Türkiye'de 431 hastaneden sadece 34’ü kürtaj yapıyor

Duygu AYBER
İSTANBUL

Türkiye’de kürtaj yasal. İstenmeyen gebelik 10 haftaya kadar olan bir süre içerisinde sonlandırılabilir. Ancak sınırlı sayıda devlet hastanesinde kürtaj hizmeti veriliyor. Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Merkezi’nin raporuna göre, Türkiye’de hizmet veren 431 devlet hastanesinden sadece 34’ünde isteğe bağlı kürtaj hizmeti fiili olarak veriliyor. 

Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Merkezi’nden Doç. Dr. Mary Lou O’Neil, Bahar Aldanmaz, Rosa Maria Quiles ve Fatih Resul Kılınç’ın hazırladığı rapor, Türkiye’de yasal olan kürtaj hizmetiyle ilgili gerçekleri ortaya koyuyor. “Yasal Ancak Ulaşılabilir Değil: Türkiye’deki Devlet Hastanelerinde Kürtaj Hizmetleri” adlı rapora göre, kadın doğum bölümü bulunan 431 devlet hastanesinden yalnızca yüzde 7,8’i isteğe bağlı kürtaj hizmeti veriyor. Bu hastanelerden yüzde 78’i ise yalnızca tıbbi zorunluluk durumunda bu hizmeti veriyor. 

YASAL ANCAK ULAŞILABİLİR DEĞİL

Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Merkezi, Türkiye’deki devlet hastanelerinden kadın doğum bölümü olmayan ve ihtisas hastaneleri dışında kalan 431 hastanenin her birine tek tek telefonla ulaşarak “gizli müşteri anketi” yöntemiyle 4 soru soruyor. “Hastanede kürtaj hizmeti var mı?”, “Kürtaj hizmeti isteğe bağlı olarak veriliyor mu?”, “Tıbbi zorunluluk halinde kürtaj mevcut mu?”, “Hiç bir koşul altında kürtaj mevcut değil mi?” sorularına verilen yanıtlara göre, devlet hastanelerinden yüzde 11,8’i kadın doğum bölümleri bulunmasına rağmen kürtaj hizmeti vermiyor. İletişime geçilen 431 hastaneden yüzde 1,4’ü ise konu ile ilgili bilgi bile vermemiş. 

Eğitim ve araştırma hastanelerinde ise durum farklı değil. Rapora göre, kadın doğum bölümleri bulunan 58 eğitim ve araştırma hastanesinden yüzde 17,3’ü isteğe bağlı kürtaj hizmetini verirken bu hastanelerden yüzde 71,1’i tıbbi zorunluluklarda bu hizmeti veriyor. Eğitim ve araştırma hastanelerinden yüzde 11,4’ü ise kadın doğum bölümleri bulunmasına rağmen kürtaj hizmeti vermiyor. 

Ayrıca rapora göre, Batı Marmara ve Doğu Karadeniz bölgesinde 1 milyon 462 bin 444 doğurganlık çağında kadın bulunmasına rağmen bu bölgelerde isteğe bağlı olarak kürtaj servisi veren devlet hastanesi bulunmuyor. 

‘HAYATİ RİSKLERİ BERABERİNDE GETİRMİŞTİR’

Kürtaj Haktır Platformundan Sakine Günel, kadınların ancak özel hastanelerde yüksek ücretler karşılığında kürtaj olabildiğini ifade ederek, “Bu nedenle kamu hastanelerindeki kürtaj yasağı kadınları ‘merdiven altı’ tabir edilen sağlıksız koşullara ve ilkel yöntemlerle, kendi kendilerine düşük yapmaya itiyor. Bu da hayati riskleri beraberinde getiriyor” dedi. Kürtaj yasağının yanı sıra kadınların doğum kontrolüne erişiminin de oldukça sınırlı olduğunu söyleyen Günel, “Tecavüz durumunda doğursun devlet bakar’ anlayışında bir bakanlık kadın ölümlerinden sorumlu olacaktır” dedi. 

KÜRTAJ HİZMETİ VERİLMEYEN İLLER 

Rapora göre, 81 ilden 53’ünde isteğe bağlı olarak kürtaj hizmeti veren devlet hastanesi bulunmuyor.

Bu iller; Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Artvin, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Edirne,
Elazığ, Erzincan, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hatay, Isparta, İçel (Mersin), Kars, Kastamonu, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli,
Kütahya, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Nevşehir, Ordu, Rize, Sakarya, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Kırıkkale, Batman, Yalova, Kilis ve Osmaniye.