Kitap sorununa ödünç çözüm

Taşımalı eğitim gibi ilkel bir tarzın uygulandığı eğitim sistemimizde, ödünç kitap verme uygulaması hâlâ devam ediyor. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) maddi durumu iyi olmayan öğrencilere ödünç kitap verme uygulamasını bu yıl daha yaygınlaştırmayı amaçlıyor. Ödünç kitap verme uygulaması, gelecek öğretim yılında, başta kırsal kesimdekiler olmak üzere, yoksul öğrencilerin yoğunlukta olduğu bölgelerde hayata geçirilmeye devam edilecek. Ödünç kitap dağıtımı, kullanımı ve teslim alınması ile ilgili işlemler, okul yönetimlerince sürdürülecek. Konuyla ilgili görüştüğümüz Eğitim-Sen İstanbul 2 No'lu Şube Başkanı Hasan Toprak, bu uygulamanın ilk bakışta olumlu bir tutum gibi göründüğüne dikkat çekerek, "Kıstasınızı maddi durumu iyi olmayan öğrenciler diye koyarsanız, ülkemizin bugünkü açlık ve yoksulluk durumunu dikkate aldığımızda, aklımıza herkese ücretsiz kitap mı dağıtılacağı sorusu gelmektedir" diyor. Bu tür uygulamaların tamamen açıkları kapatmaya yönelik olduğuna vurgu yapan Toprak, sorunun ödünç kitaplarla çözülemeyeceğine işaret ediyor.

Asıl sorun politikalar 2001-2002 öğretim yılı başında, Dünya Bankası tarafından maddi durumu iyi olmayan öğrencilere dağıtılmak üzere verilen 50 milyon liranın yaşanan sorunlara nasıl çözüm getirmediği görüldüyse, ödünç kitap uygulamasının da çözüm olmayacağını dile getiren Toprak, "Eğitimdeki sorunun çözülebilmesi için uygulanan politikaların değişmesi gerekir" diyor. Eğitimi paralı hale getiren uygulamalar yerine, herkese nitelikli, parasız eğitim verme yükümlülüğünün sorunlara çözüm olacağına vurgu yapan Toprak, "Eğer niyet herkesin okuma hakkını kolaylaştırmak olursa, planlı bir şekilde bu yapılabilir" diyor. Önceki seneler MEB'in daha ucuza ve daha kaliteli kitaplar bastığını hatırlatan Toprak, bu uygulamadan özel yayınevlerinin baskısı sonucu vazgeçildiğine vurgu yapıyor. Ödünç kitap uygulamasının, bu koşullar altında eğitimin yükünü çeken eğitim emekçilerine yeni bir yük daha getireceğine işaret eden Toprak, ödünç kitapların ihtiyaca cevap verecek kadar olmayacağını ifade ediyor. Hasan Toprak; işsizliğin yoğunlaştığı, işi olanların da açlık sınırında çalıştığı bir ülkede, uygulamayla öğretmen ile kitap alamayan öğrenci ve velinin karşı karşıya gelmiş olacağını kaydediyor.

Ücretsiz dağıtılmalıdır Ders kitaplarının ve ders programlarının yazdırılmasında ve denetlenmesinde etkili olan kuruluşun Talim ve Terbiye Kurulu olduğunu hatırlatan Toprak, ilk önce bu kurumun bugünkü işlevinin değiştirilmesi gerektiğini belirtiyor. Ders kitaplarının devlet tarafından basılması ve ücretsiz olarak öğrencilere dağıtılması gerektiğinin altını çizen Toprak, böyle bir uygulamanın eğitim emekçilerine yük getirmeyeceğini söylüyor. Ayrıca ders kitaplarının içeriğinin de bilimsel, demokratik toplum yaşamını özendirecek içeriğe sahip olması gerektiğini dile getiren Toprak, "Biçim yönünden de ele alınmalı, yaş grupları dikkate alarak, dayanıklı olarak basılmalıdır. Bugün için yapılacak olan şudur; bu dönem sonunda ders kitapları seçimi vardır. Nelerin seçileceği, nasıl yapılacağı, Tebliğler Dergisi'nde yayımlanır. MEB bu dönem sonunda Tebliğler Dergisi'nde ücretsiz kitap dağıtımının başlanacağını ilan etmelidir. Eğer bu seneki uygulamalar bu yönde söylenmese, rantın yüksek olduğu, hatta yüzde 40'lara varan zamlarla piyasaya sürülen özel yayınevlerinin kitapları yine seçilecektir" diyor. Sonuç olarak ödünç kitap uygulamasının bile bu piyasa mantığı ile durumu iyi olmayanlara bir şey getirmeyeceğini söyleyen Toprak, ödünç kitap uygulamalarının yerine, ücretsiz kitap uygulamasına geçmenin olanaklarının olduğuna vurgu yapıyor.