kal?c? bar?? m?mk?n m?? - 2 -

Ate?kes s?reci ve K?rt sorununu tart??t???m?z yaz? dizisinin ikinci konu?u CHP MYK ?yesi ve Tunceli Milletvekili Sinan Yerlikaya.
Milletvekili Yerlikaya, CHP?nin MHP?ye de?il, MHP?nin CHP?ye yak?nla?t???n? savunuyor. Devletle pazarl?k yap?lmayaca??n? ve PKK?nin ko?ulsuz silah b?rakmas? gerekti?ini s?yleyen CHP?li Yerlikaya, genel af gibi d?zenlemelerin ancak bu ?ekilde g?ndeme gelebilece?ini dile getiriyor.
Sinan Yerlikaya sorular?m?z? yan?tlad?.

Gerek h?k?meti, gerekse DYP?yi, b?lgedeki geli?melere ili?kin s?ylemleri nedeniyle sert bir dille ele?tiriyorsunuz. Neden ele?tiriyorsunuz? Partinizin Do?u ve G?neydo?u?daki sorunlara ili?kin ??z?m ?nerisi nedir?
Partimiz bir defa, ter?re kar??. ?ster sosyal, siyasal, ister ekonomik boyutta olsun, sorunlar?n silahla ??z?lmesini uygun g?rmeyen bir partiyiz. Sorunlar?n ate?le, silahla, mermi ile ??z?lmesinin m?mk?n olmad???n? hep birlikte g?rmekteyiz. Nitekim PKK?nin 20-25 y?ldan beri Do?u?da, G?neydo?u?da verdi?i silahl? m?cadelenin hem ?lkemize, hem b?lgemize zarar verdi?i, 30-40 bine yak?n insan?n ?ld???, ekonomik boyutta b?lgenin ve ?lkenin ??kt??? bir s?reci hep beraber ya?ad?k. Bir defa PKK?nin bu konuda verdi?i m?cadelenin yanl??l??? her boyutta ortadad?r. Yani silahla bu i?in olmayaca?? meydandad?r.
Do?u ve G?neydo?u b?lgemiz, T?rkiye Cumhuriyeti?nin bir par?as?d?r. Buralar? bir ba?ka devletin topra?? olarak g?rmek veya ?yle bir devlet kurma hayaliyle ortaya ??kmak hi?bir zaman onaylanacak bir durum de?ildir. Buna hepimiz kar??y?z, partimiz de kar??. ??nk? biz cumhuriyeti kuran bir partiyiz. Kurdu?umuz bu ?lkedeki, co?rafyadaki etnik k?kenleri, mezhepleri ne olursa olsun herkes T?rkiye Cumhuriyeti vatanda??d?r.
?rg?t silahlar?n? b?rakmal?d?r. Kesinlikle b?rakmal?d?r. Yani silahlar? elde tutarak, ?ate?kes yapt?m, ate?kes yap?yorum, ge?ici s?re silah kullanmayaca??m? s?zleri olay?n ??z?m?ne bir fayda sa?lamaz. Devletle pazarl?k olmaz bu i?te. E?er PKK bu i?i hakikaten art?k b?rakmak istiyorsa, ko?ulsuz olarak silah b?rakmak zorundad?r. Silahlar?n? b?rakt?ktan sonra Do?u ve G?neydo?udaki olaylar?n, sorunlar?n ??z?m? gayet tabii ki Meclis?e, partilere, h?k?mete d??mektedir. Dolay?s?yla bunun bir par?as? olarak bize d??mektedir.
Biz b?lgemizde var olan s?k?nt?lar?n ne oldu?unu ?ok iyi saptam?? durumday?z. 1989?daki K?rt raporu ile a??k net ortaya koymu?uz. Yani orada insanlar?n etnik k?kenden dolay? ikinci s?n?f vatanda? kabul edildi?ini, dillerini rahat kullanamad?klar?n?, geleneklerini, g?reneklerini, k?lt?rlerini ya?ayamad?klar?n? veya s?k?nt?larla ya?ad?klar?n? ortaya koymu?uz.
??z?m; ??z?m silah de?il. PKK silah?n? b?rakacak. Temelli b?rakacak, gelip adalete teslim olacakt?r. Ondan sonra h?k?mete, devlete ?ok b?y?k i? d???yor. Gayet tabii bu insanlar? yarg?layacak. Ama onun ?tesinde siyasal, sosyal boyutta tedbirler de olabilir. Ge?mi?te ?lkemizde aflar ??km??t?r. ?nfaz yasam?zda bir s?r? iyile?tirmeler yap?lm??t?r. Bunlardan PKK ?yeleri de di?er illegal ?rg?tler de adli su?lular da yararlanm??t?r.
Partimiz PKK ile K?rtleri, orada oturan insanlar? ay?rt etmektedir. Ter?rle m?cadele derken, vatanda?lar?m?z? bu beladan nas?l kurtaraca??z, nas?l ayr? tutaca??z, bunlar?n ya?amlar?n?, kimliklerini, k?lt?rlerini nas?l ortaya koyacaklar?n? ?e?itli raporlarla ortaya koymu? durumday?z. Yani b?lge bizim i?in gidilmeyen, bilinmeyen bir b?lge de?il. Ge?mi?te CHP?nin, CHP olmad??? zaman ona yak?n partilerin koalisyon d?nemlerinde b?lgeye ekonomik tedbirler getirilmi?, o koalisyon d?nemlerinde K?rt kimli?inin kullan?lmas?, K?rt?e ?ark?lar?n okunmas?, K?rt dilinin, k?lt?r?n?n geli?tirilmesi konusunda bir?ok ad?mlar at?lm??t?r. Bug?n e?er bir rahatlama varsa o g?n at?lan ad?mlardan dolay?d?r.

