24 Mayıs 2005 21:00
Bakü-Ceyhan boru hattı
GOP'a bağlanacak
GÜNÜN YAZILARI
Hazar petrolünü Türkiye üzerinden dünya piyasalarına akıtacak Bakü-Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hattı'na ilk petrol bugün yapılan törenle verilecek. ABD'nin Genişletilmiş Ortadoğu Projesi'nde (GOP) Türkiye'ye biçilen "köprü" görevinin bir adımı olan projeyle ABD Rusya ve İran'ı daha rahat sıkıştırma şansına kavuşacak.
Enerji uzmanı ve BTC projesinin aşamalarında yer alan Necdet Pamir BTC Boru Hattı'nın Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan açısından olduğu kadar ABD için de önemli olduğuna dikkat çekti. Boru hattının uluslararası şirketlerin ve ABD'nin tasarımıyla oluşturulduğunu belirten Pamir projenin önemine dair şu yorumda bulundu:
"Bu proje ABD'nin bölgeye nasıl baktığını ortaya koyuyor. Kaynak çeşitliliği açısından bu coğrafyayı kullanmayı kafasına koyduğunu gösteriyor. Proje Rusya'yı bir anlamda ama özellikle İran'ı sınırlayan bir takım gelişmeleri getirecek. ABD giderek daha fazla bu coğrafyaya yerleşiyor. Azerbaycan'a erişmek, Gürcistan'a çoktan erişti ama bu ülkelere erişmek olarak değerlendirilebilir. Ama İran'ı ve Rusya'yı kontrol etmek açısından çok önemli. Genişletilmiş Ortadoğu Projesi ekseninde bütün bunlar daha anlamlı. Türkiye'nin bulunduğu yer de tam göbeği. Sıkıntılı bir nokta. Üzerine biçilen köprü görevinin göstergesi." Pamir, Türkiye ulusal çıkarlarını doğru tanımlayamadığı ve ekonomideki kırılganlığı sürdüğü sürece projenin sıkıntı yaratacağını dile getirdi.
Projenin devamında planlanan Şahdeniz Gaz Boru Hattı'nın da önemli olduğunu kaydeden Pamir, bu doğalgaz hattının da Avrupa'nın büyüyen ihtiyacına karşılık Hazar'dan Ortadoğu'dan gazın taşınmasını sağlayacağını belirtti. Pamir doğalgaz taşımasında da Türkiye'nin köprü vazifesi göreceğini ifade ederek, petrol ve gaz boru hatlarının çok büyük miktarlarda olmasalar da stratejik önemlerinin büyük olduğuna dikkat çekti.
STRATEJİK ÖNEMİ BÜYÜK Necdet Pamir'e göre, boru hattından taşınacak petrol muazzam miktarlarda, dünya piyasalarını sarsacak büyüklükte değil. BTC'den her şey normal giderse 6 yıl sonra en tepe noktasında yılda 50 milyon ton varil petrol akacak. Dünya petrol piyasaları açısında 2010 yılı projeksiyonu yılda 100 milyon ton varili gösteriyor. BTC'den geçecek petrol tüketimin yüzde 1'ine yakınını oluşturacak. Petrolün bulunduğu yer anlamında BTC değerlendirildiğinde ise ortaya çıkan rakam petrol rezervlerinin ise yalnızca yüzde 2'sinin BTC'nin kaynaklarının bulunduğu yerde olduğunu gösteriyor. Bu açılardan BTC dünya petrol dengelerini bir başına oynatacak büyüklükte değil.
ABD ENERJİ BAKANI DA KATILACAK "Asrın projesi" olarak adlandırılan hattın ilk petrol pompalanması törenine Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yanı sıra Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili'nin katılması bekleniyor. BTC'nin başlangıç noktası kabul edilen Sengeçal Terminali'nde, törene ayrıca ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman ile birlikte İngiltere, Norveç, Rusya, İran gibi çeşitli ülkelerden üst düzey katılım öngörülüyor. Kazakistan'ın BTC'ye katılımıyla ilgili protokolün ise Nazarbayev'in yarın başlayacağı Bakü temasları sırasında imzalanması planlanıyor. Azerbaycan Başbakan Yardımcısı ve Azerbaycan-Kazakistan ortak ekonomik komisyon eş başkanı Abbas Abbasov, yaptığı açıklamada, ortak komisyonun üçüncü toplantısının Bakü'de tamamlandığını anlatarak, toplantıda Kazakistan'ın BTC'ye katılımı konusunun da ele alındığını kaydetti. Abbasov, bu konudaki nihai belgenin Nazarbayev'in temasları sırasında imzalanmasının öngörüldüğünü söyledi.
