İklim Konferansı'nda '2 derece' anlaşması imzalandı: Peki şimdi ne olacak?

Birleşmiş Milletler Paris İklim Konferansı (COP21) sona erdi. 200 ülkenin imzaladığı anlaşma ile başta kömür olmak üzere fosil yakıt kullanımının azaltılması, küresel ısınmanın 2 derecenin altında tutulması kararı alındı. 
Son oturumu yöneten Fransız Dışişleri Bakanı Laurent Fabius anlaşmayı duyururken, “Tarafları anlaşmayı onaylamaya çağırıyorum. Tüm salona bakıyor ve tepkilerinin olumlu olduğunu görüyorum. Hiçbir itiraz duymuyorum, Paris İklim Anlaşması kabul edilmiştir. Bu küçük bir çekiç fakat büyük işler başarabilir” dedi. 
Anlaşma kısmi bağlayıcılık taşıyor. Küresel ısınmayı 2 derecenin altına çekerek 1.5 dereceyle sınırlamayı öngörüyor. Gelişmekte olan ülkelerin alınacak tedbirlerden olumsuz etkilenmemesi için de 100 milyar dolar kaynak ayrılması öngörülüyor.

OBAMA: GEZEGENİ KURTARMAK İÇİN SON ŞANS

Bir önceki uluslararası iklim anlaşması olan Kyoto Anlaşmasını imzalamayı reddeden ABD’nin Başkanı Barack Obama, Paris Anlaşması için “Sahip olduğumuz tek gezegeni kurtarmak için en büyük şansımız” dedi. Obama, iklim anlaşmasının “karbon salımlarının düşük olacağı bir gelecek için bir dönüm noktası olabileceğini” ileri sürdü. 

Ancak Obama anlaşmanın “mükemmel” olmadığını da kabul etti.

ÇEVRECİLER YETERLİ BULMADI

Öte yandan çevreci kuruluşlara göre anlaşma yeterli olmayacak. Euronews’a konuşan Greenpeace yöneticilerinden Kumi Naidoo anlaşmanın tatmin edici olmadığını söyledi, 

“Bu anlaşma bizi düştüğümüz çukurdan dışarı çıkarmıyor. Bugünün tek farkı çukurun biraz daha az derin olması ve çıkmamız için de bazı destek noktaları konmuş olması. Bunlara tutunarak bu hareketi tüm dünyaya yayabiliriz” dedi. 

2020’DE YÜRÜRLÜĞE GİRECEK

Paris anlaşması, küresel sıcaklık artışının yüzyılın sonuna kadar iki derecenin altında tutulmasını öngörüyor. Yaklaşık 200 ülkenin katılımıyla yapılan ve iki haftadan fazla süren müzakerelerde ilk kez tüm ülkeleri karbon emisyonlarını azaltmaya zorlayacak bir metin üzerinde uzlaşma sağlandı. Anlaşma kısmen bağlayıcı kısmen de gönüllülük esasına bağlı ve 2020’de yürürlüğe girecek. 1997 tarihli Kyoto Protokolü’nün de yerini alması planlanıyor.

Öte yandan BBC’nin haberine göre Çin’in baş müzakerecisi Şie Jenhua da, Paris Anlaşması’nın ideal olmadığını belirterek “Ama bu durum bizim tarihi adımlar atmamızı engellemez” dedi. 
 Çin daha önce zengin kalkınmış ülkelerin gelişmekte olan ülkelere daha fazla mali destek sunması gerektiğini açıklamıştı. (DIŞ HABERLER) 

UZMANLAR YORUMLADI: YETERLİ DEĞİL AMA ÖNEMLİ

Anlaşma ile ilgili BİA’ya konuşan bilim insanları ve aktivistler şu yorumları yaptı: 

