Büyüyen suç ekonomisi

Ekonomide "büyüme" vatandaşın cebine değil ekonomik suçların artışına yaradı. Ankara Ticaret Odası'nın (ATO) "Hırsızlar hırs, suçlar hız yaptı" başlığıyla açıkladığı "Suç Raporu"na göre, bu yılın 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre toplam suçlarda yüzde 35.5 artış oldu. Şahsa karşı işlenen suçlarda yüzde 26.1, mala karşı işlenen suçlarda yüzde 43 yükselme yaşandı. 2005 yılında suçlu sayısının 450 bini aşmasından endişe ediliyor.

Krizin iki katı Rapora göre rakamlar, suç işleme sayılarında bu yıl bir patlama yaşanacağına, artış trendinin bu şekilde devam etmesi halinde suç sayısının 450 bini aşacağına işaret ediyor. 2000 yılında yaklaşık 260 bin, 2001 yılında 300 bin, 2002 yılında 296 bin, 2003 yılında 322 bin, 2004 yılında 354 bin suç işlendiği dikkate alındığında, 2005 yılında kriz yıllarının iki katına yakın bir suç işleme rakamına doğru hızla ilerlendiği ortaya çıkıyor.

Hırsızlar hırs yaptı Emniyet Genel Müdürlüğü verilerinden yararlanılarak hazırlanan rapora göre, bu yılın ilk 6 ayında en önemli artışlardan biri, yankesicilik ve kapkaç suçlarında yaşandı. Geçen yılın ilk altı ayında 7 bin 665 yankesicilik ve kapkaç olayı meydana gelmesine karşın bu yılın ilk yarısında bu rakam, kapkaçta yüzde 55.6, yankesicilikte yüzde 71 artarak 12 bin 774'e yükseldi. Rapora göre evden hırsızlık olayları da ciddi bir artışa imza attı. Mala karşı işlenen suçlar kategorisinde yer alan diğer hırsızlıklarda en fazla artış otodan hırsızlıklarda yaşandı. Gasp ve yağma başlığı altında yer alan "Evden Gasp ve Yağma" olaylarında yüzde 27.5, "Şahıstan Gasp ve Yağma" olaylarında ise yüzde 32.9 yükselme görüldü.

Tabloyu görmekte kör ATO Başkanı Sinan Aygün, suç perdesinin arkasındaki aktörlerin, "hayata yenik Türkler, organize örgütler" olduğunu ifade ederken, gelen her iktidarın pembe tablo çizmekte ve af çıkartmakta mahir, kara tabloyu görmekte kör olduklarını" vurguladı.

Büyüyen ekonomi böyle mi olur Raporun ortaya çıkardığı tablonun suç işleme sayılarında bu yıl bir patlama yaşanacağına, suç sayısının 450 bini aşacağına işaret ettiğine işaret eden ATO Başkanı Sinan Aygün, "Bu hızla gidersek bu yıl, geçen yıla göre suçlarda yüzde 78 artış yaşanmış olacak. Ne ihracat, ne turizm... Aflardan sonra suçlar patladı suçlar" dedi. Aygün, şunları kaydetti: "Ekonomi 2004 yılında yüzde 9 büyüdü diyorlar. Ekonomi yüzde 9 büyüyorsa, yılın ilk altı ayındaki ekonomik suçlardaki yüzde 43'lük artışın anlamı ne? Büyüyen ekonomi böyle mi olur? Neremiz büyüyor? Ekonominin büyüdüğü yok, büyüyen suç ekonomisi. Aş, iş bulamayan insanlarımız hayata, devlete küstüler. Bu küskün Türkler, organize suç örgütlerinin eline düştüler. Suç sayılarına bir bakın. Bu yıl sonunda kriz yıllarındaki suç sayılarını bile ikiye katlayacak. Ekonomiyi değil suçları katlıyoruz. Toplum olarak değil, tek tek patlıyoruz. Türkiye ekonomisi berkemal değil ki, asayiş de berkemal olsun... Af ile yönetilen bir ülkede asayiş mi kalır?" diye konuştu.