Parti y?netimi bu sorunlar? b?lge milletvekilleri ile hi? konu?tu mu? Zaman zaman b?lge milletvekillerinden parti politikalar?na ayk?r? sesler de ??kabiliyor.
B?lgemize ait, o b?lge milletvekilleri ile konu?uluyor. Ama bak?n b?lge milletvekilleri merkez y?r?tmede yer al?yor. Merkez y?r?tmede Tunceli milletvekili olarak ben bulunuyorum, Urfa Milletvekili Mahmut Y?ld?z, Diyarbak?r Milletvekili Mesut De?er bulunuyor. PM?de bizimle beraber o b?lgede Hakkari Milletvekili Esat Canan, ?stanbul milletvekili olup k?keni Ad?yaman olan bir arkada??m?z bulunuyor. Dolay?s?yla bu konular s?k s?k hem y?netimde, hem PM?de g?ndeme geliyor. Hemen her toplant?da bu konular tart???l?yor. Yani biz b?lgeyi bir tarafa b?rakm?? de?iliz. Biz T?rkiye?nin tamam?n? kucakl?yoruz.
Ge?mi?e y?nelik ?al??malara bakt???n?zda en fazla CHP?nin ?al??ma yapt???n? g?r?rs?n?z. Di?er partiler de bu ?al??malar?m?z?, raporlar?m?z? esas alarak s?ylemde bulunuyorlar. 89 y?l?na kadar K?rt kelimesi yasakt?. Hemen hemen kimse kullanam?yordu. Kullananlar yarg?lan?yordu. Ama ondan sonra, ?zellikle 89?da SHP olarak ortaya koydu?umuz g?r??ler, 95?te bu raporu daha da geni?leterek getirdi?imiz ??z?m ?nerileri samimi olarak irdelenirse bize bu konuda s?ylenecek bir laf bulmamalar? gerekiyor.
Hayret ediyorum gerek bas?n, gerek ayd?nlar?m?z, gerek K?rt k?kenli vatanda?lar?m?z her ne hikmetse CHP?nin 1989 ve 95?te ??kard??? raporlar? okumam??lar. S?rf CHP?yi karalama, sanki b?lgeye kar??ym?? gibi g?sterme ?abalar?n?n bir sonucu. CHP o b?lgeyi daha ?ok ?nemsiyor, b?lgeyle ilgili ?al??malar? daha yo?un. Merkez y?r?tmede 3-4, PM?de 15-20 ki?i o b?lgenin insanlar?. Nas?l bu parti bu olay? d??lam??, ?nemsemiyormu? gibi g?r?n?yor. Ben ?ok ?z?l?yorum.
Cebirle ?iddetle, bask?yla hi?bir ??z?m olmad???n? biliyoruz, bu anlamda biz ter?re kar??y?z ve meselenin PKK ile de?il, T?rkiye Cumhuriyeti?nin alaca?? tedbirlerle, yurtta?lar?na, vatanda?lar?na getirece?i ekonomik, sosyal, siyasal ?zg?rl?k?? birtak?m yakla??mlarla ??z?lece?ini biliyoruz. Biz bundan yanay?z. CHP olarak ?zerinde en ?ok durdu?umuz konu, Misak-? Milli s?n?rlar? i?indeki b?t?nl???m?z?, birli?imizi sallant?ya sokma hareketlerinden uzak tutmakt?r.

