Katalonya’da tarihi seçim: Bir seçimden daha fazlası

Nasıl ki, Katalonya denince akla gelen futbol takımı FC Barcelona için “Més que un club” yani, “Bir kulüpten daha fazlası” deniyorsa bugünkü özerk bölge parlamento seçimleri için de “Bir seçimden daha fazlası” demek gerekiyor. İspanya’nın kuzey batı ucunu oluşturan 8 milyon nüfuslu zengin özerk bölge, bugün sadece önümüzdeki 5 yıl görev yapacak olan özerk parlamentoyu değil nüfusun hatırı sayılır bir kısmının desteklediği bağımsızlık talebini de oyluyor.

Farklı kamplardan siyasi hareketlerin ve akademisyenlerin bir araya gelerek oluşturduğu ‘Birlikte Evet İçin’ platformu, seçim dönemi boyunca bağımsızlık talebiyle halktan oy istedi. Platformun liderlerinden olan Katalonya Özerk Bölgesi Başkanı Artur Mas da, bu seçimde çoğunluğu elde etmeleri halinde bağımsızlık için bir referandum daha düzenlemelerine gerek olmadığını açıkça ilan etti. Mas, sandıklardan çıkan sonuca göre, Katalanların çoğunluğunun ‘Evet’ demesi halinde 2 yıl içerisinde bağımsızlıklarını ilan edebilecekleri söylüyor. Mas’a göre bu durumda seçim sonrası oluşturulacak hükümet de bir geçiş hükümeti olacak.

MADRİD ENDİŞELİ

Bağımsızlık taraftarı merkez sağ ve merkez soldan popüler simaların toplandığı hareketin etkisi merkezi Madrid hükümetini de AB’yi de AB’nin önde gelen ülkelerini de endişelendiriyor. Anketler bu endişeleri kuvvetlendiren önemli bir unsur. Çünkü araştırmalara göre bağımsızlık yanlılarının küçük bir farkla da olsa yüzde 50’yi aşabileceği ifade ediliyor.

Endişeler beraberinde tehditleri de getiriyor elbette. Tehdit savuranların skalası epey geniş.
İngiltere Başbakanı David Cameron, Katalonya’nın bağımsızlık ilan etmesi halinde AB dışında kalacağını, İspanya Spor Bakanı Javier Tebas ise Barcelona’nın La Liga’da mücadele edemeyeceğini açıkladı.
ABD Başkanı Barack Obama, Almanya Başbakanı Angela Merkel gibi isimler konu hakkında yaptığı açıklamalarda İspanya’nın bütünlüğünden yana olduklarını dile getirdi.

İspanya’nın sağcı Başbakanı Mariano Rajoy’a sorarsanız ise “Ortada bağımsızlık oylaması falan yok. Bu sadece bir parlamento seçimi.” Merkezi hükümet, yıllardır Katalonya Özerk Yönetimi’nin düzenlediği referandumları yasa dışı ilan ederken başka nasıl bağımsızlık oylaması yapılacağı akla takılan önemli sorulardan.

BAĞIMSIZLIKÇILAR SON 5 YILDA YÜKSELDİ

Sağcı Halk Partisi’nin iktidarı döneminde güçlenen Katalonya’daki bağımsızlık yanlıları, Madrid hükümetinin böylesi dayatmalarından güç alıyor.

‘Birlikte Evet İçin’ platformunun önde gelen isimlerinden Raül Romeva, son 5 yıldaki yükselişi “Şu anda bize karşı hareket eden bir yapılanma var” sözleriyle özetliyor. 2010’da yüzde 20 civarında olan bağımsızlık yanlılarının oranı, Kasım 2013’te yüzde 48.5’e yükselmişti. Haziran 2015’te ise oranın yüzde 38 olduğu açıklandı. Madrid’den Katalonya’nın egemenliğini sorgulayan açıklamalar geldikçe bu oranın yükseldiği hatırlanırsa seçimlerde de yüzde 38’i aşan bir rakamla karşılaşılması muhtemel. Rajoy, son yaptığı açıklamada bir kez daha “Katalonya bağımsız olmayacak” dedi.

ESAS SORU: FC BARCELONA NE OLACAK!

Kentin medarıiftiharı FC Barcelona, bağımsızlık konusunda en azından resmiyette tarafsız kalmayı tercih etse de tribünler ve kulüp tarihinde önemli rol oynamış isimlerin açıklamaları yeterince şey söylüyor.
Şu sıralar Bayern Münih’in teknik direktörlüğünü yapan Barça’lı eski futbolcu ve hoca, Pep Guardiola, ‘Birlikte Evet İçin’ platformunun açık destekçilerinden. Guardiola, plesibit niteliğindeki seçimler için yaptığı açıklamada “Bu, yeni ve daha adil bir ülke kurmak için önemli bir fırsat. Halkın iradesine kimse engel olamaz” demişti.

İspanya futbolunun son dönemdeki başarılarının arkasındaki en önemli marka olan FC Barcelona’nın geleceği de önemli bir soru işareti. Barcelona’sız bir İspanya futbolunun hem ulusal hem de uluslararası arenada çok büyük bir yara alacağı kesin. Bu yüzden İspanya bölünse dahi Katalonya’yı sportif açıdan La Liga ve İspanya milli takımına bağlı kılmak için çabalar devam edecektir. Aynı şekilde FC Barcelona’nın da bu ilişkiden yarar sağladığını hatırlatmak lazım.

‘TARİHİMİZİN EN ÖNEMLİ SEÇİMİ’

‘Birlikte Evet İçin’ diyen bir başka isim Katalan Ulusal Meclisi Başkanı Jordi Sanchez ise önlerinde tarihin en önemli seçimi olduğunu belirterek “Bu, şu anda sahip olmadığımız ekonomik ve idari kaynakları kazanarak daha iyi bir toplum yaratmak için bir fırsat” diyor.

Yıllardır ekonomik sorunlar yaşayan İspanya’da, zengin Katalan bölgesinde önemli dertlerden birini Russia Today’e konuşan Barcelona kenti sakini özetliyor: “Katalonya’da çok para ödüyoruz ama karşılığında az şey alıyoruz. İşler daha dengeli olmalı.”

Ekonomi ve gelir dağılımı konusundaki sıkıntı sadece merkezi hükümetle ilişkili değil elbette.
Podemos lideri Pablo Iglesias, yakın dönemde verdiği bir röportajda, “Katalonya’yı bölen şey ‘Evet’ ya da ‘Hayır’ oyu değil, Katalanların yüzde 30’unun yoksulluk riski altında olması, gençliğin işsizlik problemi ve Artur Mas yönetiminin kestiği sosyal hizmetler sebebiyle yaşanan sorunlardır” diyor.

ÜLKENİN EN ZENGİN BÖLGELERİNDEN

Özerk Katalonya Bölgesi, İspanya’nın en zengin ve sanayileşmiş bölgesi.
Barcelona, Girona, Lleida ve Tarragona kentlerine ev sahipliği yapan bölgenin nüfusu 8 milyona yaklaşıyor. Güney Fransa ile Pirene dağları aracılığıyla ayrılan Katalonya, yüzyıllardır merkezi yönetimden bağımsız bir profile sahip. İç savaş ve Diktatör Franco döneminde iyice belirginleşen bu ayrıksı tutum, son yıllarda yeniden canlanmış durumda.Bölgede Katalanca ve İspanyolcanın yanı sıra Oksitan dili de resmi dil olarak kabul ediliyor. (DIŞ HABERLER)