Madenci kentinde belediyenin sorumlulukları

Önder ADAR
1999-2004 Dönemi Soma Belediye Başkanı / ADD Soma Şube Başkanı

Bir işçi kentinde belediye başkanı olmak zordur. Yasalar ile belediye başkanına verilen görevlere ilave sorumluluklar da getirir. Evet, Soma’dan bahsediyoruz; nüfusunun yarısından çoğunluğunu, maden ocaklarında çalışanlar ve aileleri ile yine bu ocaklardan emeklilerden oluşan enerjinin başkenti Soma. Daha iki yıl önce Türk madencilik tarihinin en büyük kazası sonucu, 301 evladı yerin yüzlerce metre altında şehit olan Soma. Bu kazanın sebepleri derinden araştırıldığında özel maden işletmesi-AKP iktidarı ve Soma Belediyesi arasında garip ilişkiler göreceksiniz.

Maden ocakları Soma’da 1930’lu yıllardan beri vardır ve üretim yapmaktadır. Zaman içerisinde seyrek iş kazaları olmuş, ölümlü sonuçlanan ise çok nadir görülmüştür. Maden işletmelerine geçmiş siyasiler hiç bir şekilde müdahale etmezken, yine bu süre zarfında hiç bir belediye başkanı madenlerin iç işlerine müdahil olmamıştır. Ta ki 2002 yılına kadar. 

2002 YILI DÖNÜM NOKTASI 

Neden 2002 yılı? Bu tarih, iktidara gelen AKP Hükümetince Soma’daki özel madenlerde üretim için anormal artış talimatlarının verildiği tarihtir. Bunun için işçi düşmanı olan taşeron sistemi, bizzat AKP Hükümetince teşvik edilmiştir. 2004 sonrası dönemde ise Soma Belediye Başkanlığı, AKP tarafından yönetilmiş ve tarihinde ilk defa özel maden patronlarının temsilcileri belediye meclisinde temsil hakkı bulmuşlardır. 

2014 yılının mayıs ayında meydana gelen ve 301 maden işçisinin ölümüne yol açan facianın en büyük sorumlularından birisi bence bu, patron-AKP-Soma Belediyesi ortaklığıdır. Bedeli çok ağır olmuş, 301 insan ölmüş, binlerce insan babasız ve eşsiz kalmıştır. Kazanın meydana geldiği özel sektör madeninin patronlarına iktidar partisi AKP tavizler vermeseydi ve Soma Belediyesi ihmallere göz yummasaydı, belki bu kaza olmayacak ve bu acılar hiç yaşanmayacaktı! 

BELEDİYE TAVRINI PATRONLARDAN YANA KOYDU

Patronların aşırı kâr hırsını önlemek ve tarafını ezilen işçiden yana koyabilmek için şehrin belediye başkanı maden patronlarına taviz vermemelidir. Ancak kaza esnasında Soma Belediyesi, tarafını patronlardan yana koymuş ve karşılığını ise seçimlerde metazori oy desteği alarak görmüştür. 

Bir diğer yanlışlık ise kaza esnasında ve sonrasında Soma Belediye Başkanı’nın, aylarca halkın arasında yer almayışıdır. Belediye Başkanı, bu tutumunu, “Enerji Bakanına eşlik ettiğim için piyasada yoktum” şeklinde açıklamıştır. Toplumun kendisine tepki göstereceği korkusu ile kaza sonrası hastanede, cenaze törenlerinde ve şehit evlerinde görünmeyen Soma Belediye Başkanına karşı tepkiler artmış ve yine aylarca belediye başkanını kendi halkından belediye binası önünde bekleyen polisler korumuştur. 

Soma Belediye Başkanı, bu ilçe halkının temsilcisi olarak, sadece iyi günde değil felaket günlerinde de halkın yanında yerini almalıydı. Bu konuda; Soma halkı, Belediye Başkanı sayın Hasan Ergene’ye hala tepkilidir. 

SOMA’DA BELEDİYE NELER YAPMALI?

Soma bir işçi kentidir ve her an büyük iş kazaları yaşanabilir. Son olayda gördüğümüz gibi olası bir kazada, cesetleri muhafaza edeceğimiz bir soğuk hava deposu ve büyük bir morgu yoktur. Faciada cenazeler Soma dışına yollanmış ve büyük kargaşa yaşanmıştır. Soma Belediyesi tarafından derhal kapasitesi büyük bir soğuk hava deposu inşa edilmelidir. 

