Türkiye ateşe atılıyor

İtalya'nın önerisi, ABD'nin de desteği üzerine Roma'da düzenlenen Uluslararası Lübnan Konferansı'nda, katılımcılar Lübnan'a insanı yardım ile birlikte, BM'nin denetiminde uluslararası bir askeri gücün desteğine vurgu yaptı. Oluşturulan askeri gücün hangi ülkelerden oluşturulacağı konusunda net bir açıklama yapılmazken, basına "Rice Planı" olarak yansıyan planda, ilk olarak Türkiye ve Mısır'ın adı sıralandı. Türkiye'yi Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül'ün temsil ettiği konferansın, İtalya Dışişleri Bakanı D'Alema ile birlikte toplantının eşbaşkanı konumunda olan ABD Dışişleri Bakanı Rice bu toplantıyı "süreklilik arz edecek bir anlaşma için zemin arayışı" biçiminde görme eğiliminde.

Prodi'den 'İsrail'in güvenliği' vurgusu İtalya'nın önerisi, ABD'nin de desteği üzerine Roma'da düzenlenen Uluslararası Lübnan Konferansı dün saat 11.00'de başladı. İtalya Başbakanı Romano Prodi, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, katılımcı ülkelerin temsilcilerine seslenirken, "Burada bir araya geliş nedenimizi net bir şekilde ifade etmek istiyorum: Lübnan'ı yeniden barış ve istikrara kavuşturmak, bunu da İsrail'in gerçek anlamda güvenlik altında olacağı bir çerçevede başarmak için hep birlikte çalışmak için buradayız" dedi. Prodi'nin bu sözleri, toplantının daha baştan, mağdur Filistin ve Lübnan halkını değil, saldırılarını giderek yaygınlaştıran İsrail'i gözeten bir amaçla gerçekleştirildiğinin işareti oldu. Ateşkes sonrasında Lübnan ile İsrail arasında konuşlandırılacak uluslararası bir güç için İtalya'nın asker vermeye hazır olduğunu da belirten Prodi: "Bölgede gerilim ve istikrarsızlık yaratmak için çalışan güçlerin mevcudiyetini de açıkça dile getirmek istiyorum. Terörü yapanları da, finanse edenleri de, besleyenleri de, çok açık ifadelerle kınamak durumundayız. İtalya, siyasi amaçlarına ulaşmak için terör yoluna başvuranları kınamaktadır" dedi. Konferansın ardından İtalya Dışişleri Bakanı D'Alema, ABD Dışişleri Bakanı Rice ve BM Genel Sekreteri Annan ortak basın toplantısı düzenlediler. İtalya Dışişleri Bakanı D'Alema konuşmasında, Lübnan'a insani yardım konusunda katılımcıların görüş birliği içinde olduklarını dile getirirken, Güvenlik Konseyi'nin kararı ile askeri bir gücün Lübnan'da güvenliğin sağlanması için gönderilmesinin de toplantıda benimsendiğini dile getirdi. D'Alema, Konferansın amaçlarını açıklarken, ABD'nin bölgeye yönelik müdahalelerinde sıkça dile getirdiği bir söylemi kullanarak "Lübnan'da demokratik bir düzenin tesis edilmesini amaçlıyoruz" dedi. BM Genel Sekreteri Kofi Annan, "Barış ve istikrarın sağlanmasını" amaçladıklarını belirterek, uluslar arası toplumun bu yönde bir tavır ortaya koyması vurgusu yaparken, ABD Dışişleri Bakanı Rice ise, İran'ın da yaşananlarda sorumluluğu olduğunu öne sürdü ve herkesin sorunun çözümünde sorumluluk alması gerektiği vurgusunu yaptı.