KÖMÜR İÇİN SONUN BAŞLANGICI

Mahir Ilgaz (Hibeler ve Araştırmalar Koordinatörü – 350.org): “Paris’te tüm dünya çok açık bir mesaj gönderdi. Dünya artık kömür başta olmak üzere fosil yakıtları terk etme yoluna girdi. 12 Aralık 2015 fosil yakıtlar için sonun başlangıcı. Paris’te 200’e yakın ülkenin devlet liderleri, sivil toplum temsilcileri ve iş dünyası kömüre artık hiçbir şekilde yer olmadığını net bir biçimde ortaya koydular. Türkiye’nin de artık Paris’te  kabul ettiği anlaşmaya sadık kalarak iklim değişikliği ile mücadele konusunda samimiyetini göstermesi gerekiyor. Var olan kömüre dayalı enerji planlarını değiştirerek ve yurttaşlarına sürdürülebilir karbondan arındırılmış bir gelecek sunacak adımları atması gerekiyor.”

GÜÇLÜ DEĞİL AMA ÖNEMLİ

Ethemcan Turhan (Araştırmacı, İstanbul Politikalar Merkezi): “Anlaşma metni beklediğimiz ve talep ettiğimiz kadar güçlü olmasa da dünya liderleri de artık fosil yakıtlara, kömüre bağlı ekonominin sürdürülemez olduğunu kabul ediyorlar. Türkiye de bilimin ortaya koyduğu gerçekleri görmezden gelmeyi bırakmalı. Kömürsüz bir geleceğe doğru yelken açacak enerji politikaları geliştirerek, sera gazı emisyonlarını talip olduğu 2020 İklim Zirvesinden önce dizginleyip düşürmeye başlamalı.”

BU ANLAŞMA YETERLİ DEĞİL

Cem Gündoğan  (Aktivist, Ekoloji Kollektifi): “Doğruyu söylemek gerekirse Paris’ten çıkan metin yeterince güçlü değil. Ancak, tüm Dünya’nın iklim değişikliği konusunda daha agresif adımlar atılması gerektiği konusunda hem fikir olmasını önemsiyoruz. İklimi 1.5C de sınırlandırmanın hedefler arasına girmesi ve uzun vadede fosil yakıtların terk edilmesini gerektiğine dair net bir mesaj verilmiş olması da bir o kadar önemli. Yine de bu yetmez. Dünya’nın her köşesine halklar fosil uygarlığını bitirmek için mücadele veriyor. Türkiye’deki iklim adaleti ve ekoloji hareketleri olarak bizler de en kirli yakıt olan kömür santralleri ile mücadeleye devam edeceğiz.”

KÖMÜR SEKTÖRÜ İÇİN KÖTÜ HABER

Michael Brune  (Genel Direktör Sierra Club): “Paris Anlaşması, Dünya Liderlerinin, hep beraber, kirli fosil yakıtlarından, temiz enerji ekonomisine dönüşümü sağlamak için harekete geçmemiz gerektiği gerçekliliğini kabul ettikleri anlamına geliyor. Bu kirli kömür sektörü için çok kötü bir haber. Son yıllardaki tüm sinyaller kömürün zaten geleceği olmadığını bize gösteriyordu: pazar değerleri düşüyor, yurttaşlar kendi sağlıklarını ve iklimlerini korumak için kömüre karşı mücadele veriyor ve hükümetler de emisyonlarını düşürmeye çalışıyor. Paris’te vardığımız anlaşma kömürün miladının dolduğuna ve artık temiz enerjinin zamanı olduğuna dair çok net ve kararlı bir sinyal veriyor.”

HATA ŞANSIMIZ YOK

Anthony Hobley (Karbon Takip Girişimi): “1.5 derecelik Karbon Bütçesi fosil yakıt çağının gerçekten bittiğini gösteriyor. Hata yapma şansımız yok. Fosil yakıt şirketleri bu gerçeği kabul edip, artık hızlıca bir şekilde iş planlarını gözden geçirmeliler. Yeni enerji teknolojileri son yıllarda çok ucuzladı. Paris’te yaratılan momentum yenilebilir enerjiye dönüşün giderek daha hızlı bir biçimde artacağını gösteriyor. Finansal pazarların temiz enerjiye dönüşümü kaynak sağlamak için harekete geçmesi gerekiyor.”