Yine işçi kenti Soma’da belediyenin tam donanımlı ambulanslar alması ve hizmete koyması lazımdır. Maalesef elde olan ambulanslar kamyonete çevrilmiş olup, şu anda belediyenin ambulansı bulunmamaktadır. 

Ocaklarda sık sık yanık kazaları meydana gelmektedir ancak kentte bir yanık ünitesi bulunmadığından, hastalar İzmir’e sevk edilmektedir. Soma Belediyesi, işçi kenti Soma’ya bir yanık ünitesi kurulmasına öncülük yapmalı ya da bizzat kendisi bu üniteyi Soma’da hizmete koymalıdır. 

Yine üretim esnasında yorulan ve morale ihtiyacı olan işçilerin, kültür ve sanat açısından zamanını değerlendireceği ve de moral kazanacağı merkezler, parklar ve rekreasyon alanları Soma Belediyesince süratle inşa edilmelidir. Soma ilçesinde kültür ve sanat merkezlerinin olmaması bir ayıptır. 

GÖĞÜS HASTALIKLARI HASTANESİ ŞART

Yer altında üretim yapan işçilerin, yine termik santral bacasından çıkan toz partiküllerden ve gazdan etkilenen Somalıların en çok karşılaştığı hastalıklar göğüs hastalıklarıdır. Soma Belediyesi ilçemiz için şart olan Göğüs Hastalıkları Hastanesinin Soma’ya kazandırılması amacıyla öncü olmalı ve imkânlarını seferber etmelidir. 

Eksiklikler konusunda örnekler çoğaltılabilir, çünkü Soma tarihinin en büyük ekonomik, sosyal ve kültürel çöküşünü yaşamaktadır. Esnafımız; belediye ve AKP iktidarı tarafından desteklenmediği için büyük sıkıntı içindedir. Somalılar işsizlik ve yatırımsızlık sonucu tabiri caiz ise depresyona girmişler, büyük bir bunalım sorunu ile karşı karşıyadırlar. 

Yukarıda saydığım sorunların hepsini sadece AKP’li Soma Belediye Başkanına yüklemek haksızlık olur. Birçoğu geçmişten günümüze gelmiş temel sorunlardır. Lakin 2004-05 yılına kadar bu ülkenin parlayan yıldızı olan, vergi sıralamasında rekorlar kıran ve mutlu insanların yaşadığı kent Soma’mız, AKP iktidarının yanlış politikaları ve belediyenin kötü yönetimi sonucu 13 yıldan beri düşüş yaşamaya başlamış ve bugün her alanda iflasla karşı karşıya bırakılmıştır. 

KÖMÜR DEVLET TARAFINDAN ÇIKARILMALIDIR

Ülkenin enerjisinin yüzde 10 gibi büyük bir kısmını karşılayan Soma, bu feci muameleyi asla hak etmemektedir. Süratle devletimizce verilecek destekler ile işçi, memur, emekli, esnaf ve çiftçisiyle Somalıların zararları giderilmelidir. Maden şehitlerinin geride kalanları ile kaza sonrası işsiz kalan madencilerin her türlü talebi yerine getirilmelidir. Mutlu bir Soma için öncelikle anlayışlar değişmeli ve 600 milyon ton olarak açıklanan kömür yeraltı rezervinin çıkarılması hususu, eskiden olduğu gibi Enerji Bakanlığınca sağlanmalıdır. Yok, bu işin özel sektörce yapılması uygun görülüyorsa bu işi en iyi yapan ve işinin uzmanı olan özel işletmeler tercih edilmeli ve iş güvenliği denetlemeleri ödünsüz gerçekleştirilmelidir. Soma Belediyesi ise bundan böyle özel madenlerin patronları ile hiç bir şekilde ilişki içinde olmamalı, tam aksi, hesap soran bir kurum olmaya özen göstermelidir. Soma Belediye Başkanı, belediye meclisine, maden patronlarının temsilcini alacaksa en az dört katı kadar da işçi sınıfı ve sendika temsilcilerini almalıdır ve bu şekilde işçi arkadaşların yaşam standardı ile ilgili kararları rahatlıkla geçirebilmelidir. Bu düşüncelerle, o eski mutlu günlerimize dönebilmek amacıyla tüm Somalıları el ele hep birlikte mücadele etmeye davet ediyorum.