Ekmek kefenin ağzında!

Hakkari’nin Çukurca ilçesine bağlı Kavuşak (Bilican) köyü 1995 yılında “güvenlik” gerekçesiyle boşaltıldı. Göç ettirilen yurttaşlar, 17 yıldır geldikleri Yüksekova ilçesinde bahar aylarında dağlardan topladıkları pancar ve avladıkları balıkları satarak geçimini sağlıyor. Bu yıl kışın uzaması üzerine halen karla kaplı Hakkari ve Yüksekova’daki dağlara çıkamayan yurttaşlar, pancar toplamak için askeri operasyonların aralıksız devam ettiği Derecik Beldesi ile Federal Kürdistan Bölgesi’ne gidiyor. Operasyonlar nedeniyle zor anlar yaşayan yurttaşlar, tehlikeli ve yorucu saatlerin ardından topladıkları, uçkun, çırış ve pungeyi 2.5 TL’ye satarak, geçimlerini sağlıyor. Pancar toplayıcılığının yanında bir de İran sınırındaki dereden tutukları balıkları Yüksekova sokaklarında kilosunu 4 TL’ye satan yurttaşlar, kısa bir süre sonra içkun ve mendênin çıkmasıyla tezgahlarının zenginleşeceğini belirtiyor.

MÜLTECİ OLDULAR

Operasyonlara rağmen Derecik’e geçerek pancar topladıklarını söyleyen Abdullah Çallı “Bizi köyümüzden, aşımızdan edenlere inat yaşam mücadelesinde galip çıkmaya çalışıyoruz” diyor. Köylerinin devlet tarafından yakıldığını ve kendilerinin mülteci konumuna getirildiğini dile getiren Çallı, “Rubarok’ta sık sık operasyon olmasına rağmen yüksek dağlarda kefenimiz sırtımızda pancar toplayarak, çoluk çocuğumuzun geçimini sağlamaya çalışıyoruz” diye belirtiyor. Tüm tehlikelere rağmen pancar toplamaya devam edeceklerini dile getiren Çallı, operasyonların durdurulmasını istiyor. Dağlardan topladıkları pancarlarla bir çok yemeğin yapıldığını anlatan Çallı, “Kengerden; kengremast, kenger köftesi,yumurtalı kenger, kenger keledoşu, givıişk, doyin, yoğurt cacığı yapılıyor. Punge; doyun, keledoş, çay, salata ve cacıkta kullanılıyor. Çiriş ise bulgur pilavı, şıreke, vireke, tırşık ve çırış keledoşu yemekleri yapılır. Bu yemekler yöresel yemeklerdir. Hakkari bölgesine hastır” diye sıralıyor.

BALIKLAR İRAN’DAN

Topladığı pancarı satarak 50 kişilik ailesine baktığını belirten İzzet Çallı ise, pancarın doğal ilaç olduğunu söylüyor. Pungenin, bağırsak sorununa, omuz, mide ve sırt ağrılarına iyi geldiğini, tansiyon ve tansiyon sorunu olanlara tavsiye ettiklerini söyleyen Çallı, kengerin ise her derde deva olduğunu dile getiriyor. Karların erimesi ile hem pancar hem de balık sezonunun açıldığını anlatan Çallı, “Bizim sularımız pis olduğu için İran tarafından olta ve serpmelerle tuttuğumuz sazan balıklarını satmaya başladık. Balık olmadığı zaman Trabzon ve Van’dan getirilen balıkları satıyoruz. Ancak şimdilik dağlarımıza ve sularımıza bereket geldi” diyor. (HakkariDİHA)