Fabrikalarda ek zam sesleri

Tuncay SAĞIROĞLU

Trakya’da bulunan EGO’dan 28 işçinin işten atılmasına karşı verilen direniş, 1300 liralık asgari ücret tartışması ve giderek ağırlaşan koşullar metal eylemlerini ve bu eylemler döneminde edinilen dersleri yeniden gündeme getirdi.

Metal direnişi sonrası bütün fabrikalardan onlarca işçinin işten atılmasıyla moral bozukluğu yaşayan Trakyalı metal işçileri, öğrendikleri yoldan ilerlemek için adımlar atmaya başladı. Yeni bir mücadele potansiyelinin birikmeye başladığına dikkat çeken işçiler, yeni sözleşme dönemine hazırlanıyor.

Metal direnişi dönemindeki kimi olumsuz deneyimlerin moralleri bozduğunu ve güvensizlik yaydığını söyleyen işçiler, çalışma koşullarının daha da ağırlaşması nedeniyle itirazların yeniden ve daha yüksek sesle dile getirilmeye başlandığına dikkat çekiyor. Örneğin B/S/H’da fırın bölümü primlerin ödenmemesi üzerine işçiler protesto için yemeğe gitmediler. Diğer yandan özellikle B/S/H, Arçelik gibi büyük fabrikalarda çalışma koşullarının yanı sıra ücretlerin de erimesi nedeniyle tazminatlarını alıp işten ayrılmayı talep eden işçi sayısı hızla artıyor.

1300 liralık asgari ücret tartışması, işçiler arasında var olan tepkiyi daha da büyüttü, ek zam talebini daha da güçlendirdi. Zira işçilerin büyük kısmını 10 yılın altında çalışanlar oluşturuyor ve dolayısıyla asgari ücret seviyesinde ücret alıyor. Bu tepkiyi gören sendikacılar ve patronlar ise “2017 sözleşmesinde düzeltiriz” açıklamaları yapıyorlar. Hem bu açıklamalar, hem de ağır çalışma koşulları ise işçiler arasındaki beklentiyi artırmış durumda.

EGO’DA DİRENİŞİ SENDİKACILAR BİTİRDİ

Bütün ülkeye yayılan metal eylemleri Trakya’da Türk Metal Sendikası’nın örgütlü olduğu metal fabrikalarını da etkiledi. Trakya’nın en büyük metal fabrikaları olan B/S/H, Arçelik, Hema’da sendikadan istifalar ve grevler olmasa da önemli deneyler biriktirdi. EGO ve Trakya Döküm gibi orta boy fabrikalarda ise daha büyük etki gösterdi.

EGO işçileri patronun 6 işçiyi işten atması üzerine üretimi durdurup direnişe geçti. İki gün süren direniş ile atılan işçileri geri aldıran EGO işçileri, topluca Türk Metal’den istifa edip Birleşik Metal-İş’e geçti. Trakya Döküm’de ise istifalar işçi kıyımıyla engellendi. Trakya Döküm’de patronun tazminat vererek gönüllü çıkışların önünü açarken, bu öneriye daha çok mücadelenin önündeki işçilerin rağbet göstermesi ise fabrikadaki örgütlülüğe ciddi bir darbe vurdu.

Metal direnişi döneminde Birleşik Metal-İş’e geçip seçtiği temsilcileri patrona kabul ettiren EGO işçileri, sular durulunca yeni bir saldırıyla daha karşı karşıya kaldı. İşçilere Türk Metal’e geçmesi için baskı yapan patron, daha önce tanıdığı temsilcileri tanımayacağını açıkladı. En son fabrikada dolaşan Türk Metal temsilcilerini protesto ettiği gerekçesiyle 28 işçiyi işten attı. EGO işçileri bu saldırıya iş bırakarak yanıt verdi. Ancak direnişin ikinci günü Birleşik Metal-İş yöneticileri “jandarma saldırabilir” diyerek işçileri eylemi bitirmeye zorladı. Direniş biter bitmez de yeni işten atmalar oldu.