Çağrı merkezinde kota dolduramayana ayakta çalışma cezası

Meltem AKYOL
İstanbul

Çağrı merkezi çalışanlarının maruz kaldığı baskı, mobbing ve uzun çalışma süreleri sık sık gündeme geliyor. Kars’ta kurulu bulunan Site Telekom da bu merkezlerden biri. 2012’de o dönem Ulaştırma Bakanı olan Başbakan Binali Yıldırım’ın açılışını yaptığı firma, özel ve kamu sektörüne projeler üretiyor.  

Site Telekom’dan, çalışanların “Biz Site Telekom’dan ayrılan bir grup işçi olarak çağrı merkezinde yaşananları birebir anlatmak ve sesimizi duyurmak istiyoruz” diyerek Evrensel'e ulaşmasıyla haberdar olduk. Türksat, Türknet, Müsiad, Vodafone, Ttnet, Digitürk, Dsmart ve Türk Telekom gibi firmalarla çalışan Site Telekom’daki emekçilerin birçok sorunu var. Kars’ta başka çalışma alanı bulamadıkları için yaşadıkları baskıların arttığını ifade eden çağrı merkezi çalışanları, çalışanların başka iş bulamadığı için çalışmaya devam ettiğini söyledi. 

UZUN, ÜCRETSİZ MESAİLER

Site Telekom 3 vardiya olarak çalışıyor. Şirket 4 bölüme ayrılıyor:  Inbaund, Chat, evrak ve kalite kontrol. Mesai süreleri 9 saat olarak. Inbaund grubunda çalışanların günlük 12 satış kotası bulunuyor. 12 satış gerçekleştiremeyenler zorunlu olarak 1 saat fazla mesaiye kalıyor. Bu süre şu an 1.5 saat. Bu çalışma karşılığında herhangi bir ücret ödenmiyor. 45 dakika olan öğle yemeği molası 40 dakikaya, bazen 35 dakikaya düşürülüyor. 15 dakika olan çay molaları 10 dakikaya, bazen de 8 dakikaya düşürülüyor. Asgari ücret artı primle çalışılan şirkette verilmesi gereken primler çeşitli bahanelerle düşürülüyor. Tüm bunları kötü çalışma koşulları nedeniyle Site Telekom’dan ayrılan Akgül Manduz anlatıyor. 

KOTAYI DOLDURMAYANA CEZA 

Satışı dolduramayan ve fazla mesai yapmak zorunda kalan Site Telekom çalışanlarına onur kırıcı uygulamalar da dayatılmış. Onlardan bir tanesi ‘satış kotasını doldurma kadar ayakta çalışma’ uygulaması ya da ‘cezası’. İnbaund grubunda çalışan ve en iyi satışı yapanlardan  A. A,  bu uygulamayı şöyle anlatıyor:  “Molaya çıktıktan sonra lokasyona döndüğümde bütün çalışanların ayakta olduğunu gördüm. Sorduğumda ‘Satış yapana kadar herkes ayakta bekleyecek Ö. Bey’in özel talimatı’ yanıtını aldım. Kimse oturmadı ben oturarak çağrıya girdim. Bölüm şefi 4 kez ayağa kalkmam gerektiğini söyledi. Ben de bu saçma sapan uygulama yerine neden sigortamızı yatırmadıklarını sordum. Beni S. Beye yönlendirerek,  ‘Motivasyonu artırmak’ için böyle bir uygulama getirildiğini söyledi. Ben de durumun onurumu kırdığını belirttim ve işi bıraktığımı söyleyerek ayrıldım. Ayrıldıktan sonra daha öncede belirttiğim gibi eylül ayı sigortamı ve primlerimi yatırmadıklarını gördüm.  Eylül ayında ful çalıştığımı da belirtmek istiyorum.” Tepkiler üzerine bu uygulama birinci günün ardından kaldırılmış.

