Hacıoğlu ve bütün şiirleri ‘P.K. 690 Beyoğlu’

Muammer Hacıoğlu, dünyada geçirdiği 47 yıllık zamanın büyük bir çoğunluğunda şairlik eylemiştir. Nazım Hikmet’in “zor zanaat” dediği bu iş, duygu ve düşünceye göre değişiklikler gösterir elbette.
Şairlik eylemek, eğer muhalif anlayışla yapılmışsa; bu davranış, yıldırımların üzerine yağdırılması anlamını taşır. Egemen sınıfın yıldırımlarını, yönetimin yıldırımlarını ve egemen sınıfa hizmet eden sanatçı ile eleştirmenlerin yıldırımlarını.
Düzenden yana olanların en önemli özellikleri, kafa karıştırmaktır. Tartışa tanışa pörsümüş ve kabak tadı vermiş olan konuları ısıtıp ısıtıp gündeme taşırlar. Örneğin: “Sanatçının eserleri yaşamıyla örtüşmeli midir?”
Bilindiği gibi bu konu da iki yanından çekiştirilmektedir.
Örtüşmelidir diyenlerin karşısına bu kanıyı olumsuzlayan liberal sanatçı ve eleştirmenler dikilmektedir.
Sanat, konumuz özelinde şiir; hayatın bir yansıması olduğuna göre doğal olarak eser de yüzyıllar boyu akıp gelen kültür mirasından yararlanıp birikimlerini, yeni bir birleşime kavuşturan sahibini de yansıtacaktır. Mutlak bir biçimde olmasa da yaratıcısından derin izler taşıyacaktır. Sanatın, bir kişilik sorunu olarak kabul edilmesi de bu nedenledir. Çünkü aksi halde şairin, “Dediğimi yap, yaptığımı yapma” diyen bezirgandan farkı kalmaz.
Hayatın ayrıntıları
Gözlem yeteneği güçlü olan Muammer Hacıoğlu, öncelikle değişen hayatın ayrıntılarını çok iyi kavramıştır. Bu nedenle de giderek derinleşen ve toplumsal kaygılarla olgunlaşan bir şiirin işçisi olmuştur. Başka bir deyişle hayatı doğru algılayan ve doğru tepki veren bir şairdir. Böyle olunca, içinde yaşanan pisliğe, yozlaşmaya ve çürümeye katlanamamaktadır.
Bundan ötürü yokluk ve yoksullukla yaşayan insanların sorunlarına ışık tutmak, onları aydınlatmak için çabalamıştır. Dahası, insanca yaşanacak bir dünyanın oluşması yolunda mücadeleden kaçınmayan kavgacı şairlerden biridir Hacıoğlu. Bu kavgaya şair; “Hangi köyün yanmıyorsa ışığı, oradayım” diyebilecek kadar çırılçıplak seslediği, yalansız dolansız ve gözünü budaktan sakınmadan soyunur.
2. Dünya Savaşı’nın bitiminde doğması nedeniyle o yılların ekmek, kömür ve zorunlu gereksinimlere izin verilen karnelerini tanımasa da on beş yaşında 1960 darbesiyle tanışır.
Yine aynı dönemlerde, içki içenlerin ağzında en çok dolaşan söz; “Dünyamızda yaşanan pisliğe ayık olarak katlanamadığım için içiyorum” olurdu.
Hacıoğlu da emeğin sömürüsüne, giderek yozlaşan, çürüyen ilişkilere dayanamayıp düzene içkiyle başkaldırıyordu. Ama kendi sınıfına ait insanların sokaklarda per perişan olduğunu, buna karşın mücadelenin yine de sokaklarda verileceğini çok iyi biliyordu. Bu kaygı ve özlemlerinin ürünü olarak “Beni Sokaklar Çağırıyor” adlı kitabı doğdu.
Yayınlanmış on adet şiir kitabı bulunan Muammer Hacıoğlu’nun yapıtları, yaşadığı dönemde ilgiyle izleniyor ve sevilerek okunuyordu. Ne var ki ölümü sonrasında, çoğu toplumcu şairin ölümünden sonra görülen bir sessizlik dönemi başladı. Edebiyata ve toplumuna şiir aracılığıyla bunca hizmet etmiş olan Muammer Hacıoğlu ve yapıtları; görmezliğin, unutulmuşluğun kıskacına alınmak istendi.
Arkadaşı İdris Atmaca ile oğlu Volkan Hacıoğlu’nun yaptıkları ortak çalışmayla tüm şiirleri toplandı. Yine arkadaşı olan yayıncı Kemal Özdemir’in kitaba “P.K. 690 BEYOĞLU” adını vererek “Dönence Yayınları”ndan hayata kavuşturmasıyla oyun bozuldu.
Türkiye toplumcu şiirine bakarken Muammer Hacıoğlu’nun atlanması ya da görmezden gelinmesi, büyük bir eksikliği içinde taşıyacaktır. Bu bakımdan, kitabın tüm şiirlerini kapsaması, ayrı bir kazanım olmuştur. Hacıoğlu’nun şiirini, yaşadığı dönemin koşulları içinde, bütünlüklü tanımak isteyenlerin başvurması gerekli olan bir kitap; “P.K. 690 BEYOĞLU”.
Güngör Gençay