Lübnan tazminat istedi Roma'daki uluslararası konferansta konuşan Lübnan Başbakanı Sinyora, "İsrail'in uluslararası hukuku süresiz çiğnemeye devam etmemesi gerektiğini" söyledi. Sinyora, "İsrail'in Lübnan halkına yönelik barbarca yıkımı nedeniyle tazminat ödemesi gerektiğini, İsrail'e karşı yasal yollara başvuracaklarını" kaydetti. Sinyora, "Ülke dizlerinin üzerine çörektiliyor" dedi. Bu arada, İtalya Dışişleri Bakanı Massimo D'Alema, konferans katılımcılarına, Lübnan'ın yeniden inşası için bir uluslararası yardım konferansı toplanması önerisinde bulundu.

Türkiye'den asker beklentisi İsrail'in Hizbullah'a yönelik operasyonunu tamamlamasının ardından Lübnan'ın güneyinde oluşturulacak uluslararası güce ilk planda Türkiye'den destek isteneceği biçimindeki iddialar da İtalyan basınında yer almaya devam ediyor. İtalyan basınındaki haberlerde, ABD Dışişleri Bakanı Rice'ın Güney Lübnan'a ilk planda Türkiye ve Mısır'ın vereceği askerlerden oluşacak 10 bin kişilik bir uluslararası gücü yerleştirme düşüncesinde olduğuna işaret ediliyor. La Repubblica gazetesi, "Rice planı'' olarak nitelediği bu düşünceyi şu ifadelerle özetledi: "Uluslararası gücün Güney Lübnan'a iki aşamalı biçimde konuşlandırılabileceği belirtiliyor. Uluslararası ilk güç, NATO veya BM komutasında, Türkiye ve Mısır'ın katılımıyla 10 bin askerden oluşacak." ABD, Lübnan'da oluşturulacak uluslararası güce asker vermeyeceğini açıkladı. Avrupa ülkelerinden ise bölgeye asker göndermeye hazır olduklarını belirten ülkeler, İtalya, İsveç ve Fransa'dan ibaret. Almanya ve İngiltere ise bu konuda muğlak ifadeler kullanmalarıyla dikkati çekiyor. İsrail toplantıya katılmıyor.

---

'Ateşkes' baskısı Aralarında Uluslararası Af Örgütü'nün de bulunduğu 14 kuruluş, İtalya'nın başkenti Roma'da düzenlenen Lübnan ile ilgili uluslararası konferanstan önce İngiltere Başbakanı Tony Blair'e bir açık mektup göndererek, sivillerin korunması için acil ateşkes çağrısında bulundu. Af Örgütü, Oxfam, Save The Children ve İngiltere Müslüman Konseyi'nin de imzasını taşıyan açık mektupta, İngiliz hükümetinin, İsrail'e bugüne kadar ateşkes çağrısında bulunmaması kınandı ve İngiltere'nin bu çatışmada sivillerin korunmasına katkıda bulunma sorumluluğundan kaçması olarak algılanacağı vurgulandı. BM Genel Sekreteri Kofi Annan da, Roma'daki Orta Doğu konferansı katılımcılarından, İsrail ve Hizbullah arasındaki çatışmaların son bulmasını sağlayacak acil bir ateşkes için baskı oluşturmalarını istedi. Annan, Hizbullah'ın İsrail yerleşim birimlerini hedef almaya son vermesi, İsrail'in de Lübnan limanlarına uyguladığı ablukayı kaldırması ve her türlü kara operasyonuyla bombardımana son vermesi gerektiğini söyledi. Lübnan Başbakanı Fuad Sinyora, Lübnan'da tüm silahların yasal yönetimin elinde olması gerektiğini belirterek, acil ateşkes ve İsrail ile komşuları arasında barış süreci çağrısında bulundu. İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hamid Rıza Asefi ise, Suriye ve İran'ın da konferansa davet edilmemesiyle ilgili olarak "Bölgede barış istiyorlarsa bölgedeki bütün ülkeleri davet etmeleri gerekirdi. Herkesin temsil edilmediği bir konferansta bu kadar önemli meseleleri nasıl çözebilirler ki?" diye konuşmuştu.