10 Nisan 2016 09:53

Dinozorların teleskobu olsaydı, gökyüzündeki havalı bir olaya tanık olabilirlerdi. Yeni bir simülasyonla, Satürn’ün meşhur halkasıyla uydularının çoğunun yüz milyon yıl önce oluştuğu ileri sürüldü. Astrophysical Journal’da yayınlanan bir makalede varılan sonuç bize böyle söylüyor.

Bilim insanları şimdiye dek Satürn’ün halkasının yaklaşık 4 milyar yıl önce gezegenle beraber oluştuğunu düşünüyordu. Bu düşünce Satürn’ün Titan gibi uzaktaki uyduları için hala doğru görülüyor. Ancak gezegenin daha yakınlarındaki uydular ötekilerden genç olabilir. 
Dünyanın yalnızca bir uydusu varken, Satürn’ün yörüngesinde 62 yıldız bulunuyor. Bu yıldızlar birbirlerini çekerek, yavaş yavaş gezegenden uzaklaşıyor. Doğru yerlere geldiklerinde de parçalanıp halkayı oluşturabiliyorlar. 

Ama hala bilinmeyen şeyler var. Örneğin, eğer Satürn’ün bazı uyduları bu kadar gençse, nasıl bu kadar fazla kraterleri var? Bu teorinin bilimsel gerçek kabul edilmeden önce daha dikkatli bir incelemeye tabi tutulması gerekiyor


YILDIZLAR NASIL ÖLÜR?

Bir yıldız öldüğünde ve enerjisi bitip süpernova olduklarında ortaya çıkan devasa patlama, ilk defa gök bilimciler tarafından görüntülendi. Gök bilimcilerin “şok patlaması” veya “enerji patlaması” dedikleri, bir yıldızın ölümüyle ortaya çıkan süpernova parlaklığı, Güneş’in parlaklığının yüz milyon katına kadar çıkabilir.
Hindistan’daki Notre Dame Üniversitesi, Kepler uzay teleskopunun yakaladığı görselleri incelerken (50 trilyon yıldızın bu süreçte işlendiğini söylemek lazım) KSN 2011d adlı yıldızın 20 dakika süren şok patlamasına denk geliniyor.  

Genelde bir yıldızın hidrojeni tükenmeye başladığında, çekirdeği saran ince katman içinde hidrojen yanması olur. Gittikçe azalan hidrojen, yıldızın yoğunluğunu artırır. Kütle çekim kuvveti, yıldızın gaz basıncından üstün gelince, parçalanma başlar ve yanma süreci hızlanır.
Basıncın artmasıyla birlikte yıldızın dış katmanında yüksek bir genleşme olur ve böylece yıldız, kırmızı deve dönüşür.
Kırmızı süper dev ise sonra şok patlamasıyla süpernova halini alır. Yıldızın ölümünün sonuçları arasında Beyaz Cüce, Nötron yıldızı ve Kara Delik vardır. Dünya da, çok zaman önce bir süpernova patlamasının sonucunda oluşmuştur.


Kitap Önerisi: Evrim mi Yaratılışçılık mı?

İNSANLIK TARİHİNİN EN ESKİ TARTIŞMASI

Bilinen geçmişi en az 2500 yıl öncesine dayanan insanlık tarihinin bu en eski tartışması, son 20-30 yılda çok daha geniş kesimleri cepheleştirerek etkisine alıyor. Türkiye bu tartışmanın yoğun ve keskin bir biçimde yaşandığı ülkelerin başında geliyor. Ne var ki ülkemizde, konuyu her yönüyle, ayrıntılı ve derli toplu ele alan kaynak bir kitap şimdiye dek yazılmamış ya da çevirisi yapılmamıştı. Bu eksiklik, tartışmayı Türkçe izlemeye çalışan tarafsız okuru karşıt tezleri bir arada görmek konusunda donanımsız bırakıyordu. Dr. Eugenie C. Scott’un çalışmasıyla bu eksik kapanıyor diyebiliriz...


Maddelerin insanların temel ihtiyaçlarını karşılayan araçlara dönüştürülmek üzere elde edilip biçimlendirilmesiyle önce teknik, ardından da bilim ortaya çıkmıştır. Teknik, bir şeyi yapmanın bireysel olarak edinilmiş, toplumsal olarak sağlamlaştırılmış yoludur; bilim ise daha iyisini yapabilmek için, o şeyin nasıl yapıldığının kavranmasıdır. -John Desmond Bernal

Evrensel'i Takip Et