11 Mart 2002 22:00
Taşerona var işçiye yok
Belediye hizmetlerinde özelleştirmenin en büyük göstergesi olan su, temizlik ve çöp ihaleleri ile belediyeler 212.8 trilyon lira kaynağı taşeronlara peşkeş çekti.
Türkiye'nin altına imza koyduğu ve 7 hizmet kolunu uluslararası sermayeye terk ettiği GATS anlaşmasının yerel yönetimlerdeki en önemli ayağı çöp ve su hizmetlerinin özelleştirilmesi tüm hızıyla sürüyor. İşçilere toplam 107.2 trilyon borcu olan belediyeler, çöp toplama, park, bahçe ve yeşil alanların temizliği, bakım-onarım, kanalizasyon ve yol inşaatlarında 2001 yılında açtığı 343 ihale ile 222.8 trilyon lirayı özel sektöre peşkeş çektiler. Genel-İş Sendikası tarafından yapılan araştırmaya göre, ihale ile belediyeye ait hizmetleri taşeronlara yaptıran 124 belediyeden ihale bedeli bakımından birinci sırayı yüzde 72 oran ile büyükşehir belediyeleri aldı. Büyükşehir belediyelerinin açtığı ihalelerin yüzde 44'ü bünyesindeki ilçeler, yüzde 5'i de alt kademe belediyelerine ait olurken, ihalelerin yüzde 23'ünü büyükşehir bizzat açtı. 2001 yılında açılan toplam 343 ihalenin 95'ini büyükşehir belediyeleri, 12'si büyükşehir alt kademe ve 117'si büyükşehir ilçe belediyesi açarken, çöp ihaleleri ağırlıklı olarak büyükşehir ilçe belediyelerinde oldu. İhalelerin yüzde 17'si il merkezi belediyelerinde, yüzde 8'i merkezi belediyelerinde yüzde 3'lük kısmı ise kasaba belediyelerinde gerçekleşti. 224 ihaleyi büyükşehir belediyeleri açarken, ihalelerin 55'i il merkezi, 20'si kasaba belediyesi tarafından başlatıldı.
Trilyonlar aktarıldı Büyükşehir belediyelerine bağlı ilçeler taşeronlara kaynak aktarmakta birinci sırayı alırken, 2001 yılı içinde toplam 99.758 trilyon lirayı işçilerine değil de taşeronlara ödedi. Büyükşehir belediyeleri 50.714 trilyon lira, il merkezleri 36.859 trilyon lira, ilçe merkezleri 17.021 trilyon lira, büyükşehir alt kademe 10.789 trilyon lira kasabalar ise 7.669 trilyon lirayı açtıkları ihalelerle taşeronlara verdiler. Araştırmada dikkat çekici bir nokta da belediye hizmetlerinde en çok taşeronlaşmanın nüfusu 50 binden çok olan belediyelere ait olduğu. İhalelerin yüzde 95'i bu nitelikteki belediyeler tarafından açıldı. İhale tutarı bakımından en büyük dilimi ise nüfusu 250 binden fazla olan kent belediyeleri alırken, 2001 yılındaki ihalelerin de yüzde 59'u bu grupta bulunan belediyeler tarafından gerçekleştirildi. Nüfusu 250 binden çok olan kent belediyelerinin ihalelerle peşkteş çektiği miktar ise 132.019 trilyona ulaştı. Bölgelere göre ihale açma oranında ise 2000 yılında olduğu gibi 2001'de de birinciliği Marmara Bölgesi aldı. Yüzde 58'lik oranla birinci sırada olan Marmara Bölgesi'ni yüzde 13'lük oranlarla İç Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri takip etti. Ege Bölgesi yüzde 7, Doğu Anadolu Bölgesi yüzde 4'lük dilime sahip olurken, Karadeniz Bölgesi yüzde 3, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ise yüzde 2'lik oranla sonda yer aldı.
Trilyonlar aktarıldı Büyükşehir belediyelerine bağlı ilçeler taşeronlara kaynak aktarmakta birinci sırayı alırken, 2001 yılı içinde toplam 99.758 trilyon lirayı işçilerine değil de taşeronlara ödedi. Büyükşehir belediyeleri 50.714 trilyon lira, il merkezleri 36.859 trilyon lira, ilçe merkezleri 17.021 trilyon lira, büyükşehir alt kademe 10.789 trilyon lira kasabalar ise 7.669 trilyon lirayı açtıkları ihalelerle taşeronlara verdiler. Araştırmada dikkat çekici bir nokta da belediye hizmetlerinde en çok taşeronlaşmanın nüfusu 50 binden çok olan belediyelere ait olduğu. İhalelerin yüzde 95'i bu nitelikteki belediyeler tarafından açıldı. İhale tutarı bakımından en büyük dilimi ise nüfusu 250 binden fazla olan kent belediyeleri alırken, 2001 yılındaki ihalelerin de yüzde 59'u bu grupta bulunan belediyeler tarafından gerçekleştirildi. Nüfusu 250 binden çok olan kent belediyelerinin ihalelerle peşkteş çektiği miktar ise 132.019 trilyona ulaştı. Bölgelere göre ihale açma oranında ise 2000 yılında olduğu gibi 2001'de de birinciliği Marmara Bölgesi aldı. Yüzde 58'lik oranla birinci sırada olan Marmara Bölgesi'ni yüzde 13'lük oranlarla İç Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri takip etti. Ege Bölgesi yüzde 7, Doğu Anadolu Bölgesi yüzde 4'lük dilime sahip olurken, Karadeniz Bölgesi yüzde 3, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ise yüzde 2'lik oranla sonda yer aldı.
