IMF'ye teslimiyet bütçesi

2003 yılı bütçe tasarısı, IMF dayatmaları doğrultusunda Meclis'e sunuldu. 146.9 katrilyon lira büyüklüğünde hazırlanan bütçenin 65.5 katrilyon lirası faiz harcamalarına ayrıldı. GSMH'nın yüzde 6.5'ini de borç ödemelerinin garantisi olan faiz dışı fazla için ayıran hükümet, yeni vergilerle bu oranı yüzde 7'lere çıkarabilme peşinde. IMF'nin tek tek kalemler üzerinde incelemeleri ve dayatmalarının ardından 2003 yılı bütçesi Meclis'e sevk edildi. Bütçeye ilişkin basın toplantısı düzenleyen Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, "vergi barışı" adı altında getirdikleri vergi affından 2.4 katrilyon liralık gelir beklentilerini IMF'nin kabul etmediğini itiraf ederek, IMF'nin "750 trilyondan fazla olmaz" dediğini söyledi. Unakıtan, bu açığı da emlak ve motorlu taşıt vergilerini artırarak karşılayacaklarını açıkladı. Büyümeye yüzde 5, faiz dışı fazlaya ise yüzde 6.5 pay ayrılan bütçe büyüklüğü 146.9 katrilyon olarak belirlendi. Gelirler 100.8 katrilyon, açık ise 46.1 katrilyon olan 2003 yılı bütçesinin gelirlerinin 85.9 katrilyonu vergilerden sağlanacak. Faiz ödemelerine 65.5 katrilyon ile bütçenin yarısına yakını ayrılırken, faiz ödemelerini garanti altına almak anlamına gelen yüzde 6.5 oranındaki faiz dışı fazla ile neredese vergi gelirlerinin tümü borç ve faiz ödemelerine gidecek. Bakan Unakıtan faiz dışı fazlaya çok önem verdiklerini, "ek tedbirler" dediği yeni vergilerle yüzde 6.5'i garanti altına aldıklarını, bunun hükümetlerinin kararlılığının göstergesi olduğunu söyledi. Faiz ödemelerinin bütçedeki payının 1977'de yüzde 2.5 iken, 2002'de 44.9'a çıktığını itiraf eden Bakan Unakıtan, 2003 yılında bu oranı daha yukarı çıkaracaklarını da ima etti. Bu ödemelerin 2002'de alınan borçlardan olduğunu belirterek kendilerini aklamaya çalışan Bakan Unakıtan, 14.9 katrilyon lira olarak öngörülen sosyal güvenlik transferlerini de fazla buldu. Mali Milat, Nereden Buldun ve Vergi Barışı yasalarının toplumun geniş kesimleri tarafından destek gördüğünü öne süren Unakıtan, bunun yeni değişiklikler için kendilerini cesaretlendirdiğini ifade ederek, yeni vergi ve yüklerin de mesajını verdi. 2003 yılında alınacak emlak ve motorlu taşıt vergisi kadar ek vergi alacaklarını adeta küçümseyerek ifade eden Bakan Unakıtan, "halkın anlayışla karşılayacağını" belirtikten sonra, "Barışı korumanın da maliyeti olduğunu herkes bilmeli" dedi.

'Savaş vergisi' kızdırdı Bir gazetecinin "savaş vergisi" olarak nitelendirdiği emlak ve motorlu taşıt vergilerinin sadece bir kez alınacağının nasıl garanti edildiğini, deprem vergisinin iki kez uzatılması örneği ile sorması üzerine Unakıtan, "gazeteci üstadlar bu tür yakıştırmalar yapıyor. Savaş vergisi falan değil" dedi. "Barışın bedeli" demekle ne demek istediğinin, yeni vergilerle tezkereye karşı çıkanların cezalandırılması anlamına gelip gelmediğinin sorulması üzerine Unakıtan, "Barışın muhasebesini yapmadıklarını" öne sürdü. Bütçenin üçte ikisinin açık olduğunu, faiz ödememeleri halinde bütçenin yüzde 20'ler düzeyinde fazla vereceğini de belirten Unakıtan, "Geçici alkışlar toplamak niyetinde olmadıklarını" ileri sürdü. Tezkereye karşı çıkanların cezalandırıldığı yönündeki soruları "spekülasyon" olarak nitelendiren Unakıtan, vergi barışından yüzde 2.4 katrilyon gelir elde ederlerse motorlu taşıt ve emlak vergilerinden vazgeçip geçmeyecekleri sorusuna da itiraf ile yanıt verdi. Bu oranı IMF'nin kabul etmediğini, "750 trilyon olacak" dediğini itiraf eden Unakıtan, fazla gelir elde etmeleri durumunda vergilerden vazgeçmek yerine faiz dışı fazlayı yüzde 7'lere yükseltmekten bahsetti.

Koltuklara yorum yok Kamu harcamalarında tasarrufu önplana aldıklarından, mümkün olduğunca harcamaları kısacaklarından bahseden Unakıtan, bir yandan 'tasarruf' derken, bir yandan da Bakanlar Kurulu salonundaki koltuklarını değiştirmelerinin nedenin sorulması üzerine güldü. Koltukları görmediğini, bilgisi olmadığını ileri süren Unakıtan, lüzumlu harcamalar yaptıklarını savundu.

Memur zamları yok 2003 yılında memur maaşlarına yapılacak zamlar konusunda Bakanlar Kurulu'nun yetkili olduğunu belirten ve yüzde 2'lik refaf payının verilip verilmeyeceğine de bir açıklık getirmeyen Bakan Unakıtan, toplu iş sözleşmeleri süren kamu işçilerine ne kadar artış olacağına ilişkin soruyu yanıtlamadı. Hazine arazilerinin satışını hızlandıracaklarını ve dört yıllık taksite yayacaklarını belirten Unakıtan, organize sanayi bölgeleri, serbest bölgelere ucuz arsa tahsis edeceklerini, kalkınmada öncelikli illerde yapılacak "yatırım"lar için bedelsiz arsa tahsis edeceklerini söyledi. 2003 Mali Yılı Bütçe Kanunu ve 2001 Yılı Kesin Hesap Kanunu Tasarısı, TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Unakıtan'ın, Bütçe Kanunu Tasarısı'nı Çarşamba günü Plan ve Bütçe Komisyonu'na sunması bekleniyor.