22 Eylül 2006 21:00
Yasaklar fabrikası Bony
Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi'nde bulunan Bony Çorap Fabrikası'ndaki çalışma koşulları işçileri canından bezdiriyor. Fabrikaya yeni giren işçiler kısa sürede çalışma temposuna dayanamayarak işten çıkarken, eski işçiler ise tazminat haklarından olmamak için için "dişlerini sıkıyorlar."
Bony 1200 işçisi ile organize sanayinin en büyük çorap fabrikası. Bu sayı yaz aylarında daha da artıyor. Bunun en büyük sebebi temmuz ayı gibi fabrikaya gündelikçi işçi alımının başlaması. Günlük yevmiye karşılığı kadın işçi çalıştıran Bony'de siparişe bağlı olarak gündelikçi işçi sayısı da değişiyor. Fabrikada esnek çalıştırmanın her yöntemi hayata geçiriliyor.
İşçi alırken çalışma saatleri 12 saat veya bölüme göre 8 saat olarak ifade ediliyor. Ancak görüştüğümüz işçiler 12 saat çalıştıkları gün sayısının çok az olduğunu, çoğunlukla 16 saat çalıştıklarını söylediler. Aileleriyle dahi görüşemediklerini, çalıştıkları süre içerisinde de sürekli baskı ve aşağılamayla sindirilmeye çalışıldıklarını dile getiren işçiler, itiraz ettiklerinde ise işten atılmakla tehdit edildiklerini söylediler.
Bayılmak yasak Çalışma saatlerinin uzunluğu ve psikolojik baskı nedeniyle, işçilerin pek çoğunun sağlık durumunun iyi olmadığı biliniyor. Geçtiğimiz haftalarda bir kadın işçinin baygınlığı karşısında gösterilen davranış fabrika içerisinde işçilerin gördüğü muameleye örnek teşkil edebilecek özellikte. Çalışırken bayılan bir kadın işçi acile kaldırılıyor, serum takılıyor ve o halde çalışamayacağı söyleniyor. Fakat postabaşının talimatı üzerine tekrar fabrikaya getirilip zorla çalıştırılıyor. Kadın işçiler böylesi çalışmanın karşılığında ise ne ücretlerini ne de fazla mesai paralarını düzenli alamadıklarını söylediler. Kendi hastalıklarında izin alamadıkları gibi çocuklarının rahatsızlığında dahi izin almakta zorlanan işçiler, izin verildiğinde de sanki minnet edilmişçesine tüm fazla mesai taleplerini kabul etmek zorunda bırakılıyor. Yemekhanede bulunan bir yazıda "Fazla mesailerde zorlama yapılamaz" dendiğini ifade eden işçiler kendilerine sorulmadan, hatta çoğu zaman işçilerin adına mesai formlarının doldurulup imzalandığını, mesaiye gelmeyen işçinin ücretinden kesinti yapıldığını belirttiler.
Tuvalet için bir saat İşçiler neredeyse bütün günlerini fabrikada geçirmelerine rağmen dışarıyla cep telefonları vasıtasıyla irtibat kurmaları engelleniyor. İşçiler telefon ile yakalanan işçinin ücretinden 50 YTL kesildiğini söylüyor. Fabrikada en son uygulama tuvaletlere sınırlandırma getirilmesi. Saat sabah 10.00'a kadar kilitli olan tuvaletler 1 saat açık kaldıktan sonra tekrar kapatılıyor. Yemek arasından ve çay molasından sonra da birer saat açık kalan tuvaletler bu süreler dışında kapalı tutuluyor. Yeni işçilerin büyük kısmının kısa sürede, dayanamayıp çareyi işten çıkmakta buldukları fabrikada işçiler şartları iyileştirmek için birleşmeye çalışıyor.
TÜRKİYE'NİN GERÇEKLERİ! İşçilerin iddialarına ilişkin görüştüğümüz Bony Çorap Mali İşler Müdürü Kutbay Bulutçu; tekstil sektöründe çalışma koşullarının ağır olduğunu fakat Bony'nin diğer fabrikalara göre çalışma koşulları bakımından daha rahat olduğunu ifade etti. "Türkiyenin gerçeklerini de göz ardı edemeyiz" diyen Bulutçu; "Batı, tekstil sektörünü bize yıktı. Tekstil emek yoğun bir sektördür. Bilgisayar üretmekle çorap üretmek aynı şey değil. Umarım biz de ülke olarak gelecekte katma değeri yüksek ürünler üretebiliriz. Bony diğer emsallerine göre daha hafiftir fakat sonuçta üretim sektörüdür hizmet sektörüne benzemez" dedi. Gündelikçi işçi çalıştırılması, cep telefonu kullanan işçinin para ile cezalandırılması, tuvaletlerin kilitli kalması, zorunlu fazla mesailer için "Bu uygulamalar insanlık dışıdır" açıklaması yapan Bulutçu "Gerek Türkiye'deki İş Yasası gerekse yabancı alıcılarla yaptığımız sözleşmeler gereği bu tip yasadışı uygulamaları yapmamız mümkün değil" dedi. Yaz aylarında işlerin yoğunluğu nedeniyle fazla mesailerin olabildiğini fakat işçinin rızası ile fazla mesai yaptırdıklarını söyleyen Bulutçu, gündelikçi yani sigortasız işçi çalıştırmalarının söz konusu olamayacağını belirtti. Bulutçu "Bizim kontrolümüz ve bilgimiz dışında ustabaşıların yaptığı münferit olaylar olabilir. Bizim politikamız olmayan muamelelere maruz kalmış işçi arkadaşlarımızın personele başvurmaları ve bizleri bilgilendirmeleri gerekir" diye konuştu.
