?Bin kap?ya a??lan bir kap?m?z olsun?

1992 y?l?nda Welat gazetesiyle beraber yaz?n hayat?nda ad?n? duyuran ve sonralar? Azadiya Welat, Rew?en, Jiyana Rew?en vb. dergi ve gazetelerde makale ve ?yk?lerinden tan?d???m?z Cihan Roj sonralar? ?iirle okur kar??s?na ??kt?.
Bu konudaki ?al??malar?n? ?Ratika? isimli ?iir kitaplar?yla okura ula?t?ran Roj, uzun bir aradan sonra ?Meyman? adl? ?yk? kitab?yla yine K?rt?e okurlara merhaba dedi. Cihan Roj?la olduk?a uzun bir zaman ve ?e?itlilik arz eden bu yaz?n ya?am? ve ?iirden sonra ?yk?ye d?n?? ser?veni konusunda bir s?yle?i ger?ekle?tirdik.

?iir ve ?yk?; bu ser?ven, ?iir ?yk? ili?kisi ve ?imdiye kadar olan s?re? hakk?nda neler s?ylemek istersiniz?
Ba?lang?? ?yk?yd? ama dile ili?kin problemler beni ?iire y?neltti ancak ?yk? malzemesi ayn? zamanda ?iir yazma s?recinde birer engel oldular. Bir g?le akan sel g?r?nt?s? ve ger?e?iydi bir s?recin ??r?nleri?. ?ki y?re?im vard? biri ta?tan kat? di?eri hani o ?air ya da edebiyat?? y?re?i denilen y?rek! Son zamanlara kadar ta?tan y?rek her esere inad?na renk verdi, kendini ya?att?. ??sel bunal?mlar yine edebiyat?n inad?yla o kat?, kaba y?rek ?ld?. Bu ?l?mle birlikte s?z tatl?la?maya, tomurcuklanmaya ve par?alanmaya ba?lad?. ?iir de o annelik y?re?iyle ?yk?y? beslemeye ba?lad?. Bu noktada da uzun ve derin bir zamana kadar ?iir yay?nlamamaya karar verdim.

?yk?lerde bu ?iirsel dili ya da dilin deyimsel ifade bi?imini okuyucu hissedilebiliyor. ?o?u ?yk?n?n ad?nda da bu ger?e?i g?r?r?z.
?iir besledi. Ancak deyimsel ifade bi?imi ya da dam?tma, kilit t?mceler ger?e?i K?rt?enin tarihsel geli?imi ve ger?e?inden kaynakl?d?r; yaz?l? edebiyat geli?medi?inden adeta her s?zc?k kaybolmas?n diye itinayla deyimle?tirilmi?tir ya da deyimsel ifade s?z konusudur. Dille, s?zl? olarak, tarihsel, edebi ve folklorik bir haf?za yarat?lmaya ?al???lm??t?r.

Okuyucu ?yk?lerinizle de?i?ik zaman dilimleri ve de?i?ik mekanlara gitmektedir. Konular da ?ok ?e?itli; milliyet?ili?e ele?tiriden, t?re cinayetlerine kadar, g??teki ya?ant?dan, metropoldeki aile i?i bunal?mlara kadar...
Bin kap?ya a??lan bir kap?m?z olmal?d?r. Kap?da edebi olan y?rektir. Kap?n?n ilk a??l???yd? bu; bu anlamda bir y?rek se?kisi ya da ruhun ve beynimin haritas?ndaki lekeleri, renkleri, derinlikleri ve izleri okuyucuya ?izmek istedim.

??sel konu?malar? de?ifre etmeye ?al??m??s?n?z. Bir yaz?n?zda ?perde? s?zc???n? sevmedi?inizi belirtmi?tiniz. ??sel konu?malar, sizin i?in perde midir?
Perde, sakl? olan?, saklanm?? olan?, gizli bir plan? da bazen hat?rlat?r. ??sel konu?malar da saklat?lm?? ya da sakl? olanlard?r. Evet, b?yle bir ?aba vard?r. Meyman, Zazaca?da dostlar?n, sevginin muhabbetini ifade eder ayn? zaman da. Sakl? s?z ac?d?r, kah?rd?r, fel?lidir.

Bu de?ifrasyon ayn? zamanda ayr?nt?larla da m?mk?n o zaman. ??nk?, i? d?nyalar?n en ince noktas?ndan ba?lang??lar var...
Dogma, ayr?nt?y? hep ?rtbas etmek ister. Edebiyat burada bir kar?? duru?tur. Ancak ya?am?n b?t?nselli?i de unutulacak, hi?lenecek bir ?ey de?ildir.

Karakter ve hayal yaratma en belirgin ?zellik olarak ortaya ??k?yor...
Belli bir d?nemden sonra toplum olarak sadece somut olanla d???nm???z. Hayallerimiz kalmam??. Dili lal, masal? lal, d?nyas? lal bir durum. Edebiyat?m?z?n temel sorunlar?ndan biri. Zaten edebiyatla yapmaya ?al??t???m?z da bu. Yeniden d?? sahibi olmak. Hayal kurmak. Kendi karakterlerimizi yaratmak. Kendi anadilimizle. Bu anlamda biraz delirmeliyiz ??nk? ?a?? dinan b? av digere? (Delilerin de?irmeni susuz ?al???r)

Sokaktaki insan? i?aret ediyorsunuz. Karakterlerden biri, yaz?n ??pl???n?n de olmas? gerekti?ini ifade eder...
Bir gece, d?nyadaki t?m insanlar?n yar?m saat kadar yaz? yazd???n? d???n?n?z ve s?reyi toplay?n?z! Ka? saat insanlar k?t?l?klerden uzakla?m?? olur. Nicelik olarak belki de bir ??pl?kten s?z edilebilir ancak bu asl?nda bir ??pl?k de?ildir. Herkesin kendisini de?ifre etmeye ?al??ma s?recidir. Sokaktaki insandan kas?t, d???r?lm??, d??k?n insanlard?r. Kanats?z insanlard?r. Sadece bunlar de?ildir. ?rne?in ?ok zengin biri bir anl?k g?kten zehir ya?d???n? d???nmeye ba?lad?ysa o da o anda sokaktaki insand?r. Herkes kusmal?. Bir zehirlenme hali vard?r geni? manada.

Kad?n a??rl?kl? olmas?n?n nedenlerinden biri de budur o zaman...
Anneme hitaben, siz, kimselerin g?remedi?i g?nlerden gelirsiniz, siz, kimselerin duyamad??? s?zlerle her sabah ba?lars?n?z ve her ak?am, ?st? a??k bir s?zle ?yk?n?z?n kap?s?n? aral?kl? b?rak?rs?n?z, demi?tim? Evet, s?zlerinin ?st? a??k ve ?yk?lerinin kap?lar? aral?kl? olan insanlar ve elbette ki ilk akla gelenler kad?nlard?r.

Yapt???n?z ?al??malar yo?unluk a??s?ndan olduk?a ilgi ?ekici. Her ?yk? ayn? zamanda roman olabilecek bir malzeme ya da ufku bar?nd?r?yor...
Yapmaya ?al??t?klar?mdan biri de buydu. ?yk?, kap?lar? ?alar ve a??k b?rak?r. Roman, a??k kap? ard?ndaki ya?amd?r.
Berken Bereh