‘Kürt Dil Bayramı mücadele günüdür’

15 Mayıs Kürt Dil Bayramı vesilesiyle yapılan etkinlik ve açıklamalarda Kürt Dili ve kültürü üzerindeki baskıların kaldırılması, Kürtçenin bir statüye kavuşması vurgusu öne çıktı.

Celaret Bedirxan tarafından 1932’de, ilk kez Latin alfabesi kullanılarak çıkarılan Hawar adlı Kürtçe derginin yayına başlama tarihi olan 15 Mayıs, 2006 yılından bu yana Kürt Dil Bayramı olarak kutlanıyor. 2006 yılından bu yana Kürt Dil Bayramı etkinliklerinde, Kürt halkının ana dilinde eğitim başta olmak üzere, Kürtçenin kullanılması önündeki engellerin kaldırılması, Kürtçenin geliştirilmesi için çalışmaların desteklenmesi talepleri öne çıkıyor.

‘KÜRTÇE ARTIK STATÜSÜZ OLMAZ’

15 Mayıs Kürt Dil Bayramı ve devletin Kürt dil ve kültürü üzerindeki baskıları DİHA’ya değerlendiren Mezopotamya Kültür ve Sanat Merkezi (MKM) Çalışanı Koçber Tarhan ve İstanbul Kürt Enstitüsü Eş Başkanı Sami Tan, Kürtçenin artık yaşamsallaşması ve bir statüye kavuşması gerektiğini ifade etti.

Kürtler üzerindeki baskı ve şiddet politikasının arttığına dikkat çeken Sami Tan, “Şu an dilden ziyade Kürtler üzerinde somut saldırılar ve baskılar var. Ama zaten Kürt dili ile Kürtlerin yaşadıkları birbirinden ayrı tutulamaz” diye konuştu. Kürt sorununun statü noktasında tıkandığını dile getiren Tan, “Kürtler bir statü sahibi olmak ve dillerinin de bir statüye kavuşmasını istiyor. Kürtçe artık statüsüz olmaz. Bunun için direkt dil üzerine olmasa da Kürt gazeteciler, avukatları ve bir bütün olarak da Kürt halkı üzerinde bir saldırı, baskı söz konusudur. Bu saldırı ister istemez Kürtçenin üzerinde de etki ediyor” dedi. “Artık kurslar falan Kürt halkının ihtiyaçlarını karşılamıyor” diyen Tan, devletin Kürtçe diline yönelik attığı adımların yetersiz olduğunu vurguladı.

Kürt Dil Bayramı çerçevesinde 16 Mayıs Pazartesi günü dil ödülü vereceklerini ve öğrencilerinin sertifikalarını vereceklerini belirten Tan, Kürtlerin Kürtçeye sahip çıkması çağrısını yineledi.

‘KÜRTÇEYİ YAŞAMSALLAŞTIRALIM’

Kürtçenin yaşamın her alanında kullanılması ve yaşamsallaştırılması gerektiğini vurgulayan MKM Çalışanı Koçber Tarhan da, “Dil ne kadar kullanılır ve yaşam içinde pratikleşirse o kadar yaşamsallaşır. Kürtçeyi baskı ve asimilasyona karşı yaşamsallaştırmak için günlük yaşamımızın önceliklerin başında gelmeli. Kürtçeyi her alanda kullanmazsak, asimilasyon politikaları şiddetlenecektir” diye konuştu. Tarhan, Kürt sanatçılara da, “Her Kürt sanatçı omuzlarına aldığı sorumlulukla hareket etmelidir ve Kürtçeyi şekilsellikten çıkarmalı, yaşamsallaştırmalıdır” diye seslendi. Yeni nesillere Kürtçeyi sevdirmek gerektiğini de dile getiren Tarhan, Kürtçenin yaşamın her alanında kullanılmasının gerekliliğine vurgu yaptı.

‘DİL ÖZGÜRLÜĞÜ İÇİN MÜCADELEYİ YÜKSELTELİM’

Emek Partisi Kürdistan Örgütü de Kürtçe Dil Bayramı nedeniyle yaptığı açıklamada halkın yıllardır, dil, kimlik ve ulusal, demokratik talepler için verdiği mücadele sayesinde Kürtçenin politikada, kültür-sanat alanında, yayımcılıkta ve günlük hayatta çok daha ileri bir noktada olduğu belirtildi.

Ancak Kürt halkının ana dilinde eğitim talebinin hâlâ karşılanmadığına, Kürt dili ve kültürünün özgürce gelişmesinin önündeki engel ve yasakların ortadan kalkmadığına dikkat çekilen açıklamada “15 Mayıs, bayram olduğu kadar, ana dilinde eğitim hakkı ve dilimizin özgürlüğü için mücadele günüdür. Geçmişte mücadelemiz sonucunda atılan göstermelik adımların şimdi hiçbir yaşamsal karşılığı kalmamıştır. Dilimizin eğitim dili olarak kabul edilmemesi iktidarın, Kürt sorununun çözümüne yaklaşımı ve Kürt’e reva görüleni göstermektedir” denildi.

Kürt kentlerinde sürdürülen savaş politikalarının sonucu olarak batı illerinde Kürtçe konuştuğu için linç girişimleri, hatta kimi yerlerde katliam girişimleri yaşandığı vurgulanan açıklamada “Bu koşullarda kutladığımız Kürt Dil Bayramı vesilesiyle, halkımıza hayatın her alanında dilini özgürce kullanabildiği gerçek bir dil özgürlüğü için mücadeleyi yükseltme çağrısı yapıyoruz” denildi.

‘KÜRT DİL BAYRAMI’ RESMİLEŞSİN ÇAĞRISI

HDP Siirt Milletvekili Kadri Yıldırım, Kürt Dil Bayramı vesilesiyle Kürt Dil Bayramı’nın “Belirli gün ve haftalar” kapsamına alınması için Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’ya çağrı yaptı. 

Yıldırım, Bakanlığın kısa süre önce 17-25 Aralık tarihlerini “Dünya Arapça Günü” olarak kabul ettiğine dikkat çekti. 15 Mayıs’ın da bu çerçevede “İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumlarında Kutlanacak Belirli Gün ve Haftalar Çizelgesi”ne eklenebileceğini belirten Yıldırım, okulların fiziki durumları ve imkanları çerçevesinde Kürt diliyle ilgili etkinlikler düzenlenebileceğini kaydetti.

Yıldırım, dilekçede şu ifadelere yer verdi: “Kürtçe ana dilinde eğitimden yoksun milyonlarca Kürt öğrencinin ana dillerinde eğitim alabilmeleri için anayasanın eğitim ve öğretimi düzenleyen 42’nci maddesinde değişiklik yapılması en temel talep olarak öne çıkmaktadır. Uluslararası anlaşmalar doğrultusunda Anayasa ve Milli Eğitim Temel Kanunu’nda ana dilinde eğitimin önündeki engellerin kaldırılması gerekmektedir. Bu anlamda bugün Kürtçe’nin 20 milyondan fazla insan tarafından konuşulduğu ülkemizde; Kürt dilinin, edebiyatının ve kültürünün korunup geliştirilmesi için devlete ve özellikle Milli Eğitim Bakanlığına önemli görevler düşmektedir.” (HABER MERKEZİ)