---

YAK-KAÇ OLAYLARI ARTTI Aynı dönemler karşılaştırıldığında yangınlarda yüzde 23, zorla çek senet imzalatma suçlarında yüzde 25.3, adam kaldırma olaylarında yüzde 63, dolandırıcılık suçlarında yüzde 46.7, emniyeti suiistimal suçlarında yüzde 62, suç eşyası satın alma suçlarında yüzde 62.8, mala zarar vermek suçlarında yüzde 103 artış yaşanırken, hükümet emirlerine muhalefet suçları yüzde 22.6, bilişim suçları ise yüzde 64.3 oranında düşüş gösterdi.

DEVLETE HİZMET, CEBE ZİMMET Devlet aleyhine işlenen suçlar arasında yer alan zimmet suçlarında yüzde 40, devlet memurlarına hakaret darp ve saldırı olaylarında yüzde 34, kolluk kuvvetlerine mukavemet, hakaret, darp ve saldırı olaylarında yüzde 14.9 artış görüldü. Raporda bu yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre intihar olaylarında yüzde 4.1 gerilemeye karşın, intihara teşebbüs fiilinin yüzde 38.4 oranında artış gördüğüne dikkat çekilirken, meskun mahalde silah kullanma fiilinde yüzde 9 artış yaşandığına vurgu yapıldı.

SUÇLARDA TOP 10 2004 yılı suç ve nüfus rakamları dikkate alınarak hazırlanan suçların illere göre dağılımı listesinin başında İstanbul geliyor. İstanbul'da yüzbin nüfusa 856 suç düşüyor. İstanbul'u 854 suç sayısı ile Balıkesir, 800 suç sayısı ile Gaziantep, 751 suç sayısı ile Uşak, 749 suç sayısıyla Kayseri, 734 suç sayısıyla ile Burdur, 724 suç sayısı ile Denizli, 688 suç sayısıyla Antalya, 684 suç sayısı ile Kırklareli, 674 suç sayısıyla Ankara izliyor. Yüzbin nüfusa en az suç düşen illerin başında Muş geliyor. Muş'ta yüzbin kişi başına 94 suç düşerken bu ili sırasıyla 138 suç ile Şırnak, 140 suç ile Gümüşhane, 155 suç ile Yozgat, 168 suç ile Ordu izliyor.

BALIKESİR İLK SIRADA 2000-2004 yılları arasındaki dört yılda suçların en çok arttığı il Balıkesir. 2000 yılında 2 bin 406 suçun yaşandığı Balıkesir'de 2004 yılına gelindiğinde suç sayısı 9 bin 332'ye çıkmış durumda. Buna göre son dört yılda Balıkesir'deki suç artış oranı yüzde 288. Balıkesir'i yüzde 218 artışla Erzincan, yüzde 193 artışla Denizli ve Kastamonu, yüzde 186 artışla Elazığ, yüzde 177 artışla Kırklareli, yüzde 145 artışla Edirne, yüzde 119 artışla Diyarbakır izliyor. Aynı dönemde İstanbul'da suç artış hızı yüzde 40 olarak gerçekleşirken, bu ilimiz suç oranında 31'inci sırada yer alıyor. Üç büyük ilimizden İzmir yüzde 28 artışla 40'ıncı, Başkent Ankara yüzde 24 artışla 44'üncü sırada bulunuyor. SUÇ ALETİNDE YENİLİK! Bu yılın ilk altı ayında işlenen suçlarda 1320 ruhsatlı, 6 bin 105 ruhsatsız olmak üzere toplam 7 bin 425 ateşli silah, 9 bin 428 bıçak, 24 bin 213 adet çeşitli türlerde suç aleti kullanıldı. Rapora göre suçlarda her yıl meydana gelen artışa rağmen olaylarda kullanılan ruhsatlı ve ruhsatsız ateşli silah kullanımı giderek düşüyor. Buna karşın bıçak ve çeşitli türlerdeki suç aletlerinin sayısı artıyor. 2001 yılında 299 bin olan suç sayısı 2004 yılında 353 bine çıkmasına rağmen, 2001 yılında 3 bin 590 olan ruhsatlı silah sayısı 2004 yılında 2 bin 760'ya düştü. Aynı dönemde ruhsatsız silah sayısında da 2004 yılı hariç düşme gözlendi. Buna karşılık 2001 yılında 15 bin 310 olan bıçak sayısı 2004 yılında 18 bin 182'ye, 21 bin 517 olan çeşitli türdeki suç aletlerinin sayısı 43 bin 128'e yükseldi.