Liverpool liman işçileri 20 yıldır birleştiriyor

Arif BEKTAŞ
Londra

Tam 20 yıl oldu. Liverpool’da işten atılan 500 liman işçisi 29 Eylül 1995 tarihinde, haksız yere işten atıldıklarını söyleyerek direnişe geçtiler. İlk günlerde, sadece Liverpool halkından destek alan limancılar, başka limanlar ve hatta dünyanın başka ülkelerindeki liman işçileriyle de ilişkiye geçtiler ve destekler aldılar. 30 ayrı ülkeden çok ciddi desteklerle birlikte, Liverpool’da başlayan direniş bütün dünyaya yayıldı.

Direniş tam 2.5 yıl sürdü. 28 Şubat 1998 tarihinde sona erdirildi. Sona ermesinde en etkili olan ise, sendikanın işçileri satması ve işçilerin ekonomik olarak daha fazla direnişi sürdürememeleri oldu. Bazı kazanımların olmasına rağmen liman işçileri, direnişi “yenilgi” olarak değerlendirdi ama mücadeleyi hiç bir zaman terk etmedi.

Direnişin 20. yılı vesilesiyle, liman işçileri ilişkide oldukları ve destek aldıkları uluslararası delegeleri ve bazı kurumlarla birlikte sendikaları da Liverpool’da topladı. 15 ülkeden katılımın olduğu buluşmaya Türkiye’den de Emek Partisi katıldı.

İLK GÜNKÜ GİBİ

Hafta sonu yapılan etkinlikler, Pazartesi günü yapılan liman gezisi ile sona erdi. Liman işçilerinin mücadelesi ve dayanışma eylemlerinin etkileri, sendikal ve örgütlü mücadelenin ele alındığı konferansta konuşan bir çok konuşmacı, liman işçilerinin mücadelesinin büyük kazanımlarla sonuçlandığının altını çizdi. Dayanışmada bulunan işçiler, sendikacılar ve partilerle hala ilişkilerin korunmasının en büyük etkeninin liman işçilerinin mücadelesi olduğuna vurgu yapılırken, Uluslararası Ulaşım Sendikaları Federasyonu (ITF)’nun liman işçilerine yeterince destek vermemesi nedeniyle, yeni bir uluslararası sendika kuruldu. Uluslararası Liman İşçileri Birliği (IDC), liman işçilerinin öncülüğünde kurulmuş ve şimdiye kadar 80 bin üyesi oldu. Üye sayısı düzenli bir şekilde artmaya da devam ediyor. Bu oluşumdan sonra ITF biraz daha radikalleşerek işçi eylemlerine desteğini de arttırdı. Bu da liman işçilerinin başka bir kazanımı.

BİRLİĞİMİZ SÜRÜYOR

Konferansın ilk konuşmacısı, Direniş Komitesi Başkanı Jimmy Nolan oldu. Nolan, bütün dünyadan destek aldıklarını ve bu diyaloglarının da devam ettiğini belirterek, işçilerin patronlara karşı birliğinin önemli olduğunu söyledi. Nolan, “Birliğimiz sürüyor ve gelecek kuşakların örgütlenmesine yardımcı olmak için bu birlik sürecek” dedi.

SENDİKA ADINA ÖZÜR DİLEDİ

İşçilerin üye olduğu Ulaşım ve Genel İş Sendikası (T&G), grevin yasadışı olduğunu öne sürerek destek vermemişti. Daha sonra adı UNITE olarak değişen sendikanın şimdiki Genel Sekreteri Len McCluskey, liman işçilerinin 20. Yıl buluşmasına katılarak bir konuşma yaptı. Sendikanın geçmiş yöneticilerinin şimdi Lordlar Kamarası’nda olduklarını, İşçi Partisi’nin de Thacthercı politikalarını uyguladığını belirterek, liman işçilerinin yok olacaklarını bekleyenlerin yanıldığını, milyonların gönlünde yer edinerek mücadele etmeye devam ettiklerini söyledi. McCluskey, önceki sendika yöneticilerinin işçileri sattığını ve desteklemediğini belirterek, işçilerden özür diledi.

‘DAYANIŞMA BİR GÖREVDİR’

ITF Başkanı Paddy Crumlin, IDC Koordinatörü Jordi Aragunde, RMT Genel Sekreteri Mick Cash, Liman işçileri eşleri adına Doreen McNally ve katılımcı ülkeden gelen delegeler birer konuşma yaptı. Londra’da yaşayan ve büyük destekler veren Emek Partililer de davetliydi. Türkiye’ye sık sık giden liman işçilerinin yakından tanıdığı Emek Partisi’nin katılımı işçileri sevindirirken, burada bir konuşma yapan Tekin Kartal, işçilerin enternasyonal dayanışmasının önemli olduğunu, ortak mücadelelerle daha fazla tecrübe edinileceğini belirterek, liman işçilerine verdikleri desteğin bir görev olduğunu ve bu görevi yerine getirirken kendilerinin de daha fazla öğrendiklerini söyledi. Kartal, liman işçileriyle bir aile gibi olduklarını, bunun da tek sebebinin mücadele olduğunu belirtti.

‘ROBBİE FOWLER HALA BİR KAHRAMAN’

Liman işçileri, 2.5 yıllık mücadeleleri boyunca büyük destekler aldılar. En önemli desteklerden biri, Liverpool futbolcusu Fowler’dan geldi. Maçta attığı golden sonra liman işçilerine destek çağrısı yapan tişörtü binlerce taraftara gösteren Fowler, Federasyondan da bu hareketinden dolayı ceza aldı. İşçilerin, grevden sonra kurdukları CASA adlı derneğin dört bir tarafına asılan Fowler fotografları, hala işçilerin kahramanı olduğunu gösteriyor.

DANIŞMANI İŞÇİNİN OĞLU

Unite, 1.2 milyon üye ile İngiltere’nin en büyük sendikası. Genel Sekreteri Len McCluskey de Liverpoollu. Liman işçileri ile iyi ilişkileri olan McCluskey’e danışmanlık yapan ve konuşmalarını yazan, direnişçi liman işçilerinden Mike Carden’ın oğlu Daniel’dir. Daniel, grevin ilk günlerinde, 10 yaşında ve elinde megafonla slogan attırırken Evrensel muhabirinin sorduğu sorulardan birine şöyle cevap vermişti: İlk günlerde babamı görmek istemiyordu. Okulda arkadaşlar benimle dalga geçiyordu. Babamın bir suç işlediğini düşünüyordu. Daha sonra gerçeği öğrendiğimde, benim de bir şeyler yapmam gerektiğini düşündüm ve babamla her zaman grev yerine gidiyor, gösterilere katılıyorum. Okula da giderken, asıl suç işleyenin patron olduğunu ve babamın çok doğru bir şey yaptığını söyledim ve hiç kimse benimle dalga geçememye başladı, bazılarını da böyle eylemlerimize katılarak destek veriyorlar.

Daniel, mücadele ile 10 yaşında tanıştı. Babasını haksız yere işten atmışlardı ve değim yerindeyse “çekirdekten yetişme”. Okudu, politika okudu ve okul sonrası ilk iki yıl İşçi Partisi milletvekileri John Cummings ve Grahame Morris’e çalıştı. Daha sonra ise McCluskey’e danışmanlık yapmaya başladı. Daniel 4 yıldır  McCluskey’nin danışmanı ve konuşma yazıcısı. Babasının mücadelesini satan sendikanın yeni ve daha mücadeleci liderinin danışmanı.