AZERBAYCAN VE GÜRCİSTAN'A ÇIKIŞ Pamir boru hattının Azerbaycan'ın ekonomik bağımsızlığı açısından bir hayli önemli olduğunu söyledi. Pamir, Azerbaycan'ın ticaretini sadece Rusya üzerinden yapabildiğini bu kanalla Rusya üzerinden olmayan bir çıkış yakaladığını kaydetti. Pamir, BTC'den Azerbaycan'ın elde edeceği küçük gelirin ülkenin toparlanması için yararlı olacağını belirtti. Şahdeniz boru hattının da doğu-batı koridorunun ikinci ayağını gerçekleştireceğini kaydeden Pamir, Gürcistan için de hattın öneminin Azerbaycan'a benzediğini dile getirdi.
STRATEJİK ÖNEMİ BÜYÜK Necdet Pamir'e göre, boru hattından taşınacak petrol muazzam miktarlarda, dünya piyasalarını sarsacak büyüklükte değil. BTC'den her şey normal giderse 6 yıl sonra en tepe noktasında yılda 50 milyon ton varil petrol akacak. Dünya petrol piyasaları açısında 2010 yılı projeksiyonu yılda 100 milyon ton varili gösteriyor. BTC'den geçecek petrol tüketimin yüzde 1'ine yakınını oluşturacak. Petrolün bulunduğu yer anlamında BTC değerlendirildiğinde ise ortaya çıkan rakam petrol rezervlerinin ise yalnızca yüzde 2'sinin BTC'nin kaynaklarının bulunduğu yerde olduğunu gösteriyor. Bu açılardan BTC dünya petrol dengelerini bir başına oynatacak büyüklükte değil.
ABD ENERJİ BAKANI DA KATILACAK "Asrın projesi" olarak adlandırılan hattın ilk petrol pompalanması törenine Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yanı sıra Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili'nin katılması bekleniyor. BTC'nin başlangıç noktası kabul edilen Sengeçal Terminali'nde, törene ayrıca ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman ile birlikte İngiltere, Norveç, Rusya, İran gibi çeşitli ülkelerden üst düzey katılım öngörülüyor. Kazakistan'ın BTC'ye katılımıyla ilgili protokolün ise Nazarbayev'in yarın başlayacağı Bakü temasları sırasında imzalanması planlanıyor. Azerbaycan Başbakan Yardımcısı ve Azerbaycan-Kazakistan ortak ekonomik komisyon eş başkanı Abbas Abbasov, yaptığı açıklamada, ortak komisyonun üçüncü toplantısının Bakü'de tamamlandığını anlatarak, toplantıda Kazakistan'ın BTC'ye katılımı konusunun da ele alındığını kaydetti. Abbasov, bu konudaki nihai belgenin Nazarbayev'in temasları sırasında imzalanmasının öngörüldüğünü söyledi.
AZERBAYCAN VE GÜRCİSTAN'A ÇIKIŞ Pamir boru hattının Azerbaycan'ın ekonomik bağımsızlığı açısından bir hayli önemli olduğunu söyledi. Pamir, Azerbaycan'ın ticaretini sadece Rusya üzerinden yapabildiğini bu kanalla Rusya üzerinden olmayan bir çıkış yakaladığını kaydetti. Pamir, BTC'den Azerbaycan'ın elde edeceği küçük gelirin ülkenin toparlanması için yararlı olacağını belirtti. Şahdeniz boru hattının da doğu-batı koridorunun ikinci ayağını gerçekleştireceğini kaydeden Pamir, Gürcistan için de hattın öneminin Azerbaycan'a benzediğini dile getirdi.
Evrensel'i Takip Et