Şamlu'nun Bana Aydınlıktan Söz Et kitabı Totem Yayınlarında

İranlı şair Ahmed Şamlu’nun ‘Bana Aydınlıktan Söz Et’ kitabının son baskısı Totem Yayınlarından çıktı. Haşim Hüsrevşahi’nin çevirmenliğini yaptığı Bana Aydınlıkan Söz Et kitabında Şamlu’nun yeni şiirleri de var. 

ÖZGÜRLÜĞÜN, EMEĞİN İNSAN ONURUNUN ŞİİRLERİ

Bana Aydınlıktan Söz Et, Ahmed Şamlu’nun şiirlerini anlamak için elimizdeki en önemli çevirilerden biridir. İlk baskısı tükenen kitabın, Totem Yayınları’nca yapılan bu baskısına yeni şiirler eklenerek, Şamlu’nun şiirleri daha da anlaşılır kılınmıştır. Zira o zor çevrilen bir şairdir. 

Şamlu, İran edebiyatının geleneksel kalıplarının dışına çıkan, kendi şiir dilini oluşturan bir şairdir. Onu önemli kılan bu devrimci tavrıdır. Geçmişi ret etmemiş, onu sahiplenmiş, ancak kendi özgür dilini ve düşüncelerini de şiirlerine taşımıştır. İmgeleri titizce kullanmış ve sıradanlıktan uzak bir şiire doğru yol almıştır.

Haşim Hüsrevşahi, Şamlu’nun daha da anlaşılır olması için şiir çevirilerine ek olarak Rıza Beraheni’nin şairin her yanını ele aldığı önemli bir yazısına da yer veriyor. Ahmed Şamlu’nun yaşamı, şair yanı, dergiciliği, çevirmenliği ve gazeteciliği hakkında önemli bilgiler içeren bu önsözle de Şamlu’yu okuyucu yakından tanımış oluyor.

Ahmed Şamlu’nun şiirlerinin en önemli esin kaynağı Nazım’dır. Bunu da büyük bir coşkuyla söyler ve şiirde etkilenmelerin doğal olduğunu söyler. Nazım’dan etkilenmesinin en büyük nedeni acıların ve aşkın yolunun ortak olması olarak düşünülebilir. 

Berahani Şamlu’nun şiirini en basit olarak şöyle anlatmaktadır. “Aşık insan, birlikte bireyin ve toplumun aşığıdır. Şamlu da bu basit ve çetrefil içeriğin şairidir. Bu içeriği anlayamayan birisi, Şamlu’nun şiirini anlayamayacaktır.” Hem kendi hem de toplumun şiirini yazan bir şair her zaman huzursuzdur. O huzursuzluğun şiiri ile uğraşmış bir değerdir. Bana Aydınlıktan Söz Et, bir seçme şiirler kitabıdır. Ezilen halkın sesini gür bir şekilde dizeleştiren Şamlu ile özgürlüğün, emeğin, insan onurunun şiirine doğru yürürken; aşkın tınılarının eşlik ettiği bir yolun güzelliklerini unutmak mümkün olmayacaktır.

bu çıkmazda

ağzını kokluyorlar
seni seviyorum demiş olmayasın sakın
yüreğini kokluyorlar
garip bir devrandır sevgili
ve aşkı
devrik yol direkleri yanında
kırbaçlıyorlar
aşkı evin zulasında saklamalı
soğukların bu eğri büğrü çıkmazında
ateşi,
şarkıyı ve şiiri yakarak
canlı tutmaktalar.
düşünmeye yeltenme
garip bir devrandır sevgili
geceleri kapıyı çalan
ışıkları öldürmeye gelmiştir
aydınlığı evin zulasında saklamalı
işte kasaplardır
geçitlere yerleşen
kanlı çomak ve satırlarla
garip bir devrandır sevgili
ve gülüşleri dudaklara dikiyorlar
ve şarkıyı ağızlara
şevki evin zulasında saklamalı
kanarya közlemesi
papatya ve yasemin alevlerinde
garip bir devrandır sevgili
yengili iblis sarhoş
bizim ağıtımızın şenliğine oturmuş sofraya
tanrı'yı evin zulasında saklamalı
ahmed şamlu