‘GÜN BOYU EŞEK GİBİ ANIRIYORSUNUZ’

Site Telekom’daki uygulamalar bununla sınırlı değil. Inbaund grubunda Seher Özvarış anlatıyor: “Kontrol şefi çağrılarınızı dinliyor ve ‘Bazı kriterlere uygun çağrı yapmadığınızı’ söylüyorsa primleriniz kesilebilir, üstelik maruz kaldıkları  hakaretler ve mobbing de cabası. Kalite kontrol şefinin (Çağrıları dinleyen ve puanlama yapan) düzenli olarak azarlayıcı tavrı ile bizi başarısız olarak nitelendirip motivasyonumuzu düşüren mobbingine maruz kalıyorduk. Bant şefinin, ‘Satış yapmazsanız gözüme görünmeyin, olacaklardan ben sorumlu değilim, satış yapmayanlar tüm gün eşek gibi anırmaktan başka bir şey yapmıyor’ şeklindeki konuşmalarına mobbingine maruz kaldık.” 

İşe Inbaund bölümünde başlayan daha sonra ise Chat bölümüne geçen Akgül Manduz yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Bir kere gün boyu size bağırıp çağıran, ‘Satış yapmak zorundasınız, satış yapmazsanız gözüme görünmeyin diye bağıran’ iki kişiyi sürekli görürsünüz. Çok gürültülü bir ortamda çalıştığımız için çok bağırmak durumunda kalıyorduk. Sesim kısıldığından dolayı şefe, sağlık problemim olduğunu bildirdiğim halde mobbing uygulamaya devam etti. Bana, ‘Müşteri olsaydım seninle konuşmak istemezdim sesini duyduğum an enerjim düşerdi’ dedi. Bir süre sonra Chat bölümüne geçtim. O bölümde de baskıları bitmedi. En son bir saatlik mesai ve satış kotası getirildi. Fazla mesai ücretleri de ödenmiyordu. Bölüm şefi tarafından maruz kaldığım mobbing, işimin küçümsenmesi ve beceriksiz olmakla suçlanmak bardağı taşıran son damla oldu.” 

Manduz yaşadıklarını gazetemize anlatmalarını engellemek için araya kıramayacakları kişilerin sokulduğunu, bir arkadaşlarının da işten atılmakla tehdit edildiğini aktardı.

‘SENDİKALAŞMAYA ÇALIŞTIK’

Çalışma koşulları ve yaşadıkları nedeniyle önce sendikalaşmak isteyen çağrı merkezi çalışanları, daha sonra dernek kurmak istediklerini anlatıyor. Manduz bu süreçle ilgili şunları anlatıyor: “Çalıştığım esnada dernekleşme için çalışmalara başladım. Sendika çalışmaları yapamıyorduk, çünkü iletişim grubundan hizmet grubuna alınmamız sendikalı olmamıza engel teşkil ediyordu. Dev İletişim-İş Sendikasındaki arkadaşlarla iletişim halindeydik.  Dernek kurmak için onlardan destek istedik. Dernek kurmak için birlikte çalıştığı arkadaşım şef tarafından çağrılarak uyarıldı. Yaşadığımız haksızlıkları Genel Müdürü Mustafa Altun’a Twitter hesabı üzerinden ulaşarak anlattık. Konunun takipçisi olacağını ve tarafıma dönüş sağlayacağını söyledi. Fakat herhangi bir geri dönüş sağlanmadı.

BİR GÜNLÜK ÇALIŞMA CEZASINI KABUL ETTİ

İddialarla ilgili görüştüğümüz Site Telekom Genel Müdür Yardımcısı Murat Altun, ayakta çalışma cezasının kendi uygulamaları olmadığını savundu. Uygulamanın hizmet verdikleri TürkNet firmasının uygulaması olduğunu söyleyen Altun, “TürkNet firmasının vermiş olduğu bir karar, yanlış bir karar olması hasebiyle de ertesi gün bu uygulama iptal edilmiş” dedi. Kotasını dolduramayanların fazla çalıştırılıp çalıştırılmadığını bilmediğini söyleyen Altun, “Biz 5 senedir Kars Lokasyonu’ndayız. Bir şikayet, memnuniyetsizlik olsa bunlar ifade edilip dile getirilirdi. İşten ayrılan iki arkadaşımız var, bunlar onların iddiaları. Kısa süre çalışıp işten ayrılan arkadaşlarımız” diyerek işçileri suçladı. Mbobing uygulanıp uygulanmadığını araştıracaklarını, varsa gereğini yapacaklarını söyleyen Altun, primlerin ödenmemesinin ise anlaştıklarını firmalarla ilgili olduğunu söyledi.