Yaş çay fiyatı yetersiz bulundu
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının, 13 kuruş destekleme primi dahil kilo başına 1.90 lira açıkladığı yaş çay fiyatı yetersiz bulundu.
Tarım Bakanı Faruk Çelik’in, “Yüzde 6.5 enflasyon olan bir yerde ülke ve dünyadaki gelişmeleri gözeterek biz yüzde 12’lik zam yaptık” şeklindeki sözleri eleştirildi.
Gübre fiyatları başta olmak üzere üretim maliyetindeki artış bir yana günlük yaşamda çay üreticisinin enflasyonunun çok arttığını belirten Tüm Üretici Köylüler Sendikası (Tüm Köy-Sen) Şu tespiti yaptı: “Ekmeğin yüzde 25 ile yüzde 40 arttığı, elektrik faturalarının eli çarptığı, yılbaşı zamlarıyla fiyatların arkasından yetişilemediği bir ülkede çay üreticisi harcamalarına uygun bir enflasyon hesaplaması ve fiyat artışı beklemektedir.
KÂR DEVASA ARTIŞ HEP 15-20 KURUŞ
Tüm Köy-Sen Genel Başkanı Sadık Turan yapılan açıklamada, “Yaş çaya 2013’te 1.35 lira, 2014’te 1.5 lira, 2015’te 1.70 lira ve nihayet 2016’da 1.90 lira fiyat verildi. Her sene artış 15 -20 kuruş. Bu küçük artışlar, çaykur’un kârını yüzde 88 artırdığı, çaykur’dan daha ucuza yaş çay alan özel sektörün kâr katladığı bir dönemde çay üreticisinin payına düşeni alamadığının açık göstergesidir”.
Çaykur’un açıkladığı çay alım fiyatının aslında tavan fiyat olarak işlev gördüğünü dile getiren Turan, özel sektörün açıklanan fiyatın altında yaş çay alımı yapmasının engellemesini istediklerini vurguladı.
PRİM ARTIRILSIN
Destekleme priminin yıllardır sadece 12 kuruş olduğunu hatırlatan Turan, “Mazota, gübreye ve işçiliğe zam geldi. Milletvekili maaşları arttı. Dolar yükseldi. Altın yükseldi ama çay desteklemesinin miktarı yerinde sayıyor. Destekleme primlerinin artırılmasını istiyoruz” dedi. Turan ayrıca, çaykur’un yaş çay alımlarında, özel çay şirketlerinin ucuza çay almasını sağlayan kota, kontenjan uygulamalarına son vermesini ve çay üreticisinin teslim ettiği bütün çayları almasını istediklerini belirtti.
ŞİRKETLER ÖRGÜTLÜ ÇAY ÜRETİCİSİ DAĞINIK
Çay şirketlerinin, paketleme fabrikalarının örgütlü davrınğına dikkat çeken Tüm Köy-Sen Genel Başkanı Sadık Turan şu çağrıyı yaptı: “Çay üreticisi ya da çay işçileri karşısında rekabetlerini ve siyaseti unutup birleşen bu güçler karşısında çay üreticisi de, işçisi de maalesef örgütsüz ve partisine, ilçesine, köyüne göre bölünmüş durumda. Üreticinin bölünmüşlüğü şirketlerin işine yarıyor. Çay üreticisi bu durumdan ancak TÜMKÖYSEN’de örgütlenerek kurtulabilir”.
2 TL’NİN ÜZERİNDE OLMALIYDI
Tarım Bakanlığının yaş çay alım fiyatını üreticiler ve onların örgütlerine sormadan açıklamasını eleştiren Gıda İş Genel Başkanı Seyit Aslan, “2 TL üzerinde beklenen yaş çay alım fiyatının 1.90 TL olarak belirlenmesinin çay üreticilerinin korumasız bırakılması ve özel sektöre teslim edilmesinden başka bir anlamı yoktur” dedi.
Kota ve kontenjan uygulaması ile birlikte düşünüldüğünde çay üreticisinin fazlasıyla mağduriyet ve sorun yaşayacağını dile getiren Aslan sözlerini şöyle sürdürdü: Açıklanan fiyat yeterli değildir. Ancak bu taban fiyatın özel sektör içinde geçerli olması, bunun altındaki alımların yasaklanması gerekmektedir. Çay taban fiyatının bir güvencesi ise, Çaykur’un kotayı kaldırmasıdır. Tüm üreticilerin çayları kamu tarafından alınsın sözü verilirse ve protokole bağlanırsa özel sektör çayın fiyatını düşüremez.
Çay taban fiyatının açıklanması öncesi konuşan Çaykur Genel Müdürü İmdat Sütlüoğlu’nun, “2015 yılında rekor kırdıklarını, 2 milyar ciro yaptıklarını ve yeni markalar ürettiklerini, kârlarını yüzde 88 artırdıklarını” söylediğini hatırlatan Aslan, “Bunlar karşısında işçilerin ücretleri ve çalışma koşulları yeniden düzenlenmeli, üreticilere de karşılığı verilmelidir” dedi.(İstanbul/EVRENSEL)