Horasan’ın otantik sesi: Yalda Abbasi

Şerif KARATAŞ
İstanbul

İran Kürtlerinin acılarını sesiyle otantik enstrümanlarıyla bütünleştirerek müziğine taşıyan Yalda Abbasi İstanbul’da Mezopotamya Kültür ve Sanat Merkezi (MKM) tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen Kürt Kültür ve Sanat Festivaline katıldı. Yalda Abassi 10 Mayıs akşamı Şişli’deki Kenter Tiyatrosunda sahne aldı. Annesinin de sesiyle yer aldığı 6 kişilik kadın grubuyla Yalda Abbasi, müzik ziyafeti sundu. Yalda Abbasi, Horasan Kürtlerinin yaşadıklarını ezgileriyle müzikseverlerle buluşturdu.

Yalda Abbasi ismini Türkiye’de müzikseverlerle buluşan albümü Kuwat’la duyduk. Mohsen Mizazade ile birlikte albüm çıkaran Yalda Abbasi ile MKM’de görüştük. Festivalin organizasyonunda görev alan Dansçı Serhat Kural’ın yaptığı çeviri ile sohbet ettik.
Yalda Abbasi, İran’ın Horasan Eyaletinde yaşıyor. Müziğe annesinin desteğiyle başladı. 5 yaşından itibaren müzikle uğraştığını anlatan Abbasi, 15 yaşında otantik bir çalgı olan dutarı öğrendi. Dutarın Kürt Alevilerinin tembur (bağlama) ile olan ilişkisine dair sorumuza Abbasi, “Kirmanşah, Mahabad’ta tembur çalınıyor. Biz de kullanıyoruz. Dersim’de tembur Türkler tarafından asimile edilmiş olabilir. Ama çok yakın birbirine çok yakın” sözleriyle yanıt veriyor.

İRAN’DA TEK BAŞIMA SAHNEDEYSEM BENİ SADECE KADINLAR DİNLEYEBİLİYOR

İran’da kadın sanatçıların durumuna dair gözlemlerini ise şu şekilde aktarıyor; “Kadın olarak sanatımızı icra etmekte zorluk yaşamıyoruz. Sadece, eğer ben tek sahneye çıkıyorsam, beni sadece kadınlar dinleyebiliyor. Hatta konserde görevli olanlar da kadın olmak zorunda. Herkesin katılımı olması için mutlaka yanında bir erkekle sahneye çıkmak gerekiyor. Bu yüzden bu tür sıkıntılarımız var.” Kadın olmalarından dolayı yaşanan bu tür zorlukların, İran’da yaşayan diğer halklardan kadınlar için de geçerli olduğunu ifade ediyor. Kültürel olarak bir baskı ile karşılaşmadıklarını da söylüyor Yalda Abbasi.

AĞITLARIMIZ MÜZİĞİMİZİ ETKİLİYOR

Seslendirdiği eserlerin çoğunlukla ağıtlardan oluşmasının nedenini soruyoruz Abbasi’ye; “Tarihimizde çok büyük acılarımız ve yaslarımız var. Dolasıyla müziğimiz de ister istemez onunla bağlantılı, biz de bu gerçekliği müziğimize yansıtıyoruz. “Kuwat” albümünde yer alan Lê Yarê şarkısının hikayesi 140 yıl öncesine dayanıyor. Bu yaşanmış gerçek bir olaydır. Horasan’da 300 Kürt kadını alıp götürülüp, Tatarlara, Kazaklara ve Özbeklere satılıyor. Bugün yine aynı tarihin Şengal’de tekerrür ettiğini görüyoruz ne yazık ki. Binlerce Êzidî Kürt kadını IŞİD tarafından esir alınıp Ortadoğu’da Araplara satıldı. Bunun üzerine Lê Yâr şarkısına klip yaparak Şengal’e adadık. Günümüzde duyarlılık yaratmak ve yaşanmış tarihin tekrar tekerrür etmesine karşı bir mesaj olması için böyle bir klip yaptık. Yine Kobanê’de IŞİD’e karşı savaşan ve hayatlarını kaybeden gerillalar içinde Lo adlı bir şarkı yaptım.” diyor.
Yalda Abbasi, Kürt müziğinin bugün geldiği yerin ise iyi olduğunu söylüyor. Daha önce çeşitli etkinlikler için İstanbul’a gelen sanatçı, bu kez Kürt Festivali kapsamında İstanbul’da olmaktan dolayı memnun olduğunu ifade ediyor.