirleyeceğini söylüyor: “Öcalan’dan mı? Erdoğan’dan mı?” (DIŞ HABERLER)