Bayılmak yasak Çalışma saatlerinin uzunluğu ve psikolojik baskı nedeniyle, işçilerin pek çoğunun sağlık durumunun iyi olmadığı biliniyor. Geçtiğimiz haftalarda bir kadın işçinin baygınlığı karşısında gösterilen davranış fabrika içerisinde işçilerin gördüğü muameleye örnek teşkil edebilecek özellikte. Çalışırken bayılan bir kadın işçi acile kaldırılıyor, serum takılıyor ve o halde çalışamayacağı söyleniyor. Fakat postabaşının talimatı üzerine tekrar fabrikaya getirilip zorla çalıştırılıyor. Kadın işçiler böylesi çalışmanın karşılığında ise ne ücretlerini ne de fazla mesai paralarını düzenli alamadıklarını söylediler. Kendi hastalıklarında izin alamadıkları gibi çocuklarının rahatsızlığında dahi izin almakta zorlanan işçiler, izin verildiğinde de sanki minnet edilmişçesine tüm fazla mesai taleplerini kabul etmek zorunda bırakılıyor. Yemekhanede bulunan bir yazıda "Fazla mesailerde zorlama yapılamaz" dendiğini ifade eden işçiler kendilerine sorulmadan, hatta çoğu zaman işçilerin adına mesai formlarının doldurulup imzalandığını, mesaiye gelmeyen işçinin ücretinden kesinti yapıldığını belirttiler.
Tuvalet için bir saat İşçiler neredeyse bütün günlerini fabrikada geçirmelerine rağmen dışarıyla cep telefonları vasıtasıyla irtibat kurmaları engelleniyor. İşçiler telefon ile yakalanan işçinin ücretinden 50 YTL kesildiğini söylüyor. Fabrikada en son uygulama tuvaletlere sınırlandırma getirilmesi. Saat sabah 10.00'a kadar kilitli olan tuvaletler 1 saat açık kaldıktan sonra tekrar kapatılıyor. Yemek arasından ve çay molasından sonra da birer saat açık kalan tuvaletler bu süreler dışında kapalı tutuluyor. Yeni işçilerin büyük kısmının kısa sürede, dayanamayıp çareyi işten çıkmakta buldukları fabrikada işçiler şartları iyileştirmek için birleşmeye çalışıyor.
TÜRKİYE'NİN GERÇEKLERİ! İşçilerin iddialarına ilişkin görüştüğümüz Bony Çorap Mali İşler Müdürü Kutbay Bulutçu; tekstil sektöründe çalışma koşullarının ağır olduğunu fakat Bony'nin diğer fabrikalara göre çalışma koşulları bakımından daha rahat olduğunu ifade etti. "Türkiyenin gerçeklerini de göz ardı edemeyiz" diyen Bulutçu; "Batı, tekstil sektörünü bize yıktı. Tekstil emek yoğun bir sektördür. Bilgisayar üretmekle çorap üretmek aynı şey değil. Umarım biz de ülke olarak gelecekte katma değeri yüksek ürünler üretebiliriz. Bony diğer emsallerine göre daha hafiftir fakat sonuçta üretim sektörüdür hizmet sektörüne benzemez" dedi. Gündelikçi işçi çalıştırılması, cep telefonu kullanan işçinin para ile cezalandırılması, tuvaletlerin kilitli kalması, zorunlu fazla mesailer için "Bu uygulamalar insanlık dışıdır" açıklaması yapan Bulutçu "Gerek Türkiye'deki İş Yasası gerekse yabancı alıcılarla yaptığımız sözleşmeler gereği bu tip yasadışı uygulamaları yapmamız mümkün değil" dedi. Yaz aylarında işlerin yoğunluğu nedeniyle fazla mesailerin olabildiğini fakat işçinin rızası ile fazla mesai yaptırdıklarını söyleyen Bulutçu, gündelikçi yani sigortasız işçi çalıştırmalarının söz konusu olamayacağını belirtti. Bulutçu "Bizim kontrolümüz ve bilgimiz dışında ustabaşıların yaptığı münferit olaylar olabilir. Bizim politikamız olmayan muamelelere maruz kalmış işçi arkadaşlarımızın personele başvurmaları ve bizleri bilgilendirmeleri gerekir" diye konuştu.
Evrensel'i Takip Et