Grev bir haktır
Birkan BULUT
Ankara
Türk Traktör işçileri grevi sonlandırdığı günün gecesine işten atmalarla girdi. İşçilerin kendi seçtikleri temsilcilerin patronun iddiasına göre “yasa dışı grev” yapmakla işten atılmalarını değerlendiren uzmanlar, işçilerin üretimi durdurmasının barışçıl bir eylem olduğunu belirttiler ve “İşçilerin asıl güvencesi birlik olmalarıdır” dediler.
Koç Holding bünyesindeki Türk Traktör fabrikasında işçilerin 12 gün üretimi durdurmasının ardından “yasa dışı grev” iddiasıyla işten atmalar geldi. Bu gerekçeyle yapılan işten atma ve ücretli izinlerle işçilerin fabrikadan uzaklaştırılmasını uzmanlara sorduk. Kocaeli Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümünden Doç. Dr. Aziz Çelik, metal işçilerinin yaptıkları grevlerin barışçıl iş bırakma eylemleri olduğunu belirterek, bu konuda iş mahkemelerinin söz sahibi olduğunu ifade etti. Ancak bu konuda uluslararası hukuk kurallarının dayanak alınması gerektiğini kaydeden Çelik, uluslararası sözleşmelerde işçilerin iş bırakma eyleminin en doğal hakları olduğunu ve barışçıl eylemler olarak nitelendirildiğini söyledi.
YARGIDA ÖRNEKLERİ VAR
Patronun “yasa dışı grev” iddiasının tamamen temelsiz olduğunu belirten Çelik, bu konuda iki yargı kararının olduğuna dikkat çekti. Mersin limanı ve Türk Hava Yolları grevinde yargının işçiler lehine karar verdiğini ifade eden Çelik, “İç hukuk ile uluslararası hukuk kuralları çeliştiğinde uluslararası sözleşmelerin esas alınması gerekir. Bu noktada öne sürülen 6366 sayılı kanundaki madde dikkate alınmaz. Zaten bu konuda işçilerin barışçıl iş bırakmalarına, iş yavaşlatmalarına hak tanınması hususunda düzenleme yapılması da gerekiyor” dedi.
BİRLİK OLUNMAZSA SIRA DİĞER İŞÇİLERE GELİR
Çelik, asıl güvencenin işçilerin birliği olduğunu vurguladı. Daha önce de patronların grevlere, eylemlere öncülük eden işçileri işten attığını belirten Çelik, işten atılan işçilerin de arkadaşlarının da çözümü sadece mahkeme kapılarına bırakmamaları gerektiğini söyledi. Çelik “Eğer birlik olunmazsa bugün işten atılanların yerini diğer işçilerin almayacağının bir garantisi yok” dedi. Metal işçilerinin birçok il ve fabrikada yaptıkları grevlerin sendikal bürokrasiyi de önemli bir şekilde sarstığını kaydeden Çelik, bunun ne kadar kalıcı olacağını ise zamanın ve işçilerin kararlılığının göstereceğini dile getirdi. Çelik, çeşitli illerde yapılan grevler arasında bir organizasyon olmadığını belirterek, “Bundan sonra verilecek mücadele, güdümlü sendikacılığın sonunun gelip gelmediğini gösterecek” dedi.
AVUKAT MURAT ÖZVERİ: İŞTEN ATMALAR HUKUKA AYKIRI
Yine Kocaeli Üniversitesinde Çalışma Ekonomisi Doktoru ve Avukat Murat Özveri de, Türk Traktör işçilerinin yaptığı grevin yasa dışı olup olmadığına patronların değil, mahkemelerin karar verebileceğini söyledi.
Ayrıca söz konusu yasaya bağlı olarak grev boyunca ortaya çıkan zararın işçilere ödetilmesine de patronların tek başına karar veremeyeceklerini belirten Murat Özveri, “Bana göre işçiler barışçıl eylem haklarını kullanmışlardır. Yapılan işten atmaların ise hukuka aykırı olduğunu düşünüyorum” dedi.
Hedeflerine ulaşamasalar dahi Türk Traktör işçilerinin yapabileceklerinin en iyisini yaptıklarını söyleyen Özveri, işçilerin oligarşik sendikal yapıyı yendiklerini ifade etti.
Sadece bunun bile 12 Eylül’de yapılan toplumsal mühendisliğin yürümeyeceğini gösterdiğini vurgulayan Avukat Murat Özveri, işçilerin kendi seçtikleri temsilcileri aracılığıyla toplu pazarlık yapma hakkının zorunlu olduğunu söyledi.