Kütle çekim dalgaları keşfi

11.02.2016'da, Einstein ünlü Genel Görelilik Kuramını ortaya attıktan 101 yıl sonra, kuramın en önemli varsayımlarından biri olan kütle çekim dalgaları keşfedildi. LIGO ( Lazer İnterferometre Yerçekimi Dalgası Gözlemevi) laboratuvarında tespit edilen dalgaların kaynağı dünyadan 1.3 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan iki kara deliğin birleşmesi. Bu keşif sadece Einstein'ın görelilik kuramını desteklemekle kalmıyor. Bilim insanları  bu keşfin büyük patlamayı, kara delikleri  ve evreni daha iyi anlamamızı sağlayan yeni bir yol oluşturduğunu belirtiyor.

Bir Hamamböceğini Ezmek Neden Çok Zor?

Çeviren: Ceren Özveri

Böcekler uçsun ya da sürünsün, çetin bir dünyada yaşıyor. Örneğin yaban arısı saniyede bir kanatlarını bir engele çarpar. Şimdi araştırmacılar bu canlıların nasıl kırılmadan kıvrılabildiğini öğreniyor.
Sonuçlar hamamböceğini öldürmenin neden zor olduğunu açıklamaktan fazlasını yapıyor. Biyomekanikerler, böceklerin dış iskeletine ve kanatlarına esneklik kabiliyetini veren sert ve esnek parçaların kombinasyonunu taklit ederek robot yapıyorlar. "Kıvrıl ama kırılma böceklerin uyguladığı yöntem" diyen Harvard Üniversitesi robot bilimcisi Robert Wood "Biz de robotlarımızın aynı dayanıklılığa sahip olup olamayacağını görmeye çalışıyoruz." diyor.
Berkeley California Üniversitesinde biyolog olan Robert Full ve doktora öğrencisi Kaushik Jayaram hamamböceklerinin bunu nasıl yaptığını görmek için böceklerin daha küçük yarıklardan ve daha dar tünellerden geçmesini sağladılar ve bunu yüksek hızlı kamerayla kaydettiler. Ayrıca böceklerin farklı bölgelerine 100 grama kadar çıkan ağırlıklar bağlayıp nasıl yıkıldıklarını gözlemlediler.
Full ve Jayaram 9 milimetre uzunluğundaki Periplaneta Americananın 3 milimetreden küçük yükseklikte bir yarığa yaklaştığında önce açıklığı antenleriyle incelediğini buldu. Daha sonra başını ve ön ayaklarını sokan hamamböceği vücudunun geri kalanını oyuğa çekmeye başladı. Arka bacakları açılsa da itmeye devam etti. Yaklaşık bir saniye sonra zarar görmemiş bir şekilde karşı tarafa ulaşmıştı.
Ancak bir çok tasarımcının yumuşak robotlar için model olarak kullandığı ahtapotlar hamamböceğinin ya da diğer eklembacaklıların hızını yakalayamıyor. Full "Sadece böcekler değil yengeçler, örümcekler ve akreplerin de istedikleri yerlere gitmekte oldukça başarılı ve son derece dayanıklı " olduğunu söylüyor.

HAMAMBÖCEĞİNİN SIRRI

Jayaram and Full's çalışması, hamamböceğinin sırrının sert ama esnek dış iskeletinde olduğunu gösterdi. Bu iskelet sert ama kıvrılabilen ve enerjiyi verimli bir şekilde bacaklara iletebilen tabakalardan oluşuyor ve böcek sıkışırken plakaların üst üste binmesini sağlayan elastik zarlarla bağlı. Bacaklar açıldığında çekme gücü veren dış iskelet sayesinde hamamböcekleri maksimum ezilmeden bile kaçabiliyor.
Jayaram, CRAM denilen hamamböceğine benzer robotun boyutunun yarısına kadar sıkışabildiğini ve buna rağmen yumuşak robotlardan 5 ila 10 kat hızlı koşabildiğini söylüyor.
 Mouncastle son olarak Jayaramla ve Woodla güçlerini birleştirerek Robobee isimli eklem kanatlı böcek boyutunda uçan robotu onardı. Portland'daki toplantıda "Robotu tasarlamanın, doğrusal olmayan eklemler yüzünden olmadığını belirtirken grubun baharda yeni tasarımlarını test etmeye başlamayı umduğunu belirtti.

KİTAP ÖNERİSİ: Kozmos - Evrenin ve Yaşamın Sınırları

"Carl Sagan zamanımızın en parlak bilim adamlarından biridir... İçinde varlığımızı sürdürdüğümüz akıllara durgunluk veren Kozmos'un sonsuzluğunu dile getirirken bilimin geçmişine, şimdiki zamanına ve geleceğine ilişkin muhteşem bir eser yaratmış."
Associated Press
"Alanında göz kamaştırıcı, önerilerinde kışkırtıcı. Bu kitabı okuyan herkesin, etkisi altında kalacağından hiç kuşkum yok." The Miami Herald
"Sagan edebi bir coşkuyla yazıyor. Harika bir eser. İnsan aklının tüm noktalarına değinen Kozmos gerçek olmayacak kadar gerçek."
The Cleveland Plain Dealer
- İnsanoğlu uzay okyanusuna açılıyor
- Canlıların ve evrenin yapısı
- Doğa yasaları tüm evrende geçerlidir
- Cennet ve cehennem
- Başka gezegenlerde yaşam var mı?
- Keşif yolculuklarının öyküsü
- Samanyolu: Gecenin bel kemiği
- Zaman ve mekan içinde yolculuk
- Başka evrenlerin kapısı karadelikler
- Sonsuzluğun kıyısı: Dördüncü boyut
- Aklın evreni
- Galaktik uygarlık
- Yaşamak ya da yok olmak konusunda kim karara verecek?

Bilge Kutu:

"Bir ya da birkaç forma üflenmiş yaşamı böyle anlayan ve bu gezegen çekimin değişmez yasasına göre dönüp dururken, böylesine basit bir başlangıçtan en güzel, en olağanüstü biçimlerin evrimleşmiş ve evrimleşmekte olduğunu kavrayan bu yaşam görüşünde gerçekten ihtişam vardır." -Charles Darwin