Gazetecilerin işsizlik maaşlarına el konuldu

Gözde TÜZER 
İstanbul 

İpek Medya Grubuna bağlı Bugün ve Millet gazeteleriyle Kanaltürk ve Bugün TV kanallarına kayyum atanmasının ardından işten çıkarılan gazetecilerin tazminat ve işsizlik maaşları da alamayacağı ortaya çıktı. Haklarında İş Kanunu’nun 25’inci maddesi kapsamında işlem yapılan gazetecilerin tazminat hakları da ellerinden alındı. Basın emekçileri, ihbar ve kıdem tazminatlarıyla birlikte, 850 liralık işsizlik maaşını da alamayacak. Gazetecilerin 10 ay boyunca ücretsiz sağlık hizmeti imkanı da kayboldu.

Tebligat niteliği taşımayan bir kağıtla işten atıldıklarını öğrenen gazeteciler, tazminatlarını talep etmeye gittiklerinde, İş Kanunu 25’inci madde kapsamında işten çıkarıldıklarını ve hiçbir haklarını talep edemeyeceklerini öğrendi. Türkiye İş Kurumu il müdürlüklerine giden gazeteciler, “İşsizlik maaşı alamazsınız” yanıtıyla karşılaştı. Kayyum yönetiminin, 25’inci maddeye göre ‘İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı’ gerekçe göstererek fesih yaptığı ortaya çıktı.

Gazetecilerin, kayyum tasarrufuyla yapılan bu işleme karşı İş Mahkemesinde dava açacakları, aynı zamanda işe iade talebinde bulunacakları da belirtildi.

‘AHLAKSIZLIK VARSA BUNU KAYYUM YAPTI’

Bugün Gazetesi Eski Ekonomi Editörü Zafer Özcan: Bizi iş verene karşı ahlak dışı ve iyi niyet kuralları dışında davranıştan işten çıkardılar. SGK’den memurlar da bize bu maddeden çıkarıldığınız için işsizlik sigortası alamayacağımızı söyledi. Burada bizi işten çıkaran irade yani kayyum, sadece gazeteyi ele geçirmek ve kendilerine göre yayın politikasını düzenlemek istemiyor. Bunun dışında işten atılanlara eziyet etmek istiyor. Bu “Yeni Türkiye”de çok alıştığımız bir davranış biçimi. Her muhalifi yok etme, başını ezme yapılabildiğini yapma politikasından başka bir şey değil. Bunlar işsizlik maaşı almasınlar, tazminat almasınlar hatta sağlık hizmetinden yararlanmasınlar istiyorlar. Üstelik bana verilecek tazminat kayyumun 1 aylık maaşından çok daha düşük. Buradaki amaç gazetecilerden intikam almak, zarar vermek. Yapılan yanlışları anlatmak, demeç vermek ahlaksızlıksa bunu kamuoyunun takdirine bırakıyorum. Biz elbette hukuki haklarımızı sonuna kadar arayacağız. İşe iade, tazminat, mobbing davalarını açacağız. Ahlaksızlık varsa bunu kayyum yaptı. 

‘BİZİ FİKİRLERİMİZDEN DOLAYI İŞSİZ BIRAKTILAR’

Bugün Gazetesi Eski Ankara Yargı Muhabiri Metin Arslan: Biz Ankara’daki arkadaşlar olarak gazetede çalışmak istediğimizi söyledik ancak 2 saat sonra İstanbul’dan bir yazı geldiği ve işlerimize son verildiği söylendi. 2 satırlık bir yazı tebliğ edildi. Sonrasında biz işten çıkarıldığımızı öğrendik. Arkadaşlarımız İŞKUR’a gitti ve bütün arkadaşlarımızın bilgileriyle yapılan sorgulamada, İŞKUR bize ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık gerekçesiyle iş akitlerimizin feshedildiğini bildirdi. Bizi fikirlerimizden dolayı işsiz bıraktılar. Genç arkadaşlarımız var, çocukları var. Onların 3-5 kuruşuna, bu çocukların rızkına el koyacaklarını düşünmüyorduk. Kıdem ve ihbar tazminatımızı vermeyebilirler ve biz de dava açarız diye düşünüyorduk. Ama işsizlik maaşı zaten bizim cebimizden çıkıyor. Bu para zaten bizim yasal hakkımız. Bu paranın bize verilmemesi emek hırsızlığıdır. Bu ayrıca bir emek mücadelesi, kutsal bir mücadele. Biz hukuki mücadeleyi sonuna kadar vereceğiz.

25. MADDE NEDİR? 

TGS Hukuk Müşaviri Meliha Selvi: Bugün gazetesinden işten çıkarılan gazetecilere, iş akitlerinin, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/II. maddesine, dayanılarak feshedildiğine dair fesih yazıları verildiğini anlaşılmaktadır. 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25/II. Maddesinde; “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri” başlığı altında, 8 durum tanımlanmıştır. Aynı kanunun, 19. maddesinde de iş akdi feshinin nasıl yapılacağı düzenlenmiştir. 19 madde, işverenin, iş akdi feshini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin olarak belirtmek zorunda olduğunu çok net bir ifade ile belirlemiştir. Dolayısıyla, İş Kanunu, 25/II.  maddeye dayanan, bir tazminatsız fesih yapmak isteyen işverenin;  25/II. maddede sayılan 8 halden hangisine dayanılarak fesih yaptığın bildirmesi ve fesih sebebini de somut olarak açıklaması gerekir. Örneğin, “şu eyleminiz nedeniyle, 25/II. Maddesini a bendi gereğince iş akdiniz feshedilmiştir” şeklinde bir fesih yazısı olması gerekir. İşveren, bildirdiği bu fesih sebebi ile de bağlıdır ve bir daha değiştiremez.
Bugün gazetesinden gazetecilere verilen fesih yazıları, somut bir eylem, yani hangi tarihte, kime karşı yapılmış hangi eylem/işlem nedeniyle, 25/II. maddenin hangi bendine göre yapılmış bir fesih olduğu bilgisini içermemektedir. Bu haliyle fesihler, 4857 sayılı İş Kanunu 19. ve 25/II.maddesi düzenlemeleri ve Yargıtay iş hukuku dairelerinin yerleşik içtihatlarına aykırıdır.

Gerek işe iade davası gerekse açılacak feshe bağlı alacakların tahsili, kıdem-ihbar tazminatları alacak davaları ile feshin hukuka uygunluğu yargı tarafından tartışılıp, işçilerin lehine olumlu bir karar verildiği takdirde, iş akdi feshedilen gazeteciler ve diğer çalışanlar,  İŞKUR’a da başvurmak suretiyle, şu aşamada alamadıkları, işsizlik maaşlarının topluca kendilerine ödenmesini sağlayabilirler.