‘Kolhoz diyorduk dayanışmamıza…’
Belge Uluslararası Yayıncılık farklı halklar ve inançlara ait kitapları yayımlamayı sürdürüyor. Ermenilerle ilgili kitapları yayımlamayı sürdürüyor. Ermenilerle ilgili iki anı kitabı ve bir inceleme çalışmasını okurla buluşturdu.
A. Gesar’ın anılarını yazdığı Antep’in Varoluş Mücadelesi kitabında, şimdiye kadar Antep harbine ilişkin anlatılanlar ve aktarılanlar resmi tarihin bakışıyla milliyetçi ve hamasi bir dil üzerinden ‘kurgulanmış’ ve epik bir söylemine karşı, farklı ve alternatif bir bakış açısını sunuyor okura. Gesar kitabıyla Antep harbinin bütün veçhelerini ele almış, 1 Nisan 1920 ve Aralık 1921 itibariyle vuku bulan bütün olayları etraflıca kaydeden Gesar, bu savaşta aktif olarak yer almış ve Ermenilerin savunma hattında önemli görevler üstlenen biri. Ve mağdurun dilinden seslenerek, Antep harbini anlatıyor.
‘ORTADA KALDI HAYK’
Anadolulu Bir Ermeni Komünistin Anıları adlı kitapta ise Hayk Açıkgöz’ün yaşamından kesitler sunuluyor. Açıkgöz’ün yaşadıkları ise ayrımcılığını bir kez daha gözler önüne seriyor.
Kitabın basın metninde şu ifadelere yer verilmiş: “Ermeni olduğu için Sağlık Bakanlığının Türk öğrencilere destek veren yurtlarına da almıyorlardı. Ortada kaldı Hayk. Samsun’a dönmek katlanamayacağı bir yıkımdı. Başvurduğu Ermeni cemaatinin varsıllarından sağlanan küçük para yardımlarıyla direnmeye başladı. İçine düştüğü ortamın bir iyiliği olmuş, ayakları yere basmıştı. Yaşamı daha gerçek boyutları içinde görüyordu artık. Eskisinden daha yakındık birbirimize. Merih, Hayk, ben parasal yönü de olan dayanışma içinde üçlü oluşturmuştuk. Bizi pek etkileyen Şolohov’un Uyandırılmış Toprak romanından esinlenerek de Kolhoz diyorduk dayanışmamıza…”
Hosvep Hayreni uzun yıllar süren araştırma ve incelemesini Yukarı Fırat Ermenileri 1915 ve Dersim adıyla kitaplaştırdı. Kitapta, 20. yüzyılın başında Dersim sınırları içinde kalan Yukarı Fırat havzasındaki yaşayan Ermeni nüfus yoğunluğunu belgeleyerek, 1915 soykırımını ve sonuçlarını ortaya koyuyor. Ayrıca dönemin Ermeni siyasi partilerinin soykırımı öngörmemelerinin yaratığı neden ve sonuçları da inceleyerek günümüzde aynı hataların yaşanmaması uyarısında bulanan yazar, soykırım sırasında geriye az da olsan Ermenilerin kurtulmasını sağlayan Dersim coğrafyası ve halkının oynadığı rolüne de dikkat çekiyor. (KÜLTÜR SERVİSİ)
