Kocaeli'de 3 yılda en az 217 işçi iş cinayetinde can verdi

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG); 2013 yılında uygulanmaya başlanan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası sonrası Kocaeli'de gerçekleşen işçi ölümlerini rapor haline getirdi. Rapora göre 3 yılda en az 217 işçi can verdi. Metal iş kolunda ve çalışırken kalp krizi nedeniyle yaşanan ölümlerin yoğunluğu ise dikkat çekici.

Kocaeli’de işçi ölümlerinin yıllara göre dağılımı ise şöyle: “2013 yılında en az 33 işçi, 2014 yılında en az 65 işçi, 2015 yılında en az 54 işçi, 2016 yılının ilk dokuz ayında ise en az 65 işçi yaşamını yitirdi.”

HER AY 5-6 İŞÇİ ÖLÜYOR

2013 yılında işçi ölümlerinin daha az gözükmesinde İSİG’in kurumsal olarak yeni olması ve işçi ölüm bilgilerine ulaşmadaki yetersizliklerin etkisi olduğuna dikkat çekilen raporda, “Bu anlamda 2014 yılı ve sonrası bilgilerimiz yaşananları yansıtması noktasında daha gerçekçi duruyor. Yani Kocaeli’nde her ay en az 5-6 işçi yaşamını yitiriyor. Diğer yandan bu yılın ilk dokuz ayındaki 65 işçi ölümü, 2016 yılının Kocaeli için yaşanan en yüksek işçi ölümünün gerçekleştiği zaman dilimi olarak kayıtlara geçeceğini gösteriyor. İşçi sağlığı ve iş güvenliğinde şehirde genel önlemlerin yetersiz olduğu gözüküyor” dendi.

KALP KRİZİNDEN ÖLÜM ORTALAMANIN İKİ KATI

Kocaeli’de ölümlerin inşaat, metal, taşımacılık, tarım, ticaret, kimya, belediye, ağaç, gıda ve tersane işkollarında yoğunlaştığı belirtilen raporda, şu bilgilere yer verildi: “Türkiye genelindeki işkollarında yaşanan ölümlerin yüzde 60’ı inşaat, tarım ve taşımacılıkta yaşanmaktadır. Her ay yayınladığımız iş cinayetleri raporlarını takip edenler bu üç işkolunun her ay ilk sırada yer aldığını görebilir. Ancak Kocaeli’de işçi ölümlerinde metal sektörü ikinci sırada ve diğer sanayi işkollarında da ölümler yoğun. Bu durum ‘Kocaeli bir sanayi kentidir’ söyleminin gerçekliğini gösteriyor.”

Kocaeli’de işçi ölümlerinin nedenleri arasında servis kazaları, kalp krizi, ezilme-göçük, yüksekten düşmeler ve intiharların öne çıktığına işaret edilen raporda, çalışırken kalp krizinden ölen işçilerin oranının Türkiye ortalamasının neredeyse iki katı olduğu vurgulandı .

KOCAELİ ÖLÜMLERDE 5. SIRADA

Kocaeli’nde işçi ölümlerinin yüzde 4’ünü kadınlar yüzde 96’sını erkekler oluşturuyor. İşçi ölümlerinin yaş dağılımına bakıldığında ise çocuk işçi ölümleri Türkiye ortalamasının altındayken, orta yaş ve üstü işçilerin ölümü ise Türkiye ortalamasının üstünde.
2013'ten bugüne Türkiye çapında en çok iş cinayetinin yaşandığı şehirler İstanbul, Manisa, İzmir ve Bursa. Kocaeli 5. sırada... Diğer yandan Kocaeli’deki işçi ölümlerinin ilçelere göre dağılımında ise Gebze, İzmit, Kartepe ve Körfez öne çıkıyor.
Gebze’de 38 işçi, İzmit’te 36 işçi, Kartepe’de 32 işçi Körfez’de 28 işçi, Başiskele’de 19 işçi, Dilovası’nda ve Gölcük’te 14’er işçi, Darıca’da 11 işçi, Derince’de 9 işçi, Kandıra’da 7 işçi, Çayırova’da 5 işçi ve Karamürsel’de 4 işçi yaşamını yitirdi.

SORUNUN ÇÖZÜMÜ İÇİN İLK ADIM HOCALARIN GERİ ALINMASIDIR

Kocaeli’nin Türkiye sanayinin en önemli merkezlerinden birisi olduğuna dikkat çekilen raporda, “Ancak şehirde çalışan işçilerin ve genel olarak insanlarımızın sağlık durumu nasıl? Gereken önem veriliyor mu? Bu konuda yakın zamanda Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu’nun Dilovası’ndaki kirlilik sonucu anne sütünde ve yenidoğan bebeklerin kakasında ağır metal bulgularını incelediği önemli bir çalışması var. Ancak bu gerçekler yüzünden Onur Hoca’ya dava açılmıştı. Yine çeşitli sendikalarda önemli eğitimler  de veren Prof.Dr. Onur Hamzaoğlu, Prof.Dr. Kuvvet Lordoğlu, Yrd.Doç. Hakan Koçak gibi hocalarımızın bu yıl üniversitedeki görevlerine son verildi. Esasen bu uygulamanın arkasında üretim süreci ve sanayi havzalarındaki çalışma koşullarını düzeltme çabalarının sona erdirilmesi gayesi de var. Kocaeli’nin hocalarına sahip çıkması gerektiğini düşünüyoruz” dendi.

