e?itim ?uras? de?erlendirmesi - 2 -

K?reselle?me ve e?itimci sorumlulu?u ile ilgili olarak ifade edilen g?r??ler, ??rada bakanl?k mensuplar?na kabul ettirilememi?tir. Komisyonda, yeri geldi?inde laiklik, bilimsellik, aile i?i ?iddet, ?ocuk istismar?, t?re/namus cinayetleri gibi konular konu?ulurken, bakanl?k mensuplar?n?n b?y?k heyecana kap?ld?klar?, bu s?zc?klerin raporlara girmemesi i?in canh?ra? ?al??t?klar? ve oylama s?ras?nda ?eller havaya? yoluyla ba?ar?l? (!) olduklar? g?r?lm??t?r. ABD ve AB?de bile yo?un ?aba harcanan bir konuda dile getirilen, ?kat?l?mc? demokratik yurtta? yeti?tirilmesine ?zen g?sterilmesi? ?nerisi, ilgili komisyona kabul ettirilememi?tir.
??rada kabul g?ren en olumsuz ?nerilerden biri, ?zel okullardan hizmet sat?n al?nmas? ?nerisidir. Bu ?neri aleyhinde konu?an bakanl?k mensubu ya da ?zel okulcu, bir Allah??n kulu ??kmam??t?r. Bakan da her f?rsatta bu y?nde konu?up bakanl?k mensuplar?n? bask? alt?na alm??t?r. Bakan?n kendi ?retti?i, 3 g?nde 2-3 kez yineledi?i ?zel okullardan destek al?nmas? gerek?esi ??yledir: ??zel okullar?n elinde 300 bin ki?ilik bo? kapasite vard?r. Bunu kullanmamak yaz?k de?il midir? Bir ??rencinin maliyeti bin dolar dolay?ndad?r. Bu kapasiteyi yaratmak i?in trilyonlar harcamak gerekir.? Bu mant?k ge?erli bir mant?k ise, devletin iflas eden binlerce i?yerinden de hizmet almas? gerekir. Konuyu savunurken, ??cretli ??retmenleri kadroya al?rsak, ?zel okullar ??retmen bulamaz? demesi, ?milli? olmas? beklenen bakan?n ne kadar ?milli? oldu?unu g?stermektedir.
Bindirilmi? k?talar
Bakanl?kta onbinlerce ki?i, 20 saat ders kar??l???nda 400 YTL ile ?cretli ??retmenlik yaparken, yine onbinlerce ??retmen kimi haklar?n bulunmad??? s?zle?meli stat?de ?al???rken; AKP?nin Bay?nd?rl?k Bakan? ?2000 YTL yoksulluk s?n?r?d?r? ve Diyanet ??leri Ba?kan? ???retmene fitre verilebilir? deyip ??retmenin i?inde bulundu?u durumu a??klarken, ??retmenin durumunu d?zeltmek yerine, bakanl???n asli g?revini yapmaktan ka??n?p ?zel okullardan hizmet al?nmas?, hem Anayasa?ya hem de insan haklar?na ayk?r?d?r. ?zel okullardan hizmet al?nmas? konusunun Anayasa?ya ayk?r? oldu?u i?in AKP?nin de bu konuyu yasa tasla??ndan ??kard???n? belirten CHP milletvekili M. Gazalc?, bu ger?ekleri bile bile ?nerinin desteklenmemesi gerekti?ini belirtse de, bakanl???n ?bindirilmi? k?talar?? niteli?inde olan b?y?k ?o?unluk, ??retmen kitlesinin beklentisinin tersinde ve ?neri lehinde oy kullanm??t?r. Bakanl???n ve genelde AKP?nin her alanda ?zelle?tirmeyi savunmalar?n?n alt?ndaki ger?ek, ?u andaki Ba?bakanl?k M?ste?ar??n?n y?llar ?nce dile getirdi?i, ?K?reselle?me/?zelle?tirme cemaatle?tirmeyi getirir? s?z?nde sakl?d?r. Bilindi?i gibi, ?zelle?tirmeyle yoksulla?an ve var olan haklar?n? kaybeden kitlelerin dine sar?lmas? ve dini s?ylemlerle kand?r?lmas? kolayla?maktad?r.