PKK?nin da?dan inmesini sa?lamak i?in Meclis?te bir oturum yap?lmas? ve bunun tart???lmas? y?n?nde g?r??ler dile getiriliyor. Siz bu g?r??e nas?l bak?yorsunuz?
Biz, 2005 Eyl?l??nde ter?r konusunu, al?nacak ?nlemleri, yap?lacak olaylar? konu?mak, tedbir almak ?zere Meclis?i erken toplant?ya ?a??rm??t?k. O zaman AKP engellemeye ?al??t?. Meclis?i a?t?rmak istemediler. Do?rular? yapmak, b?lge i?in tedbirleri konu?mak, ter?r? ortadan kald?rmak i?in ne gerekiyorsa konu?mak istedik. Ne yaz?k ki, AKP yana?mad?. Meclis?i a?t?rmak istemediler. Ama oturum a??ld?. Ancak verdi?imiz ?nerge AKP?lilerin oylar? ile reddedildi ve mesele konu?ulmad?. Kapat?ld?, bug?ne kadar geldi.
?imdi bu konuda, siyaseti da?dan ovaya indirmek isteyenlere soruyorum, niye bir ad?m atm?yorlar. Neden, ni?in bu konular? konu?muyorlar, Meclis?e getirmiyorlar. ??o?unlu?umuz yok? diyebilirler. Ama biz bu konuda sa?l?kl?, olumlu d???nm???z. Ter?r?n ortadan kalkmas? i?in gerekli ad?mlar? atm???z ve atmaktay?z.
Bu konuyu zaten CHP ??zecektir. CHP iktidar?nda ter?r kalmayacakt?r. ??nk? ter?r, ismi ?zerinde huzur, rahatlama getirmeyen, amac?na uygun sonu?lar ortaya koyan ?at??ma ortam?d?r. T?rkiye bunu kald?ram?yor. T?rkiye?nin b?t?esi buraya gidiyor, insanlar ?l?yor. Ba?ta da s?yledim, devletin birlik ve b?t?nl???n? esas al?yoruz. Biz ?rk?? bir milliyet?i bazda de?il, ulusalc? bazda milliyet?iyiz. MHP lideri Bah?eli de bu noktaya geldi, kongrede ?rk?? temelde de?il, ulusalc? temelde milliyet?i olduklar?n? s?yledi. Mehmet A?ar da ?rk?? temelde idi. Ama o da ?rk??l?kla bu i?in olmayaca??n?, ancak birbirimizi kucaklayarak ??z?lece?ini g?rd?. Bunlar CHP?nin ortaya koydu?u g?r??lerin verdi?i meyvedir. Bizim 15-20 y?l ?nce s?yledi?imiz, yapt???m?z ?al??malara di?er partiler de yava? yava? geliyor. Bug?n K?rt k?kenli vatanda?lar?m?z?n oldu?unu, b?lgedeki vatanda?lar?n K?rt k?kenli oldu?unu kabul eden partiler o g?n etmiyorlard?.
Bizim kesin kar?? koydu?umuz silahla bu i?in olmayaca??d?r. Silah? b?rakt?ktan sonra, h?k?met, devlet siyasi parti olarak ?zerimize ne d???yorsa oturur yerine getiririz.

Yani silah b?rak?rlarsa gerekirse af da ??kar m? diyorsunuz?
Bir defa silah b?rak?lacak. Herkes gelecek hesab?n? verecek. Dedi?im gibi 74?ten beri aflar ??kt?. Bu aflardan ?unlar yararland? ?unlar yararlanmad? diyebilir misin? Hatta daha yeni Eve D?n?? Yasas? ??kard?k. Da?dan gelip teslim olanlar da yararland?. Bu af de?il miydi. Afla mafla bu i? ??z?lmez. Herkes b?rakacak, ete?indeki ta?lar? d?kecek. Silahlar tamamen b?rak?lacak, su?u olanlar hesab?n? verecek. Bu i?i bir aff?n ortas?na odaklamak yanl?? oluyor, olay ?arp?t?l?yor. ??z?lmez hale geliyor. ?leride, PKK silah?n? b?rakt???, ortal?k sakinle?ti?i zaman, tabii gelen h?k?metlerin de alaca?? tedbirler i?inde aflar da olabilir. Neden olmas?n, af da olabilir. Ama aff?n olabilmesi i?in silah?n tamamen b?rak?lmas?, ele al?nmamas?, insanlar?n ?lmemesi gerekiyor. Silah elde iken hi?bir ?ey olmaz.

YARIN: DTP Parti Meclisi ?yesi, Yazar Orhan Miro?lu: T?rkiye?nin ihtiyac? PKK?yle y?zle?mektir