Raporda ölümlerin engellenmesi için ilk adım olarak ise şu çağrı yapıldı: “Kamu-halk yararına bilim konusunu vurgulayıp kentten sağlığa, barıştan iş güvenliğine doğrudan yaşamı ilgilendiren her hususun bir aradalığını açıkça ifade etmek nedeniyle işine son verilen 19 öğretim üyesi; Adem Yeşilyurt, Aynur Özuğurlu, Burcu Yakut Çakar, Derya Keskin, Gül Köksal, Güven Bakırezer, Hakan Koçak, Hülya Kendir, Kuvvet Lordoğlu, Mehmet Cengiz Erçin, Mehmet Rauf Kesici, Mehmet Ruhi Demiray, Nilay Etiler, Onur Hamzaoğlu, Özlem Özkan, Ümit Biçer, Veli Deniz, Yücel Demirer ve Zelal Ekinci'nin görevlerine iade edilmesi soruların çözümü noktasında atılacak ilk adımdır.”

ÖLÜMLERİ ENGELLEMEK İÇİN NELER YAPILMALI?

Raporda 2013 yılında uygulanmaya başlayan 6331 Sayılı İSG Yasası’nın çözüm oluşturmadığı belirtilerek şu görüşler paylaşıldı:

1- Kocaeli’nde iş cinayetleri büyük, küçük firma ayırt etmeden yaşanıyor. Yani genel bir işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunu mevcut. Büyük endüstriyel kazaların da olabileceği şehirde işyerlerindeki denetimler artırılmalıdır. Başta sanayi olmak üzere inşaat, taşımacılık ve tarımda bir yol haritası oluşturulmalıdır.
2- İşçi ölümlerini esas olarak işçi katılımı yani işçilerin örgütlenmesi azaltabilir, önleyebilir. Bu noktada Kocaeli’ndeki sendikalara büyük görev düşmektedir. Şehir çapında “çalışırken ölmek istemiyoruz” talebiyle bir örgütlenme kampanyası başlatılmalıdır. Bu noktada özellikle taşeron işçilerin kadroya alınması talep edilmeli, diğer yandan Hükümetin taşeronu kaldırma vaadinin hayata geçirilmesi için girişimlerde bulunulmalıdır.
3- İşçilerin ulaşım sorunu üzerine eğilmek gerekiyor. İşyerlerinde servis yoksa sağlanmalı ve servislerin usule uygun olup olmadığı da takip edilmelidir. Yine Belediyeler de işçilerin ulaşım sorununu kolaylaştırmak için gerekli adımları atmalıdır.
4- İşçi ölümlerinin yaş dağılımına baktığımızda; çocuk işçi ölümleri Türkiye ortalamasının altında iken orta yaş ve üstü işçilerin ölümleri ise Türkiye ortalamasının üstünde gözüküyor. Ancak buradan çocuk işçilik ortalama altı diye olumlu bir pay çıkarılmamalıdır. Çocuk işçilik şehirde özellikle inşaatlarda önlenmelidir. Sanayi de stajlar kurallara uygun yapılmalıdır.
5- Kocaeli’nde de son dönemde hızla artan bir göçmen işçilik mevcut. Göçmenler genel olarak kayıt dışı çalışmaktalar. Devlet denetimi yanı sıra sendikal örgütlenme de göçmenlere dönük politikalar geliştirmek zorundadır.
6- Esas olarak kalp krizleri ve ilaveten beyin kanamasına bağlı ölümlerin çokluğu dikkat çekmektedir. Bunun temel nedeni aşırı, yoğun ve fazla çalışmadır. Kocaeli’nin çevresel koşullarının etkisi var mı bilmiyoruz. Ancak yazının başında da değindiğimiz Prof.Dr. Onur Hamzaoğlu’nun hazırladığı Dilovası raporunda sanayi kirliliğinin anne sütü ve yenidoğana etkisinden bahsetmiştik. Bu yüzden çalışırken geçirilen kalp krizlerinin çalışma koşulları yanısıra sanayi kirliliği nedenli olup olmadığı hususunun üzerine gidilmeli; Halk Sağlığı ve Çalışma Ekonomisi hocalarımızdan konu üzerine yardım istenmelidir…
7- Kocaeli’nde bir sorun da işçi intiharları. Bunun temel nedeni de mobbing, borç kıskacı ve işsizlik baskısı. Bu durum çalışma koşullarının yanında sosyal sorunlara da işaret etmekte.
8- Kocaeli’nde dikkat çekmek istediğimiz bir husus da şudur: İşyerinde çalışırken rahatsızlanan ya da ezilme, düşme vb. nedenlerle yaralanan işçi kardeşlerimiz işyeri hekimi ve ambulans olmaması gibi nedenlerle yaşamlarını yitirmekteler. Bu sorun acilen çözülmelidir. (İŞÇİ SENDİKA SERVİSİ)