?zel okullarda bo? kapasite olmas?, ya yanl??/plans?z programs?z yat?r?m?n sonucudur ya da okulun e?itim niteli?inin d???k olmas?d?r. S?navla ??renci alan nitelikli ?zel okullar, bo? yerleri olmad??? i?in, s?nava girenlerin k???k bir b?l?m?n? alabilmektedir. Dolays?yla bakanl???n hizmet alaca?? okullar, genelde yeterince ??renci bulamayan okullar olacakt?r. ?ki-?? y?l ?nce bakanl?k, 10 bin ??renciyi se?ip ?zel okullarda okutmaya kalkt???nda, valiliklere verilen ?zel okul listeleri i?inde, nitelikli olanlar?n pek bulunmamas? ve a??rl?kl? olarak cemaat/tarikat okulu olarak bilinen okullar?n olmas? bir rastlant? de?ildir; esas amac? g?stermektedir.
Sonuca do?ru!
??ra, bakanl???n g?d?ml? ?yelerinden olu?mu? olsa da, ?niversiteye ge?i? ile ilgili ?neri, bakanl???n iddia etti?i gibi imam hatiplerin her alana girmesini sa?layacak bir ?neri de?ildir: ?neriye g?re, meslek liseliler ilgili alana gidince ek puan alacakt?r; di?er liselerdeki alanlar ve ?niversiteye ge?i?ler yeniden d?zenlenecektir. Ancak, bu yeni d?zenleme, meslek liselerini, meslek lisesi niteli?inden ??karacak do?rultuda olmayacakt?r.
??rada, ???rencilerin s?navlara haz?rlanabilmesi i?in beden e?itimi dersinin kald?r?lmas??n?n ?nerilmesi gibi anlams?z ?nerilerin yan?nda, okul?ncesi d?nemin zorunlu olmas?; zorunlu e?itimin 12 y?la ??kar?lmas?; orta??retim puan?n?n hesab?nda, mezun olunan okulun ?SS?deki ba?ar?s?na bak?lmamas?; yeti?kin e?itimi lisans programlar?n?n yeniden a??lmas?; yabanc? dille e?itime son verilmesi gibi olumlu ?neriler de vard?r. Ancak, ??radaki bakanl?k temsilcilerinin genel e?ilimi, serbest pazar anlay???na dayal? k?reselle?meyi sorgusuz sualsiz benimseme, insan?, eme?i ve insan haklar?n? g?z ard? etme; insan akl?n? dumura u?ratma do?rultusundad?r. ??radaki izlenimleri ve kabul edilen kimi ?nerilerin olumsuz sonu?lar?n? ??yle ?zetlemek olas?d?r:
Son y?llar?n en ?nemli e?itsel konular?n?n ba??nda, bir oldubittiye getirilip uygulamaya konulan ilk??retim program? gelmektedir. Bakanl?k, nedense bu konuda bir ??ra toplama gere?i duymam??; toplumda ve ??retmenlerle akademisyenler aras?nda tam destek bulamad??? AB ile b?t?nle?me, e?itimin ?zelle?tirilmesi ve dincile?mesi giri?imlerine destek bulmak i?in bu ??ray? toplam??t?r.
Bakanl?k, kadrola?ma ?al??malar?n? okul d?zeyine indirmi? durumdad?r. Y?neticiler, giderek ya imam hatip/ilahiyat ??k??l? kimselerden olu?maktad?r. Bu niteli?i ile bakanl?k art?k ?milli? de?ildir ve s?ratle ?slami e?itim bakanl???na d?n??mektedir.
?? bulamayan ??retmenlerin varl???, ucuz i?g?c? pazar?n? beslemektedir. Ucuz i?g?c?, esnek istihdam anlay??? ile ??retmenlerin ?cretli ya da s?zle?meli olarak ?al??t?r?lmas?n? yayg?nla?t?racak; emeklilik hakk?n?n elde edilmesini engelleyecektir; ??retmenleri, ?insanca ya?ama? d?zeyinden giderek uzakla?t?racakt?r.
?zelle?tirme, yoksunlu?u ve yoksullu?u ?o?altmaktad?r. Yoksulluk, insanlar? kurtulu?u ?b?r d?nyada aramaya itmektedir. AKP ve E?itim Bakanl???, ?zelle?tirmeyi bu nedenle desteklemektedir. ?zel okullardan hizmet sat?n al?nmas?, paras? olan?n nitelikli e?itim alabilmesine ve paras? yetmeyenlerin de cemaat okullar?na kaymas?na yol a?acakt?r.
Bu geli?meler, eme?in ve insan akl?n?n s?m?r?lmesini peki?tirecek ve insan? yurtta?l?ktan uzakla?t?r?p ?mmetle?tirecektir.
B?TT
Haz?rlayan: Prof. Dr. R?fat Ok?abol Bo?azi?i ?niversitesi