‘Bir zamanların gözde elemanlarıydık...’

Adile DOĞAN

Tuzla Organize Sanayi Bölgesi’nde yaklaşık 800 işçinin çalıştığı bir metal fabrikasında çalışan işçilerin neredeyse yarısını kadınlar oluşturuyor. Bu fabrikada son zamanlarda kadın işçiler ya işten çıkartılıyor ya da kendi isteğiyle çıkıyorlar. Fabrikada yaşadıkları sorunlara çözüm arayan ve bizden yardım talep eden beş kadın işçiyle Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği’nde bir araya geliyoruz. Kadın işçilerin isimlerini, işten atılma tehlikesi bulunduğu için, ne yazık ki sizlerle paylaşamıyoruz.

Fabrikada epeydir çalışan eski işçi olan kadınlar sorunları sıralarken “Bir zamanlar biz fabrikanın gözde elemanlarıydık. Ama şimdi her türlü kötü muamele ile karşı karşıyayız. Önceden birtakım haklarımız vardı. Birleşir sendikayı getiririz diye korkuyorlardı, şimdi onlar için bu tehlike ortadan kalktı” diyor. Bunun en önemli nedeninin de İŞKUR tarafından gönderilen elemanlar yani kiralık işçiler olduğunu söylüyorlar. Birçok bahane ile işçilerin işten atıldığını, bir işçinin bir ayda iki kez izin kullandığında bunun işten atılma sebebi olarak gösterildiğini, bu durumdan en çok kadınların etkilendiğini anlatıyorlar. “İkinci kez doğum yapan kadınlara hiç şans vermiyorlar. Performansın düştü geceleri uyuyamıyorsun diyerek 3-4 kadın işçiyi işten çıkarttılar. Çocuklarımıza bakacak kimse yok. Kreşler çok pahalı, tam güne 1000 TL istiyorlar. Zaten elimize geçen para 1300 TL. Ona da sürekli kesinti yapıyorlar. Mecburen işten ayrılmak istiyorduk” diyorlar. Ama işten ayrıldıklarında tazminatlarının verilmeyeceğini öğrenince vazgeçmişler.

Patronun işi bırakmaları için kadınları en kötü bölümlerde çalıştırmaya başladığını belirten bir kadın işçi, işten kendisi çıksın diye daha önce kaza geçirdiği bölümde tekrar çalıştırılmaya başladığını söylüyor. “Psikolojim bozuldu. O makina daha önce kafamı kopartacaktı. Ben makinayı her gördüğümde o günlere geri dönüyorum. Bir zamanlar gözde elemandık, şimdi 3 kuruş olan hakkımızı vermemek için kan kusturuyorlar. Ustaların bize bakışları, tehditleri... Sanki suç işlemişiz gibi davranıyorlar. Biz çalışmaya ihtiyacı olan insanlarız zaten işten ayrılmak istemiyoruz. Çocuklarımıza bakacak parayı kazansak yeterli. Yani günü kurtarmak bile yeterli bizim için. Patron ise işçilerin daha ucuza ve hiçbir hak talep etmeden çalışmalarını istiyor” diyor.

AKP İŞÇİLER ARASINDA AYRILIK YARATTI

Fabrikada bazı bölümlerde işçilerin üç günde bir evlerine gidebildiğini, ağır çalışma koşullarından ötürü birçok meslek hastalığı yaşandığını, günde en az 20 iş kazası yaşandığını, birçoğunun hastaneye bile götürülmediğini, ilk yardım eğitimi verilen ustabaşılar pansuman yaptıktan sonra tekrar işbaşı yaptırıldığını anlatıyorlar.

Kadınlarla sohbete devam ederken farklı partilere oy vermiş olsalar da fabrikada yaşadıkları birçok meselede ve çözüm yolunda ortaklaştıklarını görüyoruz. Fabrikaya sendika getirmek için çok uğraşmışlar ama her seferinde başarısızlıkla sonuçlanmış. Sendika için uğraşan işçiler işten atılmış. Kiralık işçiliğin AKP Hükümeti tarafından çıkartıldığını söylediğimizde AKP’ye oy veren 2 kadın işçinin yüzü düşüyor. Bunun üzerine “İşte tam olarak halimiz bu. Fikir ayrılığı yüzünden bir şey yapamıyoruz. Arkadaşlarımız bunu ısrarla anlamıyor” diyor bir başka işçi kadın. AKP’nin böl-parçala zihniyetinin işçiler arasında fikir ayrılıklarına sebep olduğunu bir kez daha görüyoruz. Fabrikadaki 800 işçi Kiralık İşçilik Yasası ilk çıktığında bir araya gelselerdi, bugün bu sorunları yaşamayacaklarını, sorunun daha geç olmadan birlikte hareket ederek çözüleceğini söylüyoruz. Kadınlar fabrikada birlik olmak için daha çok çabalayacaklarını söyleyerek dernekten ayrılıyorlar.