Üretim rekoru ve işçi kıyımı

17 yıllık taşeron Mercedes İşçisi İbrahim Kandemir de işten atılan 72 işçiden biri. Kandemir, Mercedes’te çalışma koşulları ve işten atılma sürecini gazetemize anlattı.

Kandemir Mercedes’te çalışmaya 1994 yılında Aksaray’daki fabrikada başlamış. 1996 yılında İstanbul’daki fabrikaya geçiş yapmış. İşe ilk girdiğinde Mercedes’i işçilerin haklarını yemeyen, güvenceli bir işyeri olarak gördüğünü anlatan Kandemir, o yıllarda işçilerin çalışma koşullarına önem verildiğini söyledi.

REKOR KIRDIKÇA KÖTÜLEŞTİ

Yıldan yıla bu önem azalmaya başlamış ve çalışma koşulları iyice ağırlaşmış. Kandemir bu durumu şöyle anlatıyor: “Verilen erzaklar, aldığımız ücret bugünle kıyaslanamayacak düzeydeydi. Rekorlar kırıldıkça çalışma koşullarımız daha da ağırlaşmaya başladı. Posta başı veya şef arkamızda bir gölge gibi dolaşıp çay saatleri gibi molalarda bile nefes aldırmıyordu.”

İşe girdiğinde sendikalı olup kadrolu olarak çalışacağına dair vaatler verildiğini söyleyen Kandemir, bunun hayalini kurarken sürekli bir taşeron firmadan bir başkasına geçirildiklerini belirtti. 1994 ile 1999 yılları arasındaki çalışması karşılığı olan tazminatı ise “Taşeron firma battı” denilerek ödenmemiş. İki yıl boyunca havuzda toplanan fazla mesaileri yüzde 100 üzerinden hesaplanmasına karşın yüzde 50 üzerinden ödeme yapılmış. Kaynakçı olmasına rağmen temizlik dahil pek çok farklı işte çalıştırılmış. İş kazası da geçirmiş: “250 kiloluk sepetin altında kaldım. Belimde bu yüzden hâlâ ağrılar var.”

GÜVENDİK EV ALDIK, YOLDA KALDIK

İki yıl önce aile ev almaya karar vermişler. Bu fikrini şefle de paylaşmış. Kandemir bu görüşmeyi şöyle anlattı: “10 yıllık krediyle ev alacağımı, çalışmayla ilgili güvencemin olup olmadığını sordum. O da bana sen evi al Mercedes’ten çıkartılmazsın dedi. Şefin bu sözü üzerine krediyle evi aldım. Aradan sadece iki yıl geçmesine rağmen bu kış koşullarında Mercedes bizi kapı önüne koydu.”

İşten atılma gerekçesi işe geç gelip erken çıkmak. Kandemir buna da tepkili: “Eşim bel fıtığı olduğu için hastaneye götürdüğüm zaman veya çocukları o günlerde okula bıraktığım zaman geç kalıyordum. Bunları da şeften izin alarak yapıyordum. Bence asıl işten atılmamın sebebi işyerinden bordromu istememdir. Çünkü çoğu zaman fazla mesailerim eksik ödeniyordu. Düzenli bordro istememe rağmen yılda 1-2 defa veriliyordu. Bence bunun için işten çıkartıldım.”

KARŞI ÇIKAN İŞTEN ATILDI

Ustaya işten atılma nedenini sorduğunu ve bu durumun kendilerinden kaynaklanmadığı yanıtını aldığını dile getiren Kandemir’e, insan kaynakları tarafından işten atıldığı söylenmiş. İnsan kaynaklarına sorduğunda ise tam tersi bir yanıt almış: “Seni kendi bölüm sorumluları işten çıkarttı.”

Başka bir bölümde posta başının kendilerine küfür etmesine tepki gösteren işçilerin işten atıldığını dile getiren Kandemir, bir işçinin ise İstanbul’un Anadolu yakasında oturduğunu ve servis olmadığından fazla mesaiye kalmayı kabul etmediği için kapı önüne konduğunu kaydetti. Tüm bu örnekleri sıralayan Kandemir, işten atılanların özellikle kendisi gibi işyerinde yaşanan haksızlıklara karşı çıkanlardan seçildiğine dikkat çekti.

‘AİLECE PSİKOLOJİMİZ BOZULDU’

Mercedes’e ilk girdiğinde çocuklarını daha iyi koşullarda okutabilmek, bir arabası, bir evi ve sosyal yaşantısının olması gibi hayallerinin olduğunu anlatan İbrahim Kandemir, Mercedes’in tüm bu hayalleri yerle bir ettiğini belirtti. Kandemir şöyle devam etti: “Aslında çok fazla şey istememiştim. Mercedes’e güvenerek iş yapılmayacağını anladım. 5 çocuğum var. İkisi ilkokulda okuyor. İlkokulda okuyan ve yaşları 8-9 olan çocuklarımın dahi psikolojisi bozuldu. İşten çıkartıldığım gün bana ‘Baba seni nasıl işten çıkardılar’ diyerek sabaha kadar ağlamaktan uyumadılar. Ben işten çıkartıldığım günden itibaren gece gözlerime uyku girmiyor. Ailecek psikolojimiz bozuldu. Mercedes’e güvenerek çektiğimiz ve 8 yılı kalan kredimizi nasıl ödeyip nasıl geçineceğimizi bilmiyoruz.” Kandemir işe geri dönmek için ne gerekiyorsa yapacağını söyledi. (İstanbul/EVRENSEL)

AKP PATRONLARIN YANINDA

İbrahim Kandemir, 2002 yılında AKP’ye oy vermiş. Hükümet olduktan sonra patronlar ne bekliyorsa AKP’nin onu yaptığını söyleyen Kandemir, “Devlet yüzde 2-3 zam verince fabrikalarda da aynı zam oranları verilmeye başlandı. Mercedes’de rekorlar kırmamıza rağmen geçen yıl işten çıkartmayacağım diyerek devletten teşvik aldı. Ama sonunda bizi işten çıkarttılar” dedi. Kandemir son seçimlerde ise işçilere dönük iyi şeyler yapılmadığı için AKP’ye oy vermediğini söyledi.

DALGA GEÇTİLER

Yöneticilerin işçilere yönelik söylediği “Biz bir aileyiz” sözünü hatırlatan Kandemir şöyle devam etti: “Sözde biz bir ailedeydik. Bu kış koşullarında nasıl ödeyeceğimizi bilmediğimiz kredi borçlarıyla kapıda kaldık. İşyerinde birçok işçi kredili ev aldığı için borcu var. Bu borçlardan dolayı işten atılmamak için birçok haksızlığa boyun eğmemize rağmen yine de işten atıldık.”

İşten atıldıklarında yeniden işe alınacaklarının söylendiğini ifade eden Kandemir, bunun mahkemeye vermemeleri için oyalama olduğunu dile getirerek “İşe tekrar alınma durumumuzu öğrenmek için aradığımızda işten atılan kişiler işe tekrar alınır mı diyerek bizimle dalga geçtiler” diye konuştu.