Yasalar sıra bekliyor

AKP Hükümeti'nin yoğun tepkiler üzerine beklemeye aldığı yasalar birer birer Meclis'te görüşülmeye başlayacak. Başta Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı olmak üzere yerel yönetimlerde birçok değişiklik getiren yasa tasarıları 15 Temmuz'a kadar yasalaştırılacak. Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı, başta çalışanlar olmak üzere birçok kesimde tepkiyle karşılandı. Yasa; Anayasa'ya aykırılığı ve kamu yönetimini bir şirket yönetimine dönüştürme hedefi nedeniyle tepkilere neden oldu. Bunun üzerine AKP, yasa tasarısını soğumaya bıraktı. Ancak başta Avrupa Birliği uyum söylemi ile IMF ve Dünya Bankası'na verilen taahhütler nedeniyle yasa tasarılarının bu yasama yılında yasalaşması gerekiyor. Fazla mesaiye kalacak olan milletvekilleri 15 Temmuz'a kadar çalışarak karşı reform yasa tasarılarını Meclis'ten geçirecekler. Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı'nın yanı sıra nisan ayından itibaren Meclis'e gönderilen yerel yönetimler reformunun komisyonlarda görüşülmesi neredeyse tamamlanacak. Üç ayrı tasarı olarak yasalaşması hedeflenen yerel yönetimler reformunda ilk sırayı İl Özel İdareleri Yasa Tasarısı aldı. Esas komisyonu olan Plan Bütçe Komisyonu'nda da geçtiğimiz günlerde ele alınan yasa tasarısı Meclis Genel Kurulu'na gönderildi. Geçici hükümlerle birlikte 75 maddeden oluşan yasa tasarısında bazı maddeler Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı'nın yasalaşmasıyla işlev kazanacak. Tasarı Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı'nda olduğu gibi sözleşmeli personel zorunluluğu da taşıyor.

Arjantin örneği Tasarıyla il özel idarelere borçlanma ve tahvil ihraç etme yetkisi getiriliyor. İller Bankası'nın işlerlik kazandırılamadığı için şimdiden borç içinde bulunan belediyeler bu yetkilerle artık yüksek faiz oranlarında borçlar kullanmak zorunda kalacaklar. Bazı akademisyenler Türkiye'de yapılan bu değişikliklerin Dünya Bankası ve IMF'nin Arjantin'e dayattığı yerel yönetimler reformuna olan benzerliğine dikkat çekiyor. Arjantin'de çöken reform uygulanırken bazı belediyeler borç darboğazı nedeniyle kendi paralarını bile basmaya başlamışlardı. Sistem Arjantin'de yerel yönetimleri felakete sürüklemişti.

---

MAHALLİ İDARE BİRLİKLERİ Yasa tasarılarını tamamlayan bir diğer tasarı da "Mahalli İdare Birlikleri Yasa Tasarısı". Meclis Genel Kurulu'na sevk edilen tasarı da belediyelerin bir araya gelerek bir şirket kurması anlamına geliyor. Kamu tüzel kişilik olarak açıklanan Mahalli İdare Birliği ile belediyeler hizmetlerini yapmak için ihaleleri birlikte açacaklar ve gelirleri de belediyelerin başta taşınmazlar olmak üzere varlıklarının satışından veya kiralanmasından oluşacak. Tasarı uyarınca birlik, Bakanlar Kurulu'nun izni ile kurulacak. Kurulmuş bir birliğe üyelik, üye olmak isteyen mahalli idare meclisinin kararı ve buna dayalı başvuru üzerine, birlik meclisinin kabulü ile olacak. Tasarıda birliğin gelirleri de şöyle sıralanıyor: "Birlik üyelerinin, birliğin kuruluş ve faaliyet giderlerine katılma payları, birlik meclisi tarafından belirlenecek tarifelere göre tahsil edilecek hizmet karşılığı ücretler, diğer kamu kurum ve kuruluşlarından aktarılacak ödenekler, taşınır ve taşınmaz malların kira, satış ve başka suretle değerlendirilmesinden elde edilecek gelirler, kira ve faiz gelirleri, bağışlar, köy birlikleri için İl Özel İdaresi bütçesinden ayrılacak pay ve diğer gelirler".

---

TASARI NELER GETİRİYOR

Vali, İl Özel İdaresi'nin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisi olarak idarenin sevk ve idaresinden, hak ve çıkarlarının korunmasından sorumlu olacak.

İl Özel İdaresi personeli vali tarafından atanacak ve İl Genel Meclisi'nin bilgisine sunulacak. Sözleşmeli personel çalıştırılabilecek, diğer kamu kurumlarından geçici personel görevlendirilebilecek.

İl Özel İdareleri'nin iç denetimi, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolu Yasası hükümleri uyarınca yapılacak, dış denetim ise Sayıştay tarafından gerçekleştirilecek.

İl Özel İdaresi, iç ve dış borçlanma yapabilecek, tahvil ihraç edebilecek.

İl Özel İdareleri diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla bedelli ya da bedelsiz olarak ticari işbirliğine gidebilecek, meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve meslek odaları ile de ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilecek.

İl Özel İdareleri, kendilerine ait taşınmazları, asli görev ve hizmetlerinde kullanmak üzere ve 25 yılı geçmemek koşuluyla diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilecek veya kiralayabilecek.