Erdoğan: Türkiye’de 3 ay OHAL ilan etme kararı verdik

MGK ve Bakanlar Kurulu toplantısının sonuçlarını Cumhurbaşkanı Erdoğan açıkladı. Erdoğan, Bakanlar Kurulu’nun MGK’nın tavsiyesi yönünde tüm ülkede 3 ay Olağanüstü Hal (OHAL) uygulanması kararı verdiğini açıkladı. Karar, Resmi Gazetede yayınlanmasının ardından Meclis’te oylamaya sunulacak.

Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısı 4 saat 40 dakika sürdü. Ardından Bakanlar Kurulu, yine Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başkanlığında toplandı. Erdoğan’ın El Cezire yayını için Bakanlar Kurulu toplantısına ara verildi. Aradan sonra toplantıya devam edilirken, Bakanlar Kurulu ve MGK kararlarını Erdoğan’ın açıklayacağı duyuruldu. Erdoğan’ın açıklaması İngilizce, Arapça ve Fransızca simültane çeviriyle canlı olarak servis edildi. 

Erdoğan, “MGK üyeleri olarak yaptığımız kapsamlı değerlendirme sonunda darbe girişiminde bulunan terör örgütünün tüm unsurlarıyla ve süratle bertaraf edilmesi için Anayasanın 120. maddesi uyarınca tüm ülkede OHAL uygulanmasını tavsiye kararı verdik” dedi. Bakanlar Kurulu’nun da bu tavsiye kararı yönünde karar verdiğini belirten Erdoğan, karara bakarak hiç kimsenin temel hak ve özgürlükler konusunda endişe duymaması gerektiğini savundu. Erdoğan, OHAL kararı nedeniyle valilerin devreden çıkmayacağını, silahlı kuvvetlerin valilerin emrinde olacağını söyledi. Erdoğan, “Silahlı kuvvetlerimiz de kesinlikle hükümetin emrindedir. Bu milletin seçmiş olduğu cumhurbaşkanı olarak, başkomutan olarak, askerimizle beraber Silahlı kuvvetlerimizin içindeki butün o virüsleri temizleyeceğiz” diye konuştu. 
Standard and Poors’un kredi notu açıklamasını da eleştiren Erdoğan, ekonomiye ilişkin  “yatırımlar devam edecek”, “Merkez Bankası likidite sıkıntısı yaşanmasına izin vermeyecek”, “Mali disiplinden taviz verilmeyecek” vurgusu yaptı. 

MECLİS’TE ONAYLANMASI GEREKİYOR

Bakanlar Kurulu’nun OHAL kararının Resmi Gazete’de yayınlanmasının ardından kararın Meclis’te onaylanması gerekiyor. 

OHAL kararına dayanak olarak gösterilen Anayasa’nın 120. maddesi şöyle: “MADDE 120- Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönnelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin ortaya çııkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, Milli Güvenlik Kurulunun da görüşünü aldıktan sonra yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütünündü, süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir.”

KHK’LERLE YÖNETİM

Anayasının ilgili 121. Maddesi’nin ilgili hükümleri ise şu şekilde: “MADDE 121- Anayasanın 119 ve 120 nci maddeleri uyarınca olağanüstü hal ilanına karar verilmesi durumunda, bu karar Resmi Gazetede yayımlanır ve hemen Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına sunulur. Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde ise derhal toplantıya cağrılır. Meclis, olağanüstü hal süresini değiştirebilir, Bakanlar Kurulunun istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere, süreyi uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir.

119 uncu madde uyarınca ilan edilen olağanüstü hallerde vatandaşlar için getirilecek para, mal ve çalışma yükümlülükleri ile olağanüstü hallerin her türü için ayrı ayrı geçerli olmak üzere, Anayasanın 15 inci maddesindeki ilkeler doğrultusunda temel hak ve hürriyetlerin nasıl sınırlanacağı veya nasıl durdurulacağı, halin gerektirdiği tedbirlerin nasıl ve ne suretle alınacağı, kamu hizmeti görevlilerine ne gibi yetkiler verileceği, görevlilerin durumlarında ne gibi değişiklikler yapılacağı ve olağanüstü yönetim usulleri, Olağanüstü Hal Kanununda düzenlenir.

