Nazi katliamının cam kırıkları ‘Kristal Gece’ unutulmadı
Nazilerin Yahudi katliamının ayak sesi olan ‘Kristal Gece’ 78. yılında da unutulmadı. Kristal Gece’nin cam kırıkları yüreklere batmaya devam ediyor.
Ali ÇARMAN
Stuttgart
9 Kasım 1938 gecesi, Naziler tarafından Almanya’nın tüm kentlerinde Yahudilere ait tüm işyerleri ve mağazaların camları kırıldı, içerileri tahrip edildi. Yüze yakın Yahudi katledildi, yüzlercesi ağır yaralandı, binlerce işyeri yağmalandı, sinagoglar yakıldı. O gece kentin her yerinde kırılan cam sesleri duyuluyordu. Bu yüzden o kanlı gecenin adı tarihe Kristal Gece yani “Kristallnacht” olarak geçti. Bu saldırıların bahanesi Paris’teki bir suikasttı. Almanya’nın sınır dışı ettiği 17 bin Polonyalı Yahudi’yi Polonya hükümeti kabul etmeyince bu kişiler iki ülke arasında sıkışıp kaldı. Pek çok insan dondurucu soğuktan, açlıktan ve hastalıktan yaşamını yitirdi. Sınırda bekleyenler arasında kendi ailesinin de bulunduğunu öğrenen 17 yaşındaki Herschel Grynszpan, Paris’teki Alman Büyükelçiliğini basarak karşısına ilk çıkan kişi Konsolos Yardımcısı Ernst vom Rath’ı vurdu. Bunun planlanarak düzenlenmiş bir Yahudi komplosu olduğunu öne süren Alman Propaganda Bakanı Joseph Goebbels partisinin bu tür saldırı girişimlerinin olamayacağını, ancak bu tür olayların olması halinde asla müdahale edilmeyeceğini basın yoluyla duyurdu. Sivil ajanların da halkı kışkırtmasıyla Kasım’ın 9’unu 10’una bağlayan gece kanlı saldırılara göz yumuldu. Polis ve itfaiye olaylara kasıtlı olarak müdahale etmedi. Olaylar yer yer 13 Kasım’a kadar sürdü.
Uzun yıllardır Almanya’da antifaşistler tarafından her 9 Kasım akşamı anma etkinliği düzenleniyor. 9 Kasım akşamı saat 18.00 sıralarında Nazilerce yakılan sinagogun önünde buluşan kalabalık ellerindeki kırmızı karanfilleri anıtın önüne bıraktı.
Anma töreninde yapılan konuşmalarda şunlar öne çıktı: “Faşistler dün sinagogları bugünse sığınmacı yurtlarını yakıyor. Faşizm özgürlüklere düşmandır. Kendisinin dışında herkesi hedef tahtasına koyar. AFD gibi ırkçı bir partinin güç toplaması hepimizi düşündürmelidir.” denildi.Konuşmalar sonrasında, faşizme karşı direniş içinde söylenen değişik uluslardan partizan marşları okundu.