Bir ressamdan bir yazara...

Figen Aydıntaşbaş unutulmaya yüz tutmuş Yazar Suat Derviş’ i hatırlamamızı sağlayan ‘Yazarın Resmi’ adlı sergisini MaviKum Kitap’ta açtı. Aydıntaşbaş, “Bu sergi bir hatırlatmadır. Büyük boyutlarda yaşamaya ve yazılara dair bir hatırlatma” diyor.
“Yazarın Resmi” bir yağlıboya resim dışında kurşun kalem ve mürekkep kullanılarak yapılmış desenlerden oluşuyor. Aydıntaşbaş, resmin ve yazının ortak ve temel aracı olduğunu düşündüğü için kara kalem ve mürekkebi kullanmış.
Ressam Aydıntaşbaş’ın Suat Derviş’i konu edinmesinin nedeni sadece yazarın romanları olmamış. Muhalif kimliği ve hayat hikayesi de onu çok etkilemiş. Aydıntaşbaş “Şu anda çok bilinmiyor, özellikle genç kuşaklar tarafından” dediği yazar için şunları söylüyor; “Çok çalışkan. Her şart altında çalışması, üretmesi, ekmeğini yazarlıkla kazanmış olması çok etkileyici... Çünkü çok zengin bir ailede doğmuş bir kadın. Ve hep toplumun dışladığı, kenarda kalmış, ezilmiş insanlarla ilgilenmiş. Bu birçok yazar için doğrudur ama ben Suat Derviş’i konu edindim.”
Galeri yerine kitapçı
Derviş’in bütün kitaplarını okuyan Aydıntaşbaş, Saliha Paker ve Zehra Toska’nın Suat Derviş üzerine yaptıkları bir araştırmasından yararlandığını ve Kadın Eserleri Kütüphanesi’nde yer alan Suat Derviş dosyasını incelediğini belirtiyor.
Sergisi için bir galeriyi değil, bir kitapçıyı seçmiş olmasını ise “konuyla mekan arasında paralellik kurmak istemesinden” kaynaklandığını ifade ediyor.
‘Yazarın Resmi’ sergisi 25 Şubat’a kadar MaviKum Kitap’ta gezilebilir. Sergi kapsamında bugün saat 19.00’da Fatmagül Berktay’ın katılacağı ve Suat Derviş’in konu edileceği bir söyleşi gerçekleştirilecek. Tel: 0212 251 44 40 (İstanbul/EVRENSEL)

---

Suat Derviş

Asıl adı Hatice Saadet Baraner olan Suat Derviş, 1905 İstanbul doğumlu. Tıp profesörlerinden İsmail Derviş Bey’in kızı olan Suat Derviş, Almanya’da Berlin Konservatuvarı ve Edebiyat Fakültesi’nde okudu.
1932’de Türkiye’ye döndükten sonra Son Posta, Vatan, Cumhuriyet, Gece Postası gibi gazetelerde röportajları ve romanları yayımlandı.
Eşi Reşat Fuat Baraner ile birlikte Türkiye’de toplumsal gerçekçi akımın ilk yayın organlarından sayılan Yeni Edebiyat dergisini çıkardı. Bu dergide kısa öyküler, fıkralar ve eleştiriler yazdı. 1944 tutuklamaları sırasında eşi Reşat Fuat Baraner’i sakladığı ve yasadışı Türkiye Komünist Partisi’ne katıldığı gerekçesiyle yargılandı; bir yıl hapse mahkum oldu. 1953-63 yılları arasında bir tür sürgün olarak İsveç ve Fransa’da yaşadı. 1963’te Türkiye’ye döndükten sonra romanlarının yazımı ve yayınıyla uğraştı; Devrimci Kadınlar Birliği’nin kuruluşunda görev aldı.
İlk şiiri on üç yaşındayken yayımlanan Suat Derviş, ilk romanı “Kara Kitap” basıldığında 16 yaşındaydı. 1934-1953 yılları arasında bazıları yabancı dillere çevrilen diğer romanlarını İstanbul’da yazdı. Derviş, 1972 yılında aramızdan ayrıldı. Popülist edebiyata toplumcu gerçekçi bir öz kazandırdığı söylenen Derviş’in tefrika edilmiş ancak kitap olarak basılamamış çok sayıda eseri vardır.