Olağanüstü hal süresince, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, kanun hükmünde kararnameler çıkarabilir. Bu kararnameler, Resmi Gazetede yayımlanır ve aynı gün Türkiye Byükü Millet Meclisinin onayına sunulur; bunların Meclisce onaylanmasına ilişkin süre ve usul, İç tüzükte belirlenir.”

ALINAN OHAL HANGİ KARARLAR ALINABİLİR?

Olağanüstü hal ilanında; genel güvenlik, asayiş ve kamu düzenini korumak, şiddet olaylarının yaygınlaşmasını önlemek amacıyla 9 uncu maddede öngörülen tedbirlere ek olarak aşağıdaki tedbirler de alınabilir:
a) Sokağa çıkmayı sınırlamak veya yasaklamak, 
b) Belli yerlerde veya belli saatlerde kişilerin dolaşmalarını ve toplanmalarını, araçların seyirlerini yasaklamak,
c) Kişilerin; üstünü, araçlarını, eşyalarını aratmak ve bulunacak suç eşyası ve delil niteliğinde olanlarına el koymak,
d) Olağanüstü hal ilan edilen bölge sakinleri ile bu bölgeye hariçten girecek kişiler için kimlik belirleyici belge taşıma mecburiyeti koymak,
e) Gazete, dergi, broşür, kitap, el ve duvar ilanı ve benzerlerinin basılmasını, çoğaltılmasını, yayımlanmasını ve dağıtılmasını, bunlardan olağanüstü hal bölgesi dışında basılmış veya çoğaltılmış olanların bölgeye sokulmasını ve 
dağıtılmasını yasaklamak veya izne bağlamak; basılması ve neşri yasaklanan kitap, dergi, gazete, broşür, afiş ve benzeri matbuayı toplatmak,
f) Söz, yazı, resmi, film, plak, ses ve görüntü bantlarını ve sesle yapılan her türlü yayımı denetlemek, gerektiğinde kayıtlamak veya yasaklamak,
g) Hassasiyet taşıyan kamuya veya kişilere ait kuruluşlara ve bankalara, kendi iç güvenliklerini sağlamak için özel koruma tedbirleri aldırmak veya bunların artırılmasını istemek,
h) Her nevi sahne oyunlarını ve gösterilen filmleri denetlemek, gerektiğinde durdurmak veya yasaklamak, i) Ruhsatlı da olsa her nevi silah ve mermilerin taşınmasını veya naklini yasaklamak, j) Her türlü cephaneler, bombalar, tahrip maddeleri, patlayıcı maddeler, radyoaktif maddeler veya yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı eczalar veya diğer her türlü zehirler ve boğucu gazlar veya benzeri maddelerin bulundurulmasını, hazırlanmasını, yapılmasını veya naklini izne bağlamak veya yasaklamak ve bunlar ile bunların hazırlanmasına veya yapılmasına yarayan eşya, alet veya araçların teslimini istemek veya toplatmak,
k) Kamu düzeni veya kamu güvenini bozabileceği kanısını uyandıran kişi ve toplulukların bölgeye girişini yasaklamak, bölge dışına çıkarmak veya bölge içerisinde belirli yerlere girmesini veya yerleşmesini yasaklamak,
l) Bölge dahilinde güvenliklerinin sağlanması gerekli görülen tesis veya teşekküllerin bulunduğu alanlara giriş ve çıkışı düzenlemek, kayıtlamak veya yasaklamak,
m) Kapalı ve açık yerlerde yapılacak toplantı ve gösteri yürüyüşlerini yasaklamak, ertelemek, izne bağlamak veya toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin yapılacağı yer ve zamanı tayin, tespit ve tahsis etmek, izne bağladığı her türlü toplantıyı izletmek, gözetim altında tutmak veya gerekiyorsa dağıtmak,
n) İşçinin isteği, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, sağlık sebepleri, normal emeklilik ve belirli süresinin bitişi nedeniyle hizmet aktinin sona ermesi veya feshi dışında kalan hallerde işçi çıkartmalarını işverenin de durumunu dikkate alarak üç aylık bir süreyi aşmamak kaydıyla izne bağlamak veya ertelemek,
o) Dernek faaliyetlerini; her dernek hakkında ayrı karar almak ve üç ayı geçmemek kaydıyla durdurmak, (Ankara/EVRENSEL)