Bakanlık iş kazalarının sayısını düşük gösterdi

Ulusal İş Sağlığı ve İş Güvenliği Konseyi tarafından hazırlanan ve 2009-2013 dönemini kapsayan Politika Belgesi’nde, taslak metnin amaçlarından birinin “iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili istatistiki bir değerlendirme yapmak” olduğu belirtiliyor. Fakat taslakta ne istatistikler doğru, ne de çözüm önerileri gerçekçi görünüyor. Bu belgeyle birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın, konuyu ne kadar ciddiye aldığı ve alandaki sorunları çözmede ne kadar istekli olduğu açığa çıkıyor. Taslakla ilgili bir rapor hazırlayan İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) taslağı iş sağlığı ve iş güvenliğine “şaşı bakmak” olarak değerlendiriyor.
Taslakta yer alan veriler kamu kurumlarının tuttuğu istatistiklerle çelişiyor. Taslakta “Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği” başlığı altında yer alan veriler, toplandığı kaynaklar dışındaki diğer kaynaklarca doğrulanmıyor. Taslak raporda Türkiye’de çalışan sayısı 8 milyon 505 bin 390 olarak verilmiş. Ancak bu rakam Türkiye İstatistik Kurumu’na (TUİK) göre 23 milyon 523 bin. İki devlet kurumunun verileri arasındaki fark yaklaşık üç kat. Basit bir rakam hatası gibi görünen bu veri değişikliği sonucu Türkiye’de iş kazası sayısı da 221 bin 675’ten 80 bin 602’ye düşürüyor.
Benzer rakamlar iş kazalarında yaşanan ölümler için de geçerli. Bakanlığın verilerine göre iş kazalarında yaşanan ölümlerin sayısı 1043. TÜİK’e göre ise bu sayı 2 bin 880.
RAKAMLAR GERÇEĞİ YANSITMIYOR
Taslak metinde yer alan verilerde dikkat çeken bir başka nokta ise Bakanlık’ın verilerinde meslek hastalıkları sayılarının düşük gösterilmesi. Bakanlık, meslek hastalığı sayısını 2007 yılı içerisinde 1208 olarak belirtiyor. Ancak bu rakama Türkiye’deki üç meslek hastanesinin kayıtları bile bu rakamın çok üzerinde. Ankara, Zonguldak ve İstanbul’daki meslek hastalıkları hastanelerinde meslek hastalığı tanısı konulan kişi sayısı 2007 yılında 3 bin 442, 2008 yılında ise 3 bin 388.
İMO, Bakanlığın taslağını inceleyerek bir rapor hazırladı. “İş sağlığı ve iş güvenliğine ‘şaşı bakmak’ başlıklı raporda, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin yetersizliğine dikkat çekildi. Raporda, Türkiye’de yalnızca üç tane meslek hastalıkları hastanesinin bulunmasının konuya yeterince önem verilmediğini gösterdiğini belirtti. (Ankara/EVRENSEL)

---

HEDEF DÜŞÜK TUTULUYOR

Yapılan araştırmaların iş kazalarının yüzde 50’sinin “kolaylıkla” önlenebileceğini, yüzde 48’inin ise sistemli bir çalışmayla engellenebileceğini ortaya koyuyor. Ancak Bakanlığın taslağında iş kazalarını önleme hedefi yüzde 20. İMO, bu hedefin “iyi niyetli ve gerçekçi bir yaklaşım olmadığını” belirtti.

---

İMO: MESLEK ÖRGÜTLERİ DAHİL EDİLSİN

*MO’nun, konuyla ilgili çözüm önerileri ise şöyle:
* Konuyla ilgili politikaların oluşturulması sürecinde TMMOB, Türk Tabipler Birliği , Türkiye Barolar Birliği ve sendikaların katılımı sağlanmalı.
* İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarının kurulması 50’den daha az işçi çalıştıran iş yerlerinde yasalarla güvence altına alınmalı.
* İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri bütün iş yerlerini ve tüm çalışanları kapsamalı.
* İş yerlerinde kurulan İş Sağlığı ve Güvenliği Birimleri, demokratik olarak düzenlenmeli ve yaptırım gücüne sahip olmalı.
* “İş Güvenliği Mühendisleri” özlük hakları yönünden işverene bağlı olmamalı, bağımsız bir kurum olarak örgütlenmeli.
* Güvencesiz çalıştırmanın tüm biçimleri ortadan kaldırılmalıdır.
* Sigortasız ve sendikasız çalıştırma yasaklanmalıdır.
